«Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 1.djvu/120»–ի խմբագրումների տարբերություն

No edit summary
Հետ է շրջվում 254586 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ ՄՄայիլյան (քննարկում) մասնակիցը
Պիտակ՝ Հետ շրջել
 
Էջի մարմին (ներառվելու է).Էջի մարմին (ներառվելու է).
Տող 8. Տող 8.


<section end="Ազնավուր (Ազնավուրյան) Գևորգ"/>
<section end="Ազնավուր (Ազնավուրյան) Գևորգ"/>
<section begin="Ազնավուր Շառլ"/>'''ԱԶՆԱՎՈՒՐ''' Շառլ ({{լայն|Ազնավուրյան Վաղինակ Միքայելի}}, ծն. 1924), հայազգի ֆրանսիական երգիչ, կոմպոզիտոր, բանաստեղծ, դերասան։ Ծնվել է մայիսի 22-ին, Փարիզում։ Ծնողների շնորհիվ մանկությունից ծանոթացել է Սայաթ֊Նովայի, հայ տաղերգուների, Օմար Խայամի ստեղծագործություններին։ Գրել է ֆրանսերեն բանաստեղծություններ, 1944-ին ստեղծել իր առաջին երգը՝ «Ես հարբած եմ»։ 1946-ին [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_9.djvu/288 ''Է. Պիաֆի''] հովանավորությամբ «Կոմպանիոն դը լա շանսոն» խմբի հետ համերգային շրջագայություն է կատարել Ֆրանսիայում և Շվեյցարիայում։ Երգեր է գրել երգիչներ Է. Պիաֆի, Ժ. Բեկոյի, Է. Կոնստանտինի և այլոց համար։ 1953-ին Է. Պիաֆի խմբի հետ մեկնել է Մարոկկո, որտեղ մեծ ընդունելություն է գտել։ 1959-ին Փարիզի «Օլիմպիա» համերգասրահում հաջող ելույթից հետո Ա. արժանացել է համընդհանուր ճանաչման։ Իր նվագախմբով ելույթներ է ունենում աշխարհի շատ բեմահարթակներում։ 1964-ին համերգներ է տվել Երևանում։
<section begin="Ազնավուր Շառլ"/>'''ԱԶՆԱՎՈՒՐ''' Շառլ ({{լայն|Ազնավուրյան Վաղինակ Միքայելի}}, ծն. 1924), հայազգի ֆրանսիական երգիչ, կոմպոզիտոր, բանաստեղծ, դերասան։ Ծնվել է մայիսի 22-ին, Փարիզում։ Ծնողների շնորհիվ մանկությունից ծանոթացել է Սայաթ֊Նովայի, հայ տաղերգուների, Օմար Խայամի ստեղծագործություններին։ Գրել է ֆրանսերեն բանաստեղծություններ, 1944-ին ստեղծել իր առաջին երգը՝ «Ես հարբած եմ»։ 1946-ին Է. ''Պիաֆի'' հովանավորությամբ «Կոմպանիոն դը լա շանսոն» խմբի հետ համերգային շրջագայություն է կատարել Ֆրանսիայում և Շվեյցարիայում։ Երգեր է գրել երգիչներ Է. Պիաֆի, Ժ. Բեկոյի, Է. Կոնստանտինի և այլոց համար։ 1953-ին Է. Պիաֆի խմբի հետ մեկնել է Մարոկկո, որտեղ մեծ ընդունելություն է գտել։ 1959-ին Փարիզի «Օլիմպիա» համերգասրահում հաջող ելույթից հետո Ա. արժանացել է համընդհանուր ճանաչման։ Իր նվագախմբով ելույթներ է ունենում աշխարհի շատ բեմահարթակներում։ 1964-ին համերգներ է տվել Երևանում։


Ա֊ի ստեղծագործությունը բանաստեղծության, երգ֊երաժշտության (նուրբ գործիքավորմամբ), դերասանական արվեստի ինքնատիպ միահյուսում է։ Ա֊ի երգերն ակունքներով կապված եև ֆրանսիական շանսոնների և հայկական տաղերի ու երգերի հետ։ Ա֊ի երգերի թիվը հազարից ավելի է։ Դրանք անկեղծ են, ճշմարտացի («Սիրո թմբուկները», «Մամա», «Սա է վերջը», «Ալելուիա», «Տուր մեզ այսօր», «Երկու կիթառ» ևն), որով և բացատրվում է նրա երաժշտության արտասովոր կենսականությունը։ Բեմահարթակում Ա. իր տարբեր երգերով բազմազան նովելների մի ամբողջ շարք է ներկայացնում՝ օգտագործելով դերասանական յուրօրինակ արտահայտչամիջոցներ։ Ա֊ի ձայնը համարվում է «նոր ժամանակների ձայնական ամենակարևոր իրողությունը»։ Ա. արժանացել է «Ֆրանսիական երգի պատվո ժապավեններ» մրցանակին։ Ա. իր ստեղծագործական֊արտիստական անհատականությամբ ստեղծել է ինքևատիպ դպրոց, որն ունի իր հետնորդները։ Որպես բաևաստեղծ Ա. ռեալիստ է։ Նրա պոեզիային բնորոշ են պատկերների ու զգացողության թարմությունը, հոգեկան պոռթկումները («Իսկ ես անկյունում», «Եվ սակայն», «Պետք է գիտնալ», «Քաղաքը», «Գնաց ուրիշ սիրո հետ», «Հավերժության ճանապարհը» ևն)։
Ա֊ի ստեղծագործությունը բանաստեղծության, երգ֊երաժշտության (նուրբ գործիքավորմամբ), դերասանական արվեստի ինքնատիպ միահյուսում է։ Ա֊ի երգերն ակունքներով կապված եև ֆրանսիական շանսոնների և հայկական տաղերի ու երգերի հետ։ Ա֊ի երգերի թիվը հազարից ավելի է։ Դրանք անկեղծ են, ճշմարտացի («Սիրո թմբուկները», «Մամա», «Սա է վերջը», «Ալելուիա», «Տուր մեզ այսօր», «Երկու կիթառ» ևն), որով և բացատրվում է նրա երաժշտության արտասովոր կենսականությունը։ Բեմահարթակում Ա. իր տարբեր երգերով բազմազան նովելների մի ամբողջ շարք է ներկայացնում՝ օգտագործելով դերասանական յուրօրինակ արտահայտչամիջոցներ։ Ա֊ի ձայնը համարվում է «նոր ժամանակների ձայնական ամենակարևոր իրողությունը»։ Ա. արժանացել է «Ֆրանսիական երգի պատվո ժապավեններ» մրցանակին։ Ա. իր ստեղծագործական֊արտիստական անհատականությամբ ստեղծել է ինքևատիպ դպրոց, որն ունի իր հետնորդները։ Որպես բաևաստեղծ Ա. ռեալիստ է։ Նրա պոեզիային բնորոշ են պատկերների ու զգացողության թարմությունը, հոգեկան պոռթկումները («Իսկ ես անկյունում», «Եվ սակայն», «Պետք է գիտնալ», «Քաղաքը», «Գնաց ուրիշ սիրո հետ», «Հավերժության ճանապարհը» ևն)։
Տող 20. Տող 20.


<section end="Ազնավուր Շառլ"/>
<section end="Ազնավուր Շառլ"/>
<section begin="Ազնավուր-թեփե"/>'''ԱԶՆԱՎՈՒՐ-ԹԵՓԵ''', ուրարտական հուշարձան Վանից հյուսիս (տես [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_9.djvu/171 ''Պատնոց'']
<section begin="Ազնավուր-թեփե"/>'''ԱԶՆԱՎՈՒՐ-ԹԵՓԵ''', ուրարտական հուշարձան Վանից հյուսիս (տես ''Պատնոց'')։


<section end="Ազնավուր-թեփե"/>
<section end="Ազնավուր-թեփե"/>
Տող 33. Տող 33.


<section end="Ազնի"/>
<section end="Ազնի"/>
<section begin="Ազնիվ գազեր"/>'''ԱԶՆԻՎ ԳԱԶԵՐ''', տես [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_4.djvu/343 ''Իներտ գազեր'']։
<section begin="Ազնիվ գազեր"/>'''ԱԶՆԻՎ ԳԱԶԵՐ''', տես ''Իներտ գազեր''։


<section end="Ազնիվ գազեր"/>
<section end="Ազնիվ գազեր"/>
<section begin="Ազնիվ Հրաչյա"/>'''ԱԶՆԻՎ ՀՐԱՉՅԱ''', տես [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_6.djvu/620 ''Հրաչյա Ազնիվ'']։
<section begin="Ազնիվ Հրաչյա"/>'''ԱԶՆԻՎ ՀՐԱՉՅԱ''', տես ''Հրաչյա Ազնիվ''։


<section end="Ազնիվ Հրաչյա"/>
<section end="Ազնիվ Հրաչյա"/>
<section begin="Ազնիվ մետաղներ"/>'''ԱԶՆԻՎ ՄԵՏԱՂՆԵՐ''', քիմիապես կայուն, դժվարահալ, կռելի, արտաքին տեսքով գեղեցիկ մետաղներ։ Ա. մ. են՝ [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_8.djvu/632 ''ոսկին''], [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_2.djvu/68 ''արծաթը''], [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_9.djvu/324 ''պլատինը''] և [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_9.djvu/325 ''պլատինային մետաղները'']։ Օգտագործվում են տեխնիկայի տարբեր բնագավառներում (ավելի հաճախ՝ համաձուլվածքների ձևով), ոսկերչության մեջ, ատամնատեխնիկայում, ինչպես նաև որպես վալյուտային մետաղ։
<section begin="Ազնիվ մետաղներ"/>'''ԱԶՆԻՎ ՄԵՏԱՂՆԵՐ''', քիմիապես կայուն, դժվարահալ, կռելի, արտաքին տեսքով գեղեցիկ մետաղներ։ Ա. մ. են՝ ''ոսկին, արծաթը, պլատինը և պլատինային մետաղները''։ Օգտագործվում են տեխնիկայի տարբեր բնագավառներում (ավելի հաճախ՝ համաձուլվածքների ձևով), ոսկերչության մեջ, ատամնատեխնիկայում, ինչպես նաև որպես վալյուտային մետաղ։


<section end="Ազնիվ մետաղներ"/>
<section end="Ազնիվ մետաղներ"/>