«Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 2.djvu/325»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
|||
| Էջի մարմին (ներառվելու է). | Էջի մարմին (ներառվելու է). | ||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
| ⚫ | <section begin="Բարձրագույն կրթություն"/>Ռուսաստանին միանալուց հետո Արևելյան Հայաստանում բարենպաստ պայման ներ ստեղծվեցին տնտեսական, մշակու թային կյանքի առաջադիմության համար։ Բացվեցին բազմաթիվ դպրոցներ Անդր կովկասում՝ Թիֆլիսում, Երևանում, Շուշիում, էջմիածնում և այլուր։ Հայ ժողո– վըրդի կրթության, մշակույթի զարգացմա նը մեծ ծառայություն մատուցեցին հատ կապես Մոսկվայի Լագարյան ճեմարանը (1815), Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը (1824) և էջմիածնի Դևորգյան ճեմարանը (1874)։ |
||
| ⚫ | Ռուսաստանին միանալուց հետո Արևելյան Հայաստանում բարենպաստ պայման ներ ստեղծվեցին տնտեսական, մշակու թային կյանքի առաջադիմության համար։ Բացվեցին բազմաթիվ դպրոցներ Անդր կովկասում՝ Թիֆլիսում, Երևանում, Շուշիում, էջմիածնում և այլուր։ Հայ ժողո– վըրդի կրթության, մշակույթի զարգացմա նը մեծ ծառայություն մատուցեցին հատ կապես Մոսկվայի Լագարյան ճեմարանը (1815), Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը (1824) և էջմիածնի Դևորգյան ճեմարանը (1874)։ |
||
Սովետական կարգերի օրոք արմատա կան փոփոխություններ տեղի ունեցան նաև Հայաստանի կրթական համակար գում։ Հայկական ՍՍՀ լուսավորության կոմիսարիատի 1920-ի դեկտ․ 17-ի հրամա նով ստեղծվեց Երևանի ժողովրդական համալսարանը, որը դարձավ Սովետական Հայաստանի բարձրագույն կրթության օր րանը։ 1923-ի հոկտեմբերին Հայկական ՍՍՀ ժողկոմխորհի որոշմամբ Երևանի ժողովրդական համալսարանը վերանվան վեց Երևանի պետական համալսարան։ Հետագայում համալսարանի առանձին ֆակուլտետների հիման վրա ստեղծվեցին մի շարք բուհեր։ 1922–23 ուս․ տարում Հայաստանում կար 2 բուհ, 557 սովորող, 1936–37-ին՝ 8 բուհ, 4958 սովորող, 1940–1941-ին՝ 9 բուհ, 11120 սովորող, այդ թվում՝ ցերեկային բաժնում՝ 6786, հեռա կա՝ 4334, 1960–61-ին՝ 10 բուհ, 20165 սովորող, այդ թվում՝ ցերեկային բաժ նում՝ 10836, երեկոյան՝ 1802, հեռակա՝ 7527։ 1974–75-ին Հայաստանում կար 12 բուհ, 53166 սովորող, այդ թվում՝ ցերեկա յին բաժնում՝ 37343, երեկոյան՝ 6349, հե ռակա՝ 9474։ 1975-ին բուհերն ավարտել է 9513 մասնագետ, այդ թվում՝ արդյունա բերության և շինարարության գծով՝ 2806, գյուղատնտեսության՝ 833, լուսավորու թյան՝ 4771, առողջապահության, ֆիզկուլ տուրայի և սպորտի՝ 812, արվեստի՝ 291։ Սփյուռքում ներկայումս որոշ առարկանե րի գծով բարձրագույն ուսումնական հաս տատության մակարդակ ունեն՝ Հայկազ յան քոլեջը (Բեյրութ), Ս․ Ղազարի բարձ րագույն վարժարանը, Վենետիկի Մուրատ–Ռափայելյան և Փարիզի Մուր ատ յան վարժարանները, Կիպրոսի Մելգոնյան կրթական հաստատությունը։ |
Սովետական կարգերի օրոք արմատա կան փոփոխություններ տեղի ունեցան նաև Հայաստանի կրթական համակար գում։ Հայկական ՍՍՀ լուսավորության կոմիսարիատի 1920-ի դեկտ․ 17-ի հրամա նով ստեղծվեց Երևանի ժողովրդական համալսարանը, որը դարձավ Սովետական Հայաստանի բարձրագույն կրթության օր րանը։ 1923-ի հոկտեմբերին Հայկական ՍՍՀ ժողկոմխորհի որոշմամբ Երևանի ժողովրդական համալսարանը վերանվան վեց Երևանի պետական համալսարան։ Հետագայում համալսարանի առանձին ֆակուլտետների հիման վրա ստեղծվեցին մի շարք բուհեր։ 1922–23 ուս․ տարում Հայաստանում կար 2 բուհ, 557 սովորող, 1936–37-ին՝ 8 բուհ, 4958 սովորող, 1940–1941-ին՝ 9 բուհ, 11120 սովորող, այդ թվում՝ ցերեկային բաժնում՝ 6786, հեռա կա՝ 4334, 1960–61-ին՝ 10 բուհ, 20165 սովորող, այդ թվում՝ ցերեկային բաժ նում՝ 10836, երեկոյան՝ 1802, հեռակա՝ 7527։ 1974–75-ին Հայաստանում կար 12 բուհ, 53166 սովորող, այդ թվում՝ ցերեկա յին բաժնում՝ 37343, երեկոյան՝ 6349, հե ռակա՝ 9474։ 1975-ին բուհերն ավարտել է 9513 մասնագետ, այդ թվում՝ արդյունա բերության և շինարարության գծով՝ 2806, գյուղատնտեսության՝ 833, լուսավորու թյան՝ 4771, առողջապահության, ֆիզկուլ տուրայի և սպորտի՝ 812, արվեստի՝ 291։ Սփյուռքում ներկայումս որոշ առարկանե րի գծով բարձրագույն ուսումնական հաս տատության մակարդակ ունեն՝ Հայկազ յան քոլեջը (Բեյրութ), Ս․ Ղազարի բարձ րագույն վարժարանը, Վենետիկի Մուրատ–Ռափայելյան և Փարիզի Մուր ատ յան վարժարանները, Կիպրոսի Մելգոնյան կրթական հաստատությունը։ |
||
| Տող 15. | Տող 14. | ||
Բ․ կ․ բարձր մակարդակի վրա է նաև սոցիալիստական մյուս երկրներում։ Աշխատավորության Բ․ կ–յան իրավունքը ապահովվում է սահմանադրությամբ։ Բ․ կ–յան իրավունք ունեն միջնակարգ կրթու թյուն ունեցող բոլոր քաղաքացիները, ան կախ սեռից, ռասայից, ազգությունից, սո ցիալական ծագումից և նյութական վիճա կից։ Ուսումը ձրի է, իրականացվում է մայրենի |
Բ․ կ․ բարձր մակարդակի վրա է նաև սոցիալիստական մյուս երկրներում։ Աշխատավորության Բ․ կ–յան իրավունքը ապահովվում է սահմանադրությամբ։ Բ․ կ–յան իրավունք ունեն միջնակարգ կրթու թյուն ունեցող բոլոր քաղաքացիները, ան կախ սեռից, ռասայից, ազգությունից, սո ցիալական ծագումից և նյութական վիճա կից։ Ուսումը ձրի է, իրականացվում է մայրենի |
||
<section end="Բարձրագույն կրթություն"/> |
|||