«Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 1.djvu/572»–ի խմբագրումների տարբերություն

չ →‎top: մաքրում, փոխարինվեց: նաե → նաև
Էջի մարմին (ներառվելու է).Էջի մարմին (ներառվելու է).
Տող 1. Տող 1.
լության հասավ XII դ. Պրովանսում (Հարավային Ֆրանսիա)՝ ''տրուբադուրների'' պոեզիայում։ էությամբ աշխարհիկ, հակաասկետական այդ պոեզիան հակադրվեց եկեղեցական գրականությանը և սխոլաստիկային։ Ա. գ. մի քայլ առաջ էր նաե միջնադարյան հերոսական վեպի համեմատությամբ. վերջինում իշխող վասալական պարտականության գովքի փոխարեն այստեղ երևան են գալիս անհատական գիտակցության զարթոնքի, սեփական արժանիքների ըմբռնման առաջին սաղմերը։ Ասպետական քնարերգության գեղարվեստական իդեալը ձևի կատարելությունն էր։
լության հասավ XII դ. Պրովանսում (Հարավային Ֆրանսիա)՝ ''տրուբադուրների'' պոեզիայում։ էությամբ աշխարհիկ, հակաասկետական այդ պոեզիան հակադրվեց եկեղեցական գրականությանը և սխոլաստիկային։ Ա. գ. մի քայլ առաջ էր նաև միջնադարյան հերոսական վեպի համեմատությամբ. վերջինում իշխող վասալական պարտականության գովքի փոխարեն այստեղ երևան են գալիս անհատական գիտակցության զարթոնքի, սեփական արժանիքների ըմբռնման առաջին սաղմերը։ Ասպետական քնարերգության գեղարվեստական իդեալը ձևի կատարելությունն էր։


Տրուբադուրները գրականությունը հարստացրին բանաստեղծական նոր ձևերով՝ կանցոնա (սիրերգ), սիրվենտա (բարոյագիտական, անձնական և, առավելապես, քաղաքական հարցեր շոշափող ոտանավորներ), տենսոնա (բանավեճեր արտահայտող ոտանավորներ), պաստորելա (հովվուհու զրույց ասպետի կամ իրեն սեր բացատրող հովվի հետ), ալբա (արևածագի երգ)։ Բանաստեղծության վերջին տեսակը Ֆ. էնգելսն անվանել է պրովանսական սիրային պոեզիայի ծաղիկր։ Ասպետական պոեզիան կապված էր ժողովրդական հերետիկոսային շարժումների հետ Պրովանսում։ Ընդհանուր առմամբ կրում էր դեմոկրատական բնույթ և XII– XIII դդ. տարածվեց նաև Հյուսիսային Ֆրանսիայում և Գերմանիայում, զգալիորեն ազդելով ''տրուվերների'' ու ''միննեզինգերների'' վրա, ինչպես նաև Անգլիայում, Իտալիայում, Իսպանիայում, Դանիայում, Չեխիայում։ Սակայն ալբիգոյցիների դեմ ծավալված ավերիչ արշավանքների (XI11դ. սկիզբ) հետևանքով ասպետական քնարերգությունն անկում ապրեց։
Տրուբադուրները գրականությունը հարստացրին բանաստեղծական նոր ձևերով՝ կանցոնա (սիրերգ), սիրվենտա (բարոյագիտական, անձնական և, առավելապես, քաղաքական հարցեր շոշափող ոտանավորներ), տենսոնա (բանավեճեր արտահայտող ոտանավորներ), պաստորելա (հովվուհու զրույց ասպետի կամ իրեն սեր բացատրող հովվի հետ), ալբա (արևածագի երգ)։ Բանաստեղծության վերջին տեսակը Ֆ. էնգելսն անվանել է պրովանսական սիրային պոեզիայի ծաղիկր։ Ասպետական պոեզիան կապված էր ժողովրդական հերետիկոսային շարժումների հետ Պրովանսում։ Ընդհանուր առմամբ կրում էր դեմոկրատական բնույթ և XII– XIII դդ. տարածվեց նաև Հյուսիսային Ֆրանսիայում և Գերմանիայում, զգալիորեն ազդելով ''տրուվերների'' ու ''միննեզինգերների'' վրա, ինչպես նաև Անգլիայում, Իտալիայում, Իսպանիայում, Դանիայում, Չեխիայում։ Սակայն ալբիգոյցիների դեմ ծավալված ավերիչ արշավանքների (XI11դ. սկիզբ) հետևանքով ասպետական քնարերգությունն անկում ապրեց։