«Էջ:Raffi, Collected works, vol. 5 (Րաֆֆի, Երկերի ժողովածու, հատոր 5-րդ).djvu/196»–ի խմբագրումների տարբերություն
| Էջի կարգավիճակ | Էջի կարգավիճակ | ||
| - | + | Հաստատված | |
| Էջի մարմին (ներառվելու է). | Էջի մարմին (ներառվելու է). | ||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
հանգստության վրա։ Իսկ երբ ինքը՝ կառավարությունը թույլ է, անկարգ է, այլևս ի՞նչպես կարող է կարգ պահպանել։ Նրանք այդ չեն մտածում, և միշտ սպասում են, որ մի օր ամեն |
հանգստության վրա։ Իսկ երբ ինքը՝ կառավարությունը թույլ է, անկարգ է, այլևս ի՞նչպես կարող է կարգ պահպանել։ Նրանք այդ չեն մտածում, և միշտ սպասում են, որ մի օր ամեն բան ինքնիրան կլավանա... |
||
Հետո Հայրիկը մեծ ցավակցությամբ սկսեց խոսել այն երկպառակության վրա, որի պատճառով ամբողջ տասնյակ տարիներ Վանա հայ հասարակությունը ալեկոծության մեջ էր գտնվում, և որը այնքան աղետավոր չարիքների առիթ եղավ։ Ժողովուրդը երկու կուսակցության էր բաժանված. մեկի պարագլուխն էր տեղային հոգևոր առաջնորդը մի քանի հարուստ աղաների և դավաճան էֆենդիների հետ, որոնք կառավարության պաշտոնների մեջ էին գտնվում,— իսկ մյուս կուսակցության պարագլուխը նորահաս երիտասարդության մի խումբ էր, որոնց թվին պատկանում էր և Հայրիկը։ Մի կողմում ուժ, հարստություն և իշխանություն, մյուս կողմում՝ եռանդ, բարի ցանկություններ և տկարություն։ Մեկը անկարգ կառավարության կողմն էր, իսկ մյուսը՝ նեղված, հարստահարված ժողովրդի։ Մեկը պահանջում էր կուրություն և անպայման հնազանդություն, իսկ մյուսը բողոքում էր կատարվող անիրավությունների դեմ։— Այդ բոլորը լսելուց հետո, ես այն ժամանակ միայն ավելի պարզ հասկացա, թե ի՞նչն էր դրդել հոգևոր առաջնորդին և նրա կուսակից էֆենդիներին դավադրություն գործ դնել Հայրիկի կյանքի դեմ։ Եվ այդ բոլորը պատմում էր նա հանդարտ և հանգիստ կերպով, առանց վրդովվելու և առանց բարկության։ Ատելության մի նշույլ անգամ չէր նկատվում նրա խաղաղ դեմքի վրա։ Բայց նրա սառնասրտությունը առաջ էր գալիս ոչ թե անտարբերությունից, այլ նրա մեծահոգությունից և բարձր առաքինությունից, որով ներողամտությամբ էր վերաբերվում դեպի իր թշնամիների չարությունները։ Բայց, միևնույն ժամանակ, չէր կարելի չնկատել նրա խոսքերի ու ձայնի մեջ մի ցավ, մի դառն և խորին ցավ, որ թաքնված էր նրա սրտում, թե ինչո՞ւ այդպես պետք է լիներ, թե |
Հետո Հայրիկը մեծ ցավակցությամբ սկսեց խոսել այն երկպառակության վրա, որի պատճառով ամբողջ տասնյակ տարիներ Վանա հայ հասարակությունը ալեկոծության մեջ էր գտնվում, և որը այնքան աղետավոր չարիքների առիթ եղավ։ Ժողովուրդը երկու կուսակցության էր բաժանված. մեկի պարագլուխն էր տեղային հոգևոր առաջնորդը մի քանի հարուստ աղաների և դավաճան էֆենդիների հետ, որոնք կառավարության պաշտոնների մեջ էին գտնվում,— իսկ մյուս կուսակցության պարագլուխը նորահաս երիտասարդության մի խումբ էր, որոնց թվին պատկանում էր և Հայրիկը։ Մի կողմում ուժ, հարստություն և իշխանություն, մյուս կողմում՝ եռանդ, բարի ցանկություններ և տկարություն։ Մեկը անկարգ կառավարության կողմն էր, իսկ մյուսը՝ նեղված, հարստահարված ժողովրդի։ Մեկը պահանջում էր կուրություն և անպայման հնազանդություն, իսկ մյուսը բողոքում էր կատարվող անիրավությունների դեմ։— Այդ բոլորը լսելուց հետո, ես այն ժամանակ միայն ավելի պարզ հասկացա, թե ի՞նչն էր դրդել հոգևոր առաջնորդին և նրա կուսակից էֆենդիներին դավադրություն գործ դնել Հայրիկի կյանքի դեմ։ Եվ այդ բոլորը պատմում էր նա հանդարտ և հանգիստ կերպով, առանց վրդովվելու և առանց բարկության։ Ատելության մի նշույլ անգամ չէր նկատվում նրա խաղաղ դեմքի վրա։ Բայց նրա սառնասրտությունը առաջ էր գալիս ոչ թե անտարբերությունից, այլ նրա մեծահոգությունից և բարձր առաքինությունից, որով ներողամտությամբ էր վերաբերվում դեպի իր թշնամիների չարությունները։ Բայց, միևնույն ժամանակ, չէր կարելի չնկատել նրա խոսքերի ու ձայնի մեջ մի ցավ, մի դառն և խորին ցավ, որ թաքնված էր նրա սրտում, թե ինչո՞ւ այդպես պետք է լիներ, թե այդ անհամաձայնությունը, այդ երկպառակությունները, այդ ներքին կռիվը ո՞րքան ջլատում էին նրանց ուժերը, որքան ժամանակ էին խլում նրանցից, երբ կարող էին ավելի օգտավետ, ավելի նպատակահարմար գործերով զբաղված լինել։ |
||
— Ահա՛ այդպես է լինում,— շարունակեց նա,— երբ |
— Ահա՛ այդպես է լինում,— շարունակեց նա,— երբ հոգևորականությունը չէ հասկանում, կամ չէ ցանկանում հասկանալ իր իսկական կոչումը, թե ինքը Քրիստոսի եկեղեցու, այսինքն |
||