«Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ3.djvu/507»–ի խմբագրումների տարբերություն
Հոդվածների ավտոմատացված ներմուծում |
չ Բոտ ― Ավտոմատիկ տեքստի փոխարինում (- + ) |
||
Էջի մարմին (ներառվելու է). | Էջի մարմին (ներառվելու է). | ||
Տող 1. | Տող 1. | ||
Այդ առումով հետաքրքիր է նաև այն, թե էպիկական բանաստեղծության բնագավառում ի նչ երկերի է անդրադարձել Թումանյան թարգմանիչը) Ակնհայտորեն առանձնանում են երկու կարգի բանաստեղծական գործեր, որոնք նրա թարգմանական անմրցելի շնորհքի ուժով գարձեյ են հայ գրականության հավերժական սեւի ականություն ր ։ Նախ, գա ռոման֊ տիկական պոեզիայի դասական օրինակներն են՝ Լերմ ոնտովի «Մծիրին», Բայրոնի «Շիլիոնի կալանավորը», Ժուկովսկոլ «Աքիլլեսը», որոնց թարգ֊ մանության մեջ ամեն քայլափոխի տեսնում ես ոչ միայն սեր և վարպետություն, այլև նրանց գեղարվեստական հյուսվածքի բոլոր կողմերի խոր իմացություն, դրանք հայացի վերարտադրելու զարմանալի կարողություն։ Այդ ՚թարգմանություններր կատարվել են 90֊ական թվականներին, թեև հետագայում էլ Թումսէնյանր մի քանի անգամ անդրադարձել է դրանց, մրտ– յյըրել է բազմաթիվ ուղղումներ, — մի հանգամանք, որը Թ ուման յանի հոգում ռոմանտիկական պոեզիայի նկատմամբ մինչև վերջ էլ պահպանված 4)իրո և հետաքրքրության |
Այդ առումով հետաքրքիր է նաև այն, թե էպիկական բանաստեղծության բնագավառում ի նչ երկերի է անդրադարձել Թումանյան թարգմանիչը) Ակնհայտորեն առանձնանում են երկու կարգի բանաստեղծական գործեր, որոնք նրա թարգմանական անմրցելի շնորհքի ուժով գարձեյ են հայ գրականության հավերժական սեւի ականություն ր ։ Նախ, գա ռոման֊ տիկական պոեզիայի դասական օրինակներն են՝ Լերմ ոնտովի «Մծիրին», Բայրոնի «Շիլիոնի կալանավորը», Ժուկովսկոլ «Աքիլլեսը», որոնց թարգ֊ մանության մեջ ամեն քայլափոխի տեսնում ես ոչ միայն սեր և վարպետություն, այլև նրանց գեղարվեստական հյուսվածքի բոլոր կողմերի խոր իմացություն, դրանք հայացի վերարտադրելու զարմանալի կարողություն։ Այդ ՚թարգմանություններր կատարվել են 90֊ական թվականներին, թեև հետագայում էլ Թումսէնյանր մի քանի անգամ անդրադարձել է դրանց, մրտ– յյըրել է բազմաթիվ ուղղումներ, — մի հանգամանք, որը Թ ուման յանի հոգում ռոմանտիկական պոեզիայի նկատմամբ մինչև վերջ էլ պահպանված 4)իրո և հետաքրքրության հաստատումն է։ |
||
Երկրորդ խումբը կազմում են ժողովրդական էպիկական երկերի թարգմանությունները, որոնք կատարվեցին XX դարի սկզբին։ Այստեղ մտնում են ռուսական բիլինային էպոսից երեք (մեկը անավարտ) և սերբական վիպերգից չռրս մասերի թարգմանությունները, ինչպես նաև երկու գլուխ Հ. Լոնգֆելլոյի «Հա յա վաթի երգից», որն ամբողջովին ներծծված է ամերիկյան բնիկների բանահյուսության մոտիվներով ու ձևերով։ Այդ էպիկական երգերի ոգին շատ մոտ ու հարազատ էր Թումանյանի սեւիա– կան ստեղծագործությանը, և նրանց միջև հաճախ կարելի է լսել գաղափարական |
Երկրորդ խումբը կազմում են ժողովրդական էպիկական երկերի թարգմանությունները, որոնք կատարվեցին XX դարի սկզբին։ Այստեղ մտնում են ռուսական բիլինային էպոսից երեք (մեկը անավարտ) և սերբական վիպերգից չռրս մասերի թարգմանությունները, ինչպես նաև երկու գլուխ Հ. Լոնգֆելլոյի «Հա յա վաթի երգից», որն ամբողջովին ներծծված է ամերիկյան բնիկների բանահյուսության մոտիվներով ու ձևերով։ Այդ էպիկական երգերի ոգին շատ մոտ ու հարազատ էր Թումանյանի սեւիա– կան ստեղծագործությանը, և նրանց միջև հաճախ կարելի է լսել գաղափարական և գեղարվեստական «փոխարձաղանքներ»։ |
||
Նշված և՛ մեկ, և՛ մյուս խմբի երկերի թարգմանության փաստն ինք՝ նին Թումանյանի սեփական նախասիրությունների և րմբռնումների ար֊ տահա յաման միջոց էր։ Իրենց հերթին՝ այդ թսւրգմանությոլնները մեծ չափով նպաստեցին հայ բանաստեղծի գեղարվեստական սկզբունքների, հատկապես |
Նշված և՛ մեկ, և՛ մյուս խմբի երկերի թարգմանության փաստն ինք՝ նին Թումանյանի սեփական նախասիրությունների և րմբռնումների ար֊ տահա յաման միջոց էր։ Իրենց հերթին՝ այդ թսւրգմանությոլնները մեծ չափով նպաստեցին հայ բանաստեղծի գեղարվեստական սկզբունքների, հատկապես նրա էպիկական ոճի ձևավորմանն ու զարգացմանց։ |
||
Թումանյանի ստեղծագործության ժանրային համակարգում պոեմի գրաված առաջատար և հանգուցային դիրքը տարբեր ուղիներով ազդել և արտահայտվել է նաև նրա մշակած մյուս ժանրերի բնույթի և զարգացման ընթացրի վրա։ Լինելով նրա աշխարհայացքի, գեղարվեստական մեթոդի և գր։սկան վարպետության առավել լրիվ և ամբողջական դրսևորման ոլորտը, պոեմներն անհամ ար գծերով կապվում են նրա ստեղծագործության մյուս մասերի հետ։ Ինչպես Թումանյանի չափածո (բալլադ, բանաստեղծություն, քառյակ), այնպես էլ արձակ (պատմվածք, հեքիաթ) մանրերում որոշակիորեն զգացվում է էպիկական պոեզիայի մեծ վարպետի փորձր, նրա (այն աշխա րհրմ բ ռնմ ս։ն, ոճի և մտածողության կնիքը։ Նրա ստեղծագործական աշխարհը զարմանալիորեն միասնական է և միաձույլ, այնտեղ որևէ ներքին երկատում, առավել ևս հակադրություն չկա։ Եվ |
Թումանյանի ստեղծագործության ժանրային համակարգում պոեմի գրաված առաջատար և հանգուցային դիրքը տարբեր ուղիներով ազդել և արտահայտվել է նաև նրա մշակած մյուս ժանրերի բնույթի և զարգացման ընթացրի վրա։ Լինելով նրա աշխարհայացքի, գեղարվեստական մեթոդի և գր։սկան վարպետության առավել լրիվ և ամբողջական դրսևորման ոլորտը, պոեմներն անհամ ար գծերով կապվում են նրա ստեղծագործության մյուս մասերի հետ։ Ինչպես Թումանյանի չափածո (բալլադ, բանաստեղծություն, քառյակ), այնպես էլ արձակ (պատմվածք, հեքիաթ) մանրերում որոշակիորեն զգացվում է էպիկական պոեզիայի մեծ վարպետի փորձր, նրա (այն աշխա րհրմ բ ռնմ ս։ն, ոճի և մտածողության կնիքը։ Նրա ստեղծագործական աշխարհը զարմանալիորեն միասնական է և միաձույլ, այնտեղ որևէ ներքին երկատում, առավել ևս հակադրություն չկա։ Եվ այգ միասնության ամ ե(յ ա ցայտուն արտահայտություններից մեկն այն |
||
493 |
493 |