«Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ3.djvu/490»–ի խմբագրումների տարբերություն

չ Բոտ ― Ավտոմատիկ տեքստի փոխարինում (- + )
չ →‎top: կետադրություն, բազմակետ, փոխարինվեց: ... → … oգտվելով ԱՎԲ
Էջի մարմին (ներառվելու է).Էջի մարմին (ներառվելու է).
Տող 1. Տող 1.
ԹՈԻՄԱՆՅԱՆԻ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԱԿԱՆ ԷՊՈՍԸ
ԹՈԻՄԱՆՅԱՆԻ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԱԿԱՆ ԷՊՈՍԸ
Բ՛ում ան յանի պոեմները, որոնք միասին կազմում են մի յուրօրինակ բանաստեղծական էպոս, կարևորագույն տեղ են գրավում նրա գրական ժառանգության մեջ։ Բանաստեղծի տաղանդի էպիկական հատկանիշները, որոնք սկզբից ևեթ գերակշռող էին նրա ստեղծագործ ական նկարագրի մեջ, բնականաբար, մղեցին նրան դեպի չափածոյի ամենախոշոր ժանրային ձևը՝ պոեմը։ Այդ ժանրը բանաստեղծի առջև առավել մեծ հնարավորություններ էր բացում ինչպես կենսական հարցերի լայն ընդգրկման, այնպես էլ գեղարվեստական և փիլիսոփայական ընդհանրացումների համար, որոնց հակումը երևան եկավ նրա ստեղծագործական աոաջին իսկ քայլերից։ եվ զարմանալի չէ, որ չափածո էպիկական հիմնական ժանրերը պոեմն ու բալլադը, դարձան Բ՛ում ան յանի պոեզիայի առաջատար տեսակներ, նրա աշխարհայացքի ե գեղարվեստական մտածողության ամենից լայն ու խոր արտահայտությունը։
Բ՛ում ան յանի պոեմները, որոնք միասին կազմում են մի յուրօրինակ բանաստեղծական էպոս, կարևորագույն տեղ են գրավում նրա գրական ժառանգության մեջ։ Բանաստեղծի տաղանդի էպիկական հատկանիշները, որոնք սկզբից ևեթ գերակշռող էին նրա ստեղծագործ ական նկարագրի մեջ, բնականաբար, մղեցին նրան դեպի չափածոյի ամենախոշոր ժանրային ձևը՝ պոեմը։ Այդ ժանրը բանաստեղծի առջև առավել մեծ հնարավորություններ էր բացում ինչպես կենսական հարցերի լայն ընդգրկման, այնպես էլ գեղարվեստական և փիլիսոփայական ընդհանրացումների համար, որոնց հակումը երևան եկավ նրա ստեղծագործական աոաջին իսկ քայլերից։ եվ զարմանալի չէ, որ չափածո էպիկական հիմնական ժանրերը պոեմն ու բալլադը, դարձան Բ՛ում ան յանի պոեզիայի առաջատար տեսակներ, նրա աշխարհայացքի ե գեղարվեստական մտածողության ամենից լայն ու խոր արտահայտությունը։
Ղրս/կան քննադատության մեջ բավական վաղ է խոսվել Թուման յանի տաղանդի էպիկական (վիպական) բնույթի և այղ առումով հայ բանարվեստում նրա բերած սկզբունքային նորության մասին։ Արդեն Թուման– յանի «Բանաստեղծությունների» աոաջին հատորի (1890) զրախոսները հատուկ րնղգծեցին այդ հանգամանքը։ Այսպես, Մանուկ Աբեղյանր (Վար» սամ) նշում էր, որ «Թումանյանի բանաստեղծության բնորոշ հատկությանն է վիպականութ յուն-րէ և, նկատի ունենալով գրախոսվող գրքում զետեղվ ։.ւ'> «Լոոեցի Սաքոն», :<Մեհրի» և «Ալեք» պոեմները, ավելացնում էր, «Սեր վիպերգական բանաստեղծության մեշ այդ երեք քերթվածները չունին ի– րենց նմանը թե կենդանությամբ, թե զգացմունքների բնականությամբ և թե ԴՐավիչ> սահուն և, որ գլխավորն է, կանոնավոր գեղեցիկ լեզվով» (Ս՝. ԱբԼդյան. Երկեր, հ. է, 1975, էջ 362), նույն միտքն ընդգծեց նաև էևոն Մանվելյանր՝ Թումանյանի մասին գրելով. «նա յուր պոեմաների մեջ նման չէ ոչ մեր հին, ոչ նոր բանաստեղծներին, նա կանգնած է ա֊ ռանձնակի, նա ինքնուրույն է, նա մի տեսակ նորություն է մեզ հս մար... Նոքա (Թումանյանի պոեմները — ի՚մբ՛) ունին ներքին ընդհանսլբ^ ւ՚ծեոք
Ղրս/կան քննադատության մեջ բավական վաղ է խոսվել Թուման յանի տաղանդի էպիկական (վիպական) բնույթի և այղ առումով հայ բանարվեստում նրա բերած սկզբունքային նորության մասին։ Արդեն Թուման– յանի «Բանաստեղծությունների» աոաջին հատորի (1890) զրախոսները հատուկ րնղգծեցին այդ հանգամանքը։ Այսպես, Մանուկ Աբեղյանր (Վար» սամ) նշում էր, որ «Թումանյանի բանաստեղծության բնորոշ հատկությանն է վիպականութ յուն-րէ և, նկատի ունենալով գրախոսվող գրքում զետեղվ ։.ւ'> «Լոոեցի Սաքոն», :<Մեհրի» և «Ալեք» պոեմները, ավելացնում էր, «Սեր վիպերգական բանաստեղծության մեշ այդ երեք քերթվածները չունին ի– րենց նմանը թե կենդանությամբ, թե զգացմունքների բնականությամբ և թե ԴՐավիչ> սահուն և, որ գլխավորն է, կանոնավոր գեղեցիկ լեզվով» (Ս՝. ԱբԼդյան. Երկեր, հ. է, 1975, էջ 362), նույն միտքն ընդգծեց նաև էևոն Մանվելյանր՝ Թումանյանի մասին գրելով. «նա յուր պոեմաների մեջ նման չէ ոչ մեր հին, ոչ նոր բանաստեղծներին, նա կանգնած է ա֊ ռանձնակի, նա ինքնուրույն է, նա մի տեսակ նորություն է մեզ հս մար… Նոքա (Թումանյանի պոեմները — ի՚մբ՛) ունին ներքին ընդհանսլբ^ ւ՚ծեոք
476
476