«Էջ:Ghazaros Aghayan, Collected works, vol. 1 (Ղազարոս Աղայան, Երկերի ժողովածու, հատոր 1-ին).djvu/23»–ի խմբագրումների տարբերություն

 
Էջի կարգավիճակԷջի կարգավիճակ
-
Սրբագրված
+
Հաստատված
Էջի մարմին (ներառվելու է).Էջի մարմին (ներառվելու է).
Տող 1. Տող 1.
Աղայանի բանաստեղծական տաղանդի ամենանշանավոր երկը նրա «Տորք Անգեղ» դլուցաազներգական պոմն է, գեղավարվեստորեն կատարյալ մի ստեղծագործական, որ արտահյտում է դեմոկռատ հեղինակ նվիրական իդյալը մարդու, նրա բարոյական կերպարի,ինչպես և մարդկային սոցիկյական հարաբերությանների մասին։


«Տորք Անգեղ»—ի նյութը Մոսես խորենացու «Հայոց պատմություն» մեջ գրի առնված առասպելն է Անգեղյա Տորքի մասին, որը խորինացին համա է համարում է իրեն հայտնի բոլոր առասպելներից «սաստիկ մեծ առասպելը»,«առասպելների առասելը»<ref>Մովսես Խորենացի - Պատմութիւն հայոց, գիրք Ա․ գլուխ ԻԳ, գիրք Բ, գլուխ Ը։</ref>։
Հմտորեն օգտագործելով պատմական հնագւյն ժամանակնրում ստեղծված ազգային ժողովրդական այս գեղեցիկ առասպելը, Աղայանի ընդարձակել ու խորացրել է նրա թեմատիկ—գաղափարական բովանդակությունը և վարցատրվեցտ բանաստեղծական հուսվացքի մեջ, իր հասարակական—քաղաքական հալեցակետից, գեղարվեստորեն մեկանաբանական այն։Ըստ որոմ, անձնվեր հայրենասիրության հետ միասին մարմնավորել է նաև սիրո երջանկության ու մարդկայության իր իդյալը, որի արտահայտիչները Տորքի և Հայկանուշի կերպաներ են։ Ժողոբրդական առասպելի հիմքի վրա Աղայանն ստեղծել է դյուազներգական պոմի առաջին օրինակը նոր շրջանի հայկական պոեզիայում։


Նույն ոգով ու տրամադրությամբ է համակված նաև «Սերմնացան»-ը (1890 թ.): Աղայանի այս բանաստեղծությունը հայ աշխատավոր գյուղացու չարքաշ, կիսաքաղց վիճակի առաջին ռեալիստական պատկերներից է 19-րդ դարի հայկական պոեզիայում:
հնագույն առասպելը իմաստավորել է Աղայանի ապրած ժամանակի այժմեականություն խորպես առաջադմական գաղափաարներով որոցով կենսունակությունը հարատևում է մեր ժամանակներում ևս։
Եթե պոմի գաղփարական բովանդոկությունը մի պահ առաձնացրեք նրա առասպելական բահաստեղծական «զգեստավորումից» ապա՝ կմնա «լեռնային հվվ»
Տորքի և Արմյան ամրոցի տիրուհու՝ հայկանուշի ռոմատիկ սիրո պատմություը, ռեալիստական աշխարազգացման հիմքով ու վսեմ բարոյական նշանկությանբ։
Տորքի ր Հայկանուշի կերպարները միաաժամանակ արտահայտում են
Աղայանի-մանկավարժի դաստիարակչական իդյալը, ըստ որի՝ մադու մեջ պետք է ներդաշհակորեն միացած լինի ֆիզիկական ուժը, հոգեկան-բարո պետք է ներդաշնակորեն միացած լինի ֆիզիկական ուժը, հոգեկան-բարորյական առաքինությունները և մտավոր կարոությունները։
«Տորք-Անգեղ»-ում հեղի՝նակը առաջադրում է նաև իր սոցիալական


Մովսես Խորենացի— Պատմութիւն հայոց․ գիրք Ա․ գլուխ ԻԳ, գիրք Բ․ գլուխ Ը։


<center>10</center>
Աղայանի բանաստեղծական տաղանդի ամենանշանավոր երկը նրա «Տորք Անգեղ» դյուցազներգական պոեմն է, գեղարվեստորեն կատարյալ մի
ստեղծագործություն, որ արտահայտում է դեմոկրատ հեղինակի նվիրական իդեալը մարդու, նրա բարոյական կերպարի, ինչպես և մարդկային սոցիալական հարաբերությունների մասին:


«Տորք Անգեղ» նյութը Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության» մեջ գրի առնված առասպելն է Անգեղյա Տորքի մասին, որը Խորենացին համարում է իրեն հայտնի բոլոր առասպելներից «սաստիկ մեծ առասպելը», «առասպելների առասպելը»<ref>''Մովսես Խորենացի'' Պատմութիւն հայոց, գիրք Ա, գլուխ ԻԳ, գիրք Բ գլուխ Ը։</ref>:


Հմտորեն օգտագործելով պատմական հնագույն ժամանակներում ստեղծված ազգային ժողովրդական այս գեղեցիկ առասպելը, Աղայանն ընդարձակել ու խորացրել է նրա թեմատիկ-գաղափարական բովանդակությունը և բարձրարվեստ բանաստեղծական հյուսվածքի մեջ, իր հասարակական-քաղաքական հայեցակետից, գեղարվեստորեն մեկնաբանել այն: Ըստ որում, անձնվեր հայրենասիրության հետ միասին, մարմնավորել է նաև սիրո երջանկության ու մարդկայնության իր իդեալը, որի արտահայտիչները Տորքի և Հայկանուշի կերպարներն են:


Ժողովրդական առասպելի հիմքի վրա Աղայանն ստեղծել է դյուցազներգական պոեմի առաջին օրինակը նոր շրջանի հայկական պոեզիայում:


Հնագույն առասպելը իմաստավորվել է Աղայանի ապրած ժամանակի այժմեականության խորապես առաջադիմական գաղափարներով, որոնց կենսունակությունը հարատևում է մեր ժամանակներում ևս:


Եթե պոեմի գաղափարական բովանդակությունը մի պահ առանձնացնենք նրա առասպելական բանաստեղծական «զգեստավորումից», ապա՝ կմնա «լեռնային հովվի» — Տորքի և Արամյան ամրոցի տիրուհու՝ Հայկանուշի ռոմանտիկ սիրո պատմությունը, ռեալիստական աշխարհազգացման հիմքով ու վսեմ բարոյական նշանակությամբ:


Տորքի և Հայկանուշի կերպարները միաժամանակ արտահայտում են Աղայան-մանկավարժի դաստիարակչական իդեալը, ըստ որի՝ մարդու մեջ պետք է ներդաշնակորեն միացած լինեն ֆիզիկական ուժը, հոգեկան-բարոյական առաքինությունները և մտավոր կարողությունները:


«Տորք-Անգեղ»-ում հեղինակը առաջադրում է նաև իր սոցիալական




















<!-- էաւյՆ ոգով ու տրամադրությամբ է համակված նաև «Սերմնացան»-ը
(1890 p.): Աղայանի այս բանաստեղծությունը հսդ աշխատավոր գյուղացու
չարքաշ, կիսաքաղց վիճակի աոաջին ռեալիստական պատկերներից է 19-րդ
դարի հայկական պոեզիայում:
10
ւԼղայաեի բանաստեղծական տաղանդի ամենանշանավոր երկը նրա
*ձորք Անգեղ» դյուցազներգական պոեմն է, գեղարվեստորեն կատարյալ մի
ստեղծագործություն, որ արտահայտում է դեմոկրատ հեղինակի նվիրական
իդեալը մարդու, նրա բարոյական կերպարի, ինչպես և մարդկային սոցիալա¬
կան հարաբերությունների մասին:
«Տորք Անգեղ»-ի նյութը Մովսես Խորենացու «Հայոց պատմության» մեջ
դրի առնված առասպելն է Անդեղյա Տորքի մասին, որը Խորենացին համա¬
յ՛ում է իրեն հայտնի բոլոր առասպելներից «սաստիկ մեծ առասպելը», «ա-
ւաւսպելների առասպելը» յ:
Հմտորեն օգտագործելով պատմական հնագույն ժամանակներում ստեղծ¬
ված ազգային ժողովրդական այս գեղեցիկ առասպելը, Աղայանն ընդարձա-
կեյ ու խորացրել է նրա թեմատիկ-գաղափարական բովանդակությունը և
բարձրարվեստ բանաստեղծական հյուսվածքի մեջ, իր հասարակական-քաղա-
քական հայեցակետից, գեղարվեստորեն մեկնաբանել այն: Ըստ որում, անձնվեր
հայրենասիրության հետ միասին, մարմնավորել է նաև սիրո երօանկու|պան ու
մարդկայնության իր իդեսզը, որի արտահայտիչները Տորքի և Հայկանուշի
կերպարներն են:
Ժողովրդական առասպելի հիմքի վրա Աղայանն ստեղծել է դյուցազներ¬
գական պոեմի առաջին օրինակը նոր շրջանի հայկական պոեզիայում:
Հնագույն առասպելը իմաստավորվել է Աղա յան ի ապրած ժամանակի
ւԱյժմեականության խորապես առաջադիմական գաղաւիարներով, որոնց կեն¬
սունակությունը հարատևում է մեր ժամանակներում ևս:
Եթե պոեմի գաղափարական բովանդակությունը մի պահ առանձնացնենք
որա առասպելական բանաստեղծական «զգեստաւ|որոււ1ից», ապա' .կմնա
լեռնային հովվի» — Տորքի և Արամյան ամրոցի տիրուհու' Հայկանուշի
ռոմանտիկ սիրո պատմությունը, ռեալիստական աշխարհազգացման հիմքով
щ վսեմ բարոյական նշանակությամբ:
Տորքի և Հայկանուշի կերպարները ւ1իտժւսմանակ ւսրտւսհայտում Են
Աղայան-մանկավարժի դաստիարակչական իդեալը, ըստ որի' մարդու մեջ
պետք I; ներդաշնակորեն միացած լինեն ֆիզիկական ուժը, հոգեկան-բարո-
յական առաքինությունները և մտավոր կարողությունները:
«Տորք-Անգեղ»-ում հեղինակը առաջադրում կ նաև իր սոցիալական
I ՄովսԼս Խորեն լայի—Պ ատմութիւն հայոց, գիրք Ա. գլուխ ԻԳ, գիրք
('■ գլուխ Q./
XXIY

-->