«Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ3.djvu/519»–ի խմբագրումների տարբերություն
Հոդվածների ավտոմատացված ներմուծում |
չ Բոտ ― Ավտոմատիկ տեքստի փոխարինում (- + ) |
||
| Էջի մարմին (ներառվելու է). | Էջի մարմին (ներառվելու է). | ||
| Տող 2. | Տող 2. | ||
Սակայն Թումանյանը ոչ այդ տարիներին և ոչ էլ հետո չվերամշա֊ կեց իր այս պոեմի վերջր կամ որևէ այլ մաս։ Բանաստեղծի հաջորդ ժողովածուների մեջ էլ «Մեհրին» տեղ չգտավ։ Պատճառն այն էր, որ, իր քաղաքական հրատապությամբ հանդերձ, պոեմր հենվում էր գերազանցապես գրքային տպավորությունների վրա, իսկ գեղարվեստական մշակման սկզբունքների առումով այն տիպիկ ռոմանտիկական գործ էր, որ իր որակով շուտով չէր բավարարևլոլ ռեալիզմի դիրքերում հաստատված բանաստեղծին։ Կարևոր է նաև հետևյալ ստեղծագործական հանգամանքը։ «Մեհրիի» հետ միաժամանակ՝ նույն 1890 թ. Թումանյանն սկսեց աշխատել նաև հայ ժողովրդի արևմտյան հատվածի տառապանքի և րնդվզման մասին պատմող մի ուրիշ պոեմի վրա, որն ստացավ «Հին կռիվը» խորագիրը։ Ի տարբերություն «Մեհրիի», այս պոեմը հետագայում, մինչև կյանքի վերջն էլ մնաց Թումանյանի ստեղծագործական հետաքրքրության ոլորտում, մի քանի անգամ վերամշակվեց։ Իր պատկերացումներն ու մտորումներր արևմտահայության ճակատագրի վերաբերյալ նա արտահայտեց այգ ստեղծագործության միջոցով, և «Մեհրին» մի տեսակ «ավելորդ դարձավ»: |
Սակայն Թումանյանը ոչ այդ տարիներին և ոչ էլ հետո չվերամշա֊ կեց իր այս պոեմի վերջր կամ որևէ այլ մաս։ Բանաստեղծի հաջորդ ժողովածուների մեջ էլ «Մեհրին» տեղ չգտավ։ Պատճառն այն էր, որ, իր քաղաքական հրատապությամբ հանդերձ, պոեմր հենվում էր գերազանցապես գրքային տպավորությունների վրա, իսկ գեղարվեստական մշակման սկզբունքների առումով այն տիպիկ ռոմանտիկական գործ էր, որ իր որակով շուտով չէր բավարարևլոլ ռեալիզմի դիրքերում հաստատված բանաստեղծին։ Կարևոր է նաև հետևյալ ստեղծագործական հանգամանքը։ «Մեհրիի» հետ միաժամանակ՝ նույն 1890 թ. Թումանյանն սկսեց աշխատել նաև հայ ժողովրդի արևմտյան հատվածի տառապանքի և րնդվզման մասին պատմող մի ուրիշ պոեմի վրա, որն ստացավ «Հին կռիվը» խորագիրը։ Ի տարբերություն «Մեհրիի», այս պոեմը հետագայում, մինչև կյանքի վերջն էլ մնաց Թումանյանի ստեղծագործական հետաքրքրության ոլորտում, մի քանի անգամ վերամշակվեց։ Իր պատկերացումներն ու մտորումներր արևմտահայության ճակատագրի վերաբերյալ նա արտահայտեց այգ ստեղծագործության միջոցով, և «Մեհրին» մի տեսակ «ավելորդ դարձավ»: |
||
ԲՄ 1-ում «Մեհրի» պոեմի տողատակի հեղինակային ծանոթագրությունները սույն հրատարակության մեջ տրվում են տարբերակների բաժնում բացատրվող բառերի և արտահայտությունների տողահւսմաբների նշումով. |
ԲՄ 1-ում «Մեհրի» պոեմի տողատակի հեղինակային ծանոթագրությունները սույն հրատարակության մեջ տրվում են տարբերակների բաժնում բացատրվող բառերի և արտահայտությունների տողահւսմաբների նշումով. |
||
ՄԵՐԺԱԾ |
ՄԵՐԺԱԾ ՕՐԵՆՔ (Կ 51) |
||
Գրել !, |
Գրել !, 1890 թ.։ |
||
Աոաջին անգամ՝ ԲՄ II, էջ 45—61, այնուհետև՝ Եժ II, 21 — 30, Ինքնագիրը չի պահպանվել։ Արտատպվում է ԲՄ 11-ից։ Առաջին տպագրությունից հետո Թումանյանն այլևս չի անդրադարձել այս երկին և չի մտցրել իր նոր ժողովածուների մեջ։ |
Աոաջին անգամ՝ ԲՄ II, էջ 45—61, այնուհետև՝ Եժ II, 21 — 30, Ինքնագիրը չի պահպանվել։ Արտատպվում է ԲՄ 11-ից։ Առաջին տպագրությունից հետո Թումանյանն այլևս չի անդրադարձել այս երկին և չի մտցրել իր նոր ժողովածուների մեջ։ |
||
«Մերժած օրենք» պոեմը երիտասարդ բանաստեղծի ստացած գրական և կենսական տպավորությունների յուրօրինակ խաչաձևման արդյունք էր։ Այստեղ շատ որոշակի է դասական գրականության՝ Բայրոնի և մանավանդ Լևրմոնտովի ռոմանտիկական պոեզիայի, անհատի ազատության, նրա իրավունքների հաստատման մոտիվների ազդեցությունը։ Արդեն բանաստեղծի ժամանակակից քննադատությունը (օրինակ՝ Լեոն «ւԴուսա– հայոց |
«Մերժած օրենք» պոեմը երիտասարդ բանաստեղծի ստացած գրական և կենսական տպավորությունների յուրօրինակ խաչաձևման արդյունք էր։ Այստեղ շատ որոշակի է դասական գրականության՝ Բայրոնի և մանավանդ Լևրմոնտովի ռոմանտիկական պոեզիայի, անհատի ազատության, նրա իրավունքների հաստատման մոտիվների ազդեցությունը։ Արդեն բանաստեղծի ժամանակակից քննադատությունը (օրինակ՝ Լեոն «ւԴուսա– հայոց գրականություն» գրքում, Վենետիկ, 1904, էջ 85) նկատեց |
||
505 |
505 |
||