«Էջ:Ինչ է, ով է (What is, Who is) 1.djvu/79»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Էջի մարմին (ներառվելու է). | Էջի մարմին (ներառվելու է). | ||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{x-larger|Անասնաբույժ}} |
{{x-larger|Անասնաբույժ}} |
||
Նիրհած Աֆրիկայի |
Նիրհած Աֆրիկայի երկնքով թռչում է մի մեծ թռչուն: Նա առաջ է շարժվում զգուշորեն, որովհետև մեջքին նստած է ողջ Աֆրիկայի համար ամենաանհրաժեշտ, ամենացանկալի մարդը։ Հեռավոր Լիմպոպո գետի ափին նրան են սպասում հիվանդ կապիկները. այդ մարդու անունն է, այո՛ այո՛, բժիշկ Այբոլիտ: |
||
Բժիշկ Այբոլիտն ամենահայտնի անասնաբույժն է աշխարհում։ Նա ապրում է Կ. Ի. Չուկովսկու հիանալի գրքի էջերում և անում նույնը, ինչ բոլոր անասնաբույժները` կենդանիներ է բուժում: |
Բժիշկ Այբոլիտն ամենահայտնի անասնաբույժն է աշխարհում։ Նա ապրում է Կ. Ի. Չուկովսկու հիանալի գրքի էջերում և անում նույնը, ինչ բոլոր անասնաբույժները` կենդանիներ է բուժում: |
||
Այդ բարի, հետաքրքիր և շատ անհրաժեշտ մասնագիտությունն ամենահներից է երկրի վրա: Մեզ հասած հնագույն գրքում ուրիշ մասնագիտությունների կողքին, հիշատակվում են «ձիու բժիշկները»։ Նրանք ծառայում էին թագավորական ախոռներում կամ ձիեր բուծող ազնվականների մոտ, իսկ պատերազմների ժամանակ ուղեկցում հեծելազորին: «Ձիու բժիշկներն», անշուշտ, միայն ձիերին չէ, որ բուժում էին: Համաճարակների ժամանակ, երբ վտանգ էր առաջանում, որ վարակիչ հիվանդությունները հիվանդ կենդանիներից կարող են փոխանցվել մարդուն, նրանք բուժում էին ոչխարներին, կովերին, խոզերին և նույնիսկ, հավերին: |
Այդ բարի, հետաքրքիր և շատ անհրաժեշտ մասնագիտությունն ամենահներից է երկրի վրա: Մեզ հասած հնագույն գրքում ուրիշ մասնագիտությունների կողքին, հիշատակվում են «ձիու բժիշկները»։ Նրանք ծառայում էին թագավորական ախոռներում կամ ձիեր բուծող ազնվականների մոտ, իսկ պատերազմների ժամանակ ուղեկցում հեծելազորին: «Ձիու բժիշկներն», անշուշտ, միայն ձիերին չէ, որ բուժում էին: Համաճարակների ժամանակ, երբ վտանգ էր առաջանում, որ վարակիչ հիվանդությունները հիվանդ կենդանիներից կարող են փոխանցվել մարդուն, նրանք բուժում էին ոչխարներին, կովերին, խոզերին և նույնիսկ, հավերին: |
||
Հին Հայաստանում անասնաբուժությամբ զբաղվում էին քրմերը, հովիվները, հեքիմները, իսկ ավելի ուշ՝ պայտարները: Հայաստանում հիվանդ կենդանիների բուժման մասին առաջին գրքերը` բժշկարանները, որոնք կազմված են մագաղաթե ձեռագիր էջերից, ունեն 800—900 տարվա պատմություն։ Այդ բժշկարաններից շատերը պահպանվում են ''Մատենադարանում'': |
Հին Հայաստանում անասնաբուժությամբ զբաղվում էին քրմերը, հովիվները, հեքիմները, իսկ ավելի ուշ՝ պայտարները: Հայաստանում հիվանդ կենդանիների բուժման մասին առաջին գրքերը` բժշկարանները, որոնք կազմված են մագաղաթե ձեռագիր էջերից, ունեն 800—900 տարվա պատմություն։ Այդ բժշկարաններից շատերը պահպանվում են ''Մատենադարանում'': |
||
Ռուսաստանի անասնաբույժների մասին պատմող առաջին ձեռագիր գիրքը ավելի քան չորս հարյուր տարեկան է: Այդ ժամանակից շատ բան է փոխվել այդ մասնագիտության տեր մարդկանց կյանքում և աշխատանքում։ Այժմ կան զանազան կաբինետներ ունեցող անասնաբուժական պոլիկլինիկաներ, անասնաբուժարաններ: Կենդանիների բուժման գործին օգնում են ճշգրիտ սարքերն ու լավ դեղերը: Անասնաբույժի «խնամարկյալներն» էլ շատ տարբեր են. քաղաքներում` կատուներ, շներ, ազնվասարեկներ, երաշտահավեր, աղավնիներ, գյուղերում` կովեր, խոզեր, ոչխարներ, ձիեր կամ ընտանի թռչուններ: |
Ռուսաստանի անասնաբույժների մասին պատմող առաջին ձեռագիր գիրքը ավելի քան չորս հարյուր տարեկան է: Այդ ժամանակից շատ բան է փոխվել այդ մասնագիտության տեր մարդկանց կյանքում և աշխատանքում։ Այժմ կան զանազան կաբինետներ ունեցող անասնաբուժական պոլիկլինիկաներ, անասնաբուժարաններ: Կենդանիների բուժման գործին օգնում են ճշգրիտ սարքերն ու լավ դեղերը: Անասնաբույժի «խնամարկյալներն» էլ շատ տարբեր են. քաղաքներում` կատուներ, շներ, ազնվասարեկներ, երաշտահավեր, աղավնիներ, գյուղերում` կովեր, խոզեր, ոչխարներ, ձիեր կամ ընտանի թռչուններ: |
||
Անասնաբույժներ աշխատում են նաև արգելանոցներում, ուր բազմացնում և ուսումնասիրում են գազաններին, և կենդանանաբանական այգիներում: |
Անասնաբույժներ աշխատում են նաև արգելանոցներում, ուր բազմացնում և ուսումնասիրում են գազաններին, և կենդանանաբանական այգիներում: Այդտեղ նրանք, ճիշտ բժիշկ Այբոլիտի նման, չափում են արջի մարմնի ջերմությունը, լուծողական տալիս վագրին կամ թրջոց դնում կապկին: |
||
Մեր օրերի անասնաբույժները ոչ միայն բուժում են հիվանդ կենդանիներին, այլև հետևում են առողջներին, պաշտպանում նրանց հիվանդություններից, պատվաստումներ անում հիվանդությունները կանխելու համար: Իսկ եթե որևէ կենդանի որևէ տեղ հիվանդանում էլ է, անասնաբույժն անպայման օգնության է հասնում: Եթե պետք լինի, նույնիսկ Աֆրիկա էլ կթռչի, միայն ոչ թե թռչնի մեջքին նստած, այլ` ինքնաթիռով: |
Մեր օրերի անասնաբույժները ոչ միայն բուժում են հիվանդ կենդանիներին, այլև հետևում են առողջներին, պաշտպանում նրանց հիվանդություններից, պատվաստումներ անում հիվանդությունները կանխելու համար: Իսկ եթե որևէ կենդանի որևէ տեղ հիվանդանում էլ է, անասնաբույժն անպայման օգնության է հասնում: Եթե պետք լինի, նույնիսկ Աֆրիկա էլ կթռչի, միայն ոչ թե թռչնի մեջքին նստած, այլ` ինքնաթիռով: |
||
{{x-larger|Անասնապահական ֆերմա |
{{x-larger|Անասնապահական ֆերմա |
||
Տող 13. | Տող 19. | ||
Եթե ձեզ հարցնեն, թե ինչ բան է անասնապահական ֆերման, դուք, հավանաբար, կպատասխանեք, «մի շինություն է, ուր պահում են կովեր, ոչխարներ, խոզեր...»: Ձեզանից շատերն, անշուշտ, հատկապես գյուղի երեխաները, հաճախ են լինում ֆերմայում և մեծերին օգնում խնամելու կենդանիներին: Բայց և այնպես եկեք ուղևորվենք ֆերմա, և ոչ թե հասարակ, այլ «վաղվա օրվա ֆերմա»։ |
Եթե ձեզ հարցնեն, թե ինչ բան է անասնապահական ֆերման, դուք, հավանաբար, կպատասխանեք, «մի շինություն է, ուր պահում են կովեր, ոչխարներ, խոզեր...»: Ձեզանից շատերն, անշուշտ, հատկապես գյուղի երեխաները, հաճախ են լինում ֆերմայում և մեծերին օգնում խնամելու կենդանիներին: Բայց և այնպես եկեք ուղևորվենք ֆերմա, և ոչ թե հասարակ, այլ «վաղվա օրվա ֆերմա»։ |
||
..Մեր առջև մեծ բայց «խուլ», առանց լուսամուտների, քարե շենք է՝ մի ամբողջ «կովերի քաղաք»։ Այստեղ մի ծածկի տակ ժողովված են երկու հազար կենդանիներ։ Նրանց համար կան ընդհանուր «բնակարաններ», «մեկուսարաններ», նույնիսկ` «մանկական սենյակ» հորթուկների համար, հատուկ խոհանոց և այլ շինություններ։ Իսկ այ այնտեղ, մի կողմում, կլոր աշտարակներ են: Դրանք լցված են մանրացած «խոտի պահածոյով», որը ձմռանը փոխարինում է հյութալի խոտին: |
..Մեր առջև մեծ բայց «խուլ», առանց լուսամուտների, քարե շենք է՝ մի ամբողջ «կովերի քաղաք»։ Այստեղ մի ծածկի տակ ժողովված են երկու հազար կենդանիներ։ Նրանց համար կան ընդհանուր «բնակարաններ», «մեկուսարաններ», նույնիսկ` «մանկական սենյակ» հորթուկների համար, հատուկ խոհանոց և այլ շինություններ։ Իսկ այ այնտեղ, մի կողմում, կլոր աշտարակներ են: Դրանք լցված են մանրացած «խոտի պահածոյով», որը ձմռանը փոխարինում է հյութալի խոտին: |
||
Այդ շենքը մենք կարող ենք մտնել միայն մաքուր, նախօրոք ախտահանված խալաթով ու ճտքավոր կոշիկներով, որպեսզի կենդանիներին չվարակենք որևէ հիվանդությամբ: |
Այդ շենքը մենք կարող ենք մտնել միայն մաքուր, նախօրոք ախտահանված խալաթով ու ճտքավոր կոշիկներով, որպեսզի կենդանիներին չվարակենք որևէ հիվանդությամբ: |