«Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 1.djvu/119»–ի խմբագրումների տարբերություն

No edit summary
Հետ է շրջվում 254585 խմբագրումը, որի հեղինակն է՝ ՄՄայիլյան (քննարկում) մասնակիցը
Պիտակ՝ Հետ շրջել
Էջի մարմին (ներառվելու է).Էջի մարմին (ներառվելու է).
Տող 1. Տող 1.
'''Մշակույթը։''' 1972/73 ուս. տարում գործել են 8 միջնակարգ, 11 ութամյա, 2 տարրական դպրոցներ (4304 աշակերտ, 308 ուսուցիչ), միջնակարգ հանրակրթական կրթությամբ պրոֆտեխնիկական ուսումնարան (120), 3 մսուր֊մանկապարտեզ (215 երեխա), 4 մշակույթի տուն, 18 ակումբ, 21 մասսայական գրադարան, 14 կինո։ Բոլոր բնակավայրերը ռադիոֆիկացված են։ Լույս է տեսնում [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_9.djvu/510 ''«Ջերմուկ»''] շրջանային թերթը։
'''Մշակույթը։''' 1972/73 ուս. տարում գործել են 8 միջնակարգ, 11 ութամյա, 2 տարրական դպրոցներ (4304 աշակերտ, 308 ուսուցիչ), միջնակարգ հանրակրթական կրթությամբ պրոֆտեխնիկական ուսումնարան (120), 3 մսուր֊մանկապարտեզ (215 երեխա), 4 մշակույթի տուն, 18 ակումբ, 21 մասսայական գրադարան, 14 կինո։ Բոլոր բնակավայրերը ռադիոֆիկացված են։ Լույս է տեսնում ''«Ջերմուկ»'' շրջանային թերթը։


Պատկերազարդումը տես աղ. V, 48–49 էջերի միջև՝ ներդիրում։
Պատկերազարդումը տես աղ. V, 48–49 էջերի միջև՝ ներդիրում։
Տող 60. Տող 60.


<section end="Ազիզլու"/>
<section end="Ազիզլու"/>
<section begin="Ազիզյան Հատիկ"/>'''ԱԶԻԶՅԱՆ''' Հատիկ Գեղամի (ծն. 1899), հայ սովետական կուսակցական գործիչ, լրագրող, պատմաբան։ Պատմական գիտ. դ֊ր (1967)։ ՍՄԿԿ անդամ 1917-ից։ Ծնվել է հունվարի 18-ին, Երևանում։ Ավարտել է Մոսկվայի Կարմիր պրոֆեսուրայի ինստ֊ը (1931)։ Ա. մասնակցել է Սարդարապատի ճակատամարտին (1918) և Մայիսյան ապստամբությանը (1920), կատարել է ընդհատակյա կուսակցական աշխատանք, եղել [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_5.djvu/80 «Խոսք»] (1919) թերթի խմբագրի տեղակալ։ 1920-ից հետո աշխատել է ՀԿԿ Կենտկոմում, ապա ՍՄԿԿ Կենտկոմում, իսկ 1932–72-ին՝ ՍՄԿԿ Կենտկոմի օրգան «Պրավդա» թերթի խմբագրությունում՝ որպես բաժնի վարիչ, այնուհետև գիտության գծով խմբագիր։ Ա֊ի գիտական հետազոտությունները հիմնականում վերաբերում են կոմունիստական կուսակցության ազգային քաղաքականության հարցերին։ Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի և Մարտական կարմիր դրոշի շքանշաններով։
<section begin="Ազիզյան Հատիկ"/>'''ԱԶԻԶՅԱՆ''' Հատիկ Գեղամի (ծն. 1899), հայ սովետական կուսակցական գործիչ, լրագրող, պատմաբան։ Պատմական գիտ. դ֊ր (1967)։ ՍՄԿԿ անդամ 1917-ից։ Ծնվել է հունվարի 18-ին, Երևանում։ Ավարտել է Մոսկվայի Կարմիր պրոֆեսուրայի ինստ֊ը (1931)։ Ա. մասնակցել է Սարդարապատի ճակատամարտին (1918) և Մայիսյան ապստամբությանը (1920), կատարել է ընդհատակյա կուսակցական աշխատանք, եղել «Խոսք» (1919) թերթի խմբագրի տեղակալ։ 1920-ից հետո աշխատել է ՀԿԿ Կենտկոմում, ապա ՍՄԿԿ Կենտկոմում, իսկ 1932–72-ին՝ ՍՄԿԿ Կենտկոմի օրգան «Պրավդա» թերթի խմբագրությունում՝ որպես բաժնի վարիչ, այնուհետև գիտության գծով խմբագիր։ Ա֊ի գիտական հետազոտությունները հիմնականում վերաբերում են կոմունիստական կուսակցության ազգային քաղաքականության հարցերին։ Պարգևատրվել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի և Մարտական կարմիր դրոշի շքանշաններով։


''Երկ.'' Ленинская национальная политика в развитии и действии, М., 1972.
''Երկ.'' Ленинская национальная политика в развитии и действии, М., 1972.
Տող 68. Տող 68.


<section end="Ազիզյան Ցոլակ"/>
<section end="Ազիզյան Ցոլակ"/>
<section begin="Ազիլյան մշակույթ"/>'''ԱԶԻԼՅԱՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ''', քարի դարի հնագիտական մշակույթ։ Պատկանում է վաղ մեզոլիթին (թվագրվում է մ. թ. ա. VIII հազարամյակով)։ Անվանումն ստացել է Մասդ'Ազիլ քարայրից (հարավ֊արևմտյան Ֆրանսիա)։ Ուսումնասիրվել է 1887–1889-ին։ Ա. մ֊ի ցեղերը, որոնք հետսառցադաշտային ժամանակաշրջանում բնակվում էին Եվրոպայում, զբաղվում էին հավաքչությամբ, որսորդությամբ, գործածում էին նետ ու աղեղ, ոսկրե ու քարե գործիքներ։ Ա. մ֊ի հնագիտական շերտը գտնվում է ուշ [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_7.djvu/127 ''մադլենյան մշակույթի''] և նեոլիթի շերտերի միջև։ Հայաստանում Ա. մ֊ի առարկաների հարուստ կուտակումներ հայտնաբերվել են Արտենի (Արտին) լեռան կայաններում։
<section begin="Ազիլյան մշակույթ"/>'''ԱԶԻԼՅԱՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ''', քարի դարի հնագիտական մշակույթ։ Պատկանում է վաղ մեզոլիթին (թվագրվում է մ. թ. ա. VIII հազարամյակով)։ Անվանումն ստացել է Մասդ'Ազիլ քարայրից (հարավ֊արևմտյան Ֆրանսիա)։ Ուսումնասիրվել է 1887–1889-ին։ Ա. մ֊ի ցեղերը, որոնք հետսառցադաշտային ժամանակաշրջանում բնակվում էին Եվրոպայում, զբաղվում էին հավաքչությամբ, որսորդությամբ, գործածում էին նետ ու աղեղ, ոսկրե ու քարե գործիքներ։ Ա. մ֊ի հնագիտական շերտը գտնվում է ուշ ''մադլենյան մշակույթի'' և նեոլիթի շերտերի միջև։ Հայաստանում Ա. մ֊ի առարկաների հարուստ կուտակումներ հայտնաբերվել են Արտենի (Արտին) լեռան կայաններում։


<section end="Ազիլյան մշակույթ"/>
<section end="Ազիլյան մշակույթ"/>
Տող 82. Տող 82.


<section end="Ազիմով Պիգամ"/>
<section end="Ազիմով Պիգամ"/>
<section begin="Ազիմուտ"/>'''ԱԶԻՄՈՒՏ''' (արաբ. as–summut – ուղղություններ) {{լայն|երկրային առարկայի}} կամ {{լայն|երկնային լուսատուի}}, դիտման կետի միջօրեականի հարթության և այդ կետով ու առարկայով (լուսատուով) անցնող ուղղաձիգ հարթության միջև ընկած անկյունը։ Աստղագիտության մեջ Ա. չափվում է հվ. կետից դեպի արմ. (0°–360° սահմաններում), գեոդեզիայում՝ հս. կետից դեպի արլ. (0°–360° սահմաններում)։ Տես նաև [https://hy.wikisource.org/wiki/Էջ:Հայկական_Սովետական_Հանրագիտարան_(Soviet_Armenian_Encyclopedia)_3.djvu/612 ''Երկնային կոորդինատների համակարգեր'']։
<section begin="Ազիմուտ"/>'''ԱԶԻՄՈՒՏ''' (արաբ. as–summut – ուղղություններ) {{լայն|երկրային առարկայի}} կամ {{լայն|երկնային լուսատուի}}, դիտման կետի միջօրեականի հարթության և այդ կետով ու առարկայով (լուսատուով) անցնող ուղղաձիգ հարթության միջև ընկած անկյունը։ Աստղագիտության մեջ Ա. չափվում է հվ. կետից դեպի արմ. (0°–360° սահմաններում), գեոդեզիայում՝ հս. կետից դեպի արլ. (0°–360° սահմաններում)։ Տես նաև ''Երկնային կոորդինատների համակարգեր''։


<section end="Ազիմուտ"/>
<section end="Ազիմուտ"/>