Աբաշիձե (Վասիլի) Հայկական Սովետական Հանրագիտարան

Աբաս (կաթողիկոս)

Աբաս (Հայոց թագավոր)


[ 15 ] ԱԲԱՍ (ծն. թ. անհտ.— 596), Աղվանից կաթողիկոս 552-ից։ Առանձնանալով հայկական եկեղեցուց՝ Պարտավում հիմնադրեց Աղվանից եպիսկոպոսապետությանը։ Կրում էր «Կաթողիկոս Աղվանից, Լփնաց և Չողայ» տիտղոսը։ X դ. վրաց մատենագիր Արսեն Սափառելին Ա-ին հիշատակում է իբրև «Կաթողիկոս Հերեթի» (Աղվանքի)։ Սակայն Ա. ճանաչում էր հայ եկեղեցու առաջնությունը (Աղվանքի կաթողիկոսներին ձեռնադրում էին Հայոց կաթողիկոսները)։ Ըստ «Գիրք թղթոցի», Ա֊ին ենթակա էին Աղվանքի 8 եպիսկոպոսական թեմեր։ Հավատարիմ հայ առաքելական եկեղեցուն, Ա. պայքարում էր քաղկեդոնական դավանանքի դեմ՝ վայելելով Բյուզանդիայի հակառակորդ Սասանյան արքունիքի հովանավորությունը։