«Համլետ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1685.
Քանզի դու հավետ մի մարդ ես եղել,
Որ ամենայն ինչ կրելով հանդերձ՛ ոչինչ չես կրում:
Եվ բախտի ամեն վարձն ու հարվածը
Ընդունել ես միշտ միահավասար շնորհակալությամբ։
Օրհնյալ են նրանք, որոնց մեջ արյունն ու դատողությունն
Այնպես համաչափ զուգախառնված են,
Որ լոկ շվի չեն բախտի մատերին,
Որ ինչպես սազի վրան նվագի։
Տո՛ւր ինձ այն մարդը, որ իր կրքերի գերին չլինի,
Եվ ես սրտիս մեջ տեղ կտամ նրան, սրտիս սրտի մեջ,
Ինչպես այժմ քեզ։ Բայց այս շատ եղավ։
Լսի՛ր, այս գիշեր արքայի առաջ ներկայացում կա,
Եվ մի տեսարան մոտ է իմ հորս մեռնելու կերպին,
Որ պատմել եմ քեզ։ Խնդրում եմ, երբ գա այդ տեսարանը,
Դու հոգուդ բոլոր խորատեսությամբ դիտիր հոբեղրորս.
Եթե մի որոշ ճառի ժամանակ
Թաքուն ոճիրը հանկարծ իր որջից դուրս չհարձակվի,
Ապա այն ոգին, որ մենք տեսել ենք, մի չար ոգի է,
Եվ խորհածներս՜ Վուլկանի սալից ավելի մրոտ։
Լա՛վ դիտիր նրան, ես էլ աչքերս դեմքին կհառեմ,
Հետո երկուսս մեր կարծիքները կմիացնենք
Նրա երեսի արտահայտածը դատելու իամար։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Լավ, տեր իմ, եթե խաղի ժամանակ
Փորձի իմ աչքից մի բան գողանալ և չբռնվի.
Ինքս կտուժեմ գողունի գինը։
ՀԱՄԼԵՏ
Ահա գալիս են ներկայացմանը։
Ես պետք է այստեղ անփույթ երևամ։ Մի տեղ գտիր քեզ։
Դանիական քայլերդ։ Գալիս են թագավորը, թագունին,
Պոլոնիուսը, Օֆելյան, Ռոզենկրանցը, Գիլդենշտերնը,
ուրիշ պալատականներ և պահակներ՝ ջահերով։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Ինչպես է մեր եղբորորդի Համլետը։
ՀԱՄԼԵՏ
Շատ լավ, իսկապես, քամելեոնի պես եմ կերակրվում, օդ է ուտում, խոստումներով եմ խճողված, աքլորներին չեք կարող այս կերպով գիրացնել։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Այդ պատասխանը ինձ համար չէ, Համլետ, այդ խոսքերը ինձ չեն պատկանում։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ էլ ինձ արդեև։ (Պոլոնիուսին) Տեր իմ, ասացիք, թե համալսարանում մի անգամ մի բան եք խաղացել, այնպես չէ՞։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Այո, տե՛ր իմ, և լավ դերասան էի համարվում։
ՀԱՄԼԵՏ
Ի՞նչ եք խաղացել։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Հուլիոս Կեսարի դերը և սպանվեցի Կապիտոլում,
Բրուտոսն ինձ սպանեց։
ՀԱՄԼԵՏ
Շատ բրտություն էր նրա կողմից այդպես երևելի կռվին Կապիտոլում սպանել։ Դերասանները պատրա՞ստ են։
ՌԶԵՆԿՐԱՆՑ
Այո, տե՛ր իմ, Ձեր հրամանին են սպասում։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Եկ այստեղ, սիրելի Համլետս, ե՛կ, նստի՛ր կողքիս։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ, սիրելի մայրս, այստեղ ավելի քարշող մետաղ կա։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ (Թագավորին)
Օհո՜, լսեցի՞ք ինչ ասաց։
ՀԱՄԼԵՏ
Օրիո՛րդ, թույլ կտաք, որ Ձեր գոգի մեջ ձգվեմ։
Ձգվում է գետնի վրա, Օֆելյայի ոտքերի առաջ։
ՕՖԵԼՅԱ
Ոչ. տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ուզում եմ ասել գլուխս Ձեր գոգը դրած։
ՕՖԵԼՅԱ
Այո, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Կարծում եք վա՞տ մտքով ասացի։
ՕՖԵԼՅԱ
Ոչինչ չեմ կարծում, տե՛ր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ Լավ գաղափար է աղջիկների սրունքների մեջ ձգվել։
ՕՖԵԼՅԱ Ի՞նչ, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ Ոչինչ։
ՕՖԵԼՅԱ Շատ ուրախ եք, տե՛ր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ Ո՞վ, ե՛ս։
ՕՖԵԼՅԱ Այո, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ Ինչ արած, Ձեր զավեշտաբանն եմ ես։ Մարդ ուրախ չլինի, ինչ անի, մեկ այնտեղ նայի՛ր, տես մայրս ինչպես ուրախ է, և երկու ժամ չկա, որ հայրս մեռել Է։
ՕՖԵԼՅԱ
Ոչ, երկու անգամ երկու ամիս Է, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Այղքան երկա՞ր. ուրեմն թող սատանան սև հագնի, ես մի ձեռք սամույր եմ հագնելու։ Տեր Աստված, մարդ երկու ամիս առաջ մեռնի և դեռ չմոռացվի։ Ուրեմն կարելի Է հուսալ, որ մի մեծ մարդու հիշատակը դեռ վեց ամիս իր մահից հետո կարող Է տևեէ բայց, Սուրբ Կույսը վկա, պետք Է եկեղեցիներ շինի, թե ոչ, կմոռացվի, ինչպես այն փայտե ձին, որի տապանագիրն էր.
«Ախ, ափսոս, ա՜խ, ափսոս, փայտե ձին մոռացվեց»։
Երաժշտություն։ Մնջկատակի դերասանները։
Գալիս են մի թագավոր և մի թագուհի շատ սիրով։ Նախ թագուհին համբուրում է թագավորին, հետո նա՝ նրան, թագուհին ծնկի է չոքում թագավորի առաջ և սիրային ցույցեր է անում։
Թագավորը նրան վեր է բարձրացնում և իր գլուխը թեքում նրա վզին, հետո թագավորը պառկում է ծաղիկների վրա։ Թագուհին, տեսնելով, որ նա քնեց, հեռանում է։ Մի քիչ հետո ներս է գալիս մի մարդ, վեր Է առնում թագավորի թագը, համբուրում է, թույն է ածում թագավորի ականջի մեջ և դուրս է գնում։ Թագուհին վերադառնալով թագավորին գտնում է մեռած և ողբ ու կոծ Է անում։ Թունավորողը կրկին գալիս է երկու-երեք մունջերի հետ և այնպես է ձևացնում, որպես թե մասնակցում է թագուհու վշտին։ Մեռյալին տանում են դուրս։ Թունավորողն աշխատում Է ընծաներով թագուհու սիրտը շահել, թագուհին սկզբում դժկամություն է ցույց տալիս, բայց վերջը ընդունում է նրա սերը։
Դուրս են գնում։
ՕՖԵԼՅԱ
Ի՛նչ միտք ունի այս, տե՛ր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Miching mallecho այսինքն՜ չարագործություն։
ՕՖԵԼՅԱ
Երևի մնջկատակը խաղի նյութն է ներկայացնում։
Գալիս է Նախերգակը։
ՀԱՄԼԵՏ
Հիմա սա մեզ կասի։ Դերասանները գաղտնիք պահող մարդիկ չեն. ամեն բան կհայտնեն։
ՕՖԵԼՅԱ
Կարծում եք, թե տեսարանի նշանակությունը կասի։
ՀԱՄԼԵՏ
Այո, և ամեն տեսարանի, որ նրան ցույց տաք։ Դուք մի ամաչեք ցույց տալուց, նա էլ չի ամաչի նշանակությունն ասելուց։
ՕՖԵԼՅԱ
Շատ չարն եք, շատ չարը, լավ է խաղին մտիկ տամ։
ՆԱԽԵՐԳԱԿ
Թե մեր ողբերգի և թե մեզ համար ներում ենք խնդրում շատ խոնարհաբար և աղաչում ենք, որ համբերությամբ հաճեք պատվել մեզ Ձեր ունկնդրությամբ:
ՀԱՄԼԵՏ
Նախերգա՞նք է այս, թե՞ մատանու մակագիր։
ՕՖԵԼՅԱ
Այո. շատ կարճ է, տե՛ր իմ։
ՀԱՄԼեՏ
Կնոջ սիրո պես։
Գալիս են երկու դերասան՝ իբրև թագավոր և թագուհի։
ԲԵՄԻ ԹԱԳ.
Երեսուն անգամ Ֆերոսի կառքը արել է շրջան Տելլոսի շուրջը և Պոսիդոնի աղի պետության։ Երեսուն անգամ տասներկու լուսին պտույտ են գործել. Տասներկու անգամ երեսուն գիշեր երկրի շուրջ դարձել այն օրից, ինչ սերը մեր սրտերն իրար զուգավորել է, և ինչ Հիմենեն մեր ձեռքերն իրար միավորել է։
ԲԵՄԻ ԹԱԳՀ.
Նախ այդքան անգամ արև ու լուսին թող գան ու գնան, և մեր սրտերը միշտ անկեղծ սիրով անբաժան մնան, բայց վա՜յ, վերջերս հիվանդ ես թվում և այնպես տրտում,
Սովորությանդ այնպես հակառակ ու վախ ես ազդում,
Բայց երկյուղներս ինչ էլ որ լինեն,
Թոդ նրանք, տեր իմ, քեզ չվրդովեն.
Կանանց սրտի մեջ երկյուղն ու սերը միշտ համաչափ են,
Կամ նրանք բնավ գոյություն չունեն և կամ անչափ են։
Թե որքան մեծ է իմ սրտի սերը,
Քեզ ցույց են տվել ձիգ տարիները,
Եվ ինչ չափով որ չափվում է սերը,
Չափվում են նաև իմ երկյուղները։
Ուր սերը մեծ է, փոքրիկ կասկածը մեծ վախ է դառնում,
Երբ մեծանում են փոքրիկ վախերը, սերն է մեծանում։
ԲԵՄԻ ԹԱԳ.
Ավա՜ղ, սիրելիս, պետք է բաժանվենք, այն էլ քիչ օրից. Մարմնիս ուժերը հոգնել են այլևս իրենց պարտքերից, և ինձնից հետո սիրուն աշխարհում պետք է դեռ ապրես հարգված, սիրված և գուցե նույնիսկ դու նորից սիրես։ Եվ նոր ամուսին...
ԲԵՄԻ ԹԱԳՀ.
0՜, մի վերջացրու, Աստված ոչ անի, որ սիրտս այդպես քեզ դավաճանի։ Եթե ես երկրորդ ամուսին առնեմ, թող որ հավիտյան անիծյալ լինեմ։ Երկրորդ ամուսին չի առել մի կին, եթե չի դավել առաջինի կյանքին։
ՀԱՄԼԵՏ (Առանձին)
Օշինդր է, օշինդր։
ԲԵՄԻ ԹԱԳՀ.
Երբ այրի կինը փնտրում է կրկին մի նոր կողակից. Սիրուց չէ բնավ, այլ միայն շահի ստոր փափագից։ Մեռած ամուսնուս ես երկրորդ անգամ ինքս եմ սպանում, երբ իր անկողնում երկրորդ ամուսնուց համբույր եմ առնում։
ԲԵՄԻ ԹԱԳ.
Ես հավատում եմ, թե այժմ անկեղծ են քո ասածները, Բայց որքան հաճախ ինքներս ենք կոտրում մեր վճռածները, և որոշումը մեր հիշողության գերին է միայն, ծնվելիս հուժկու, բայց տոկունությամբ խիստ աղքատ է այն և հիմա որպես մի տհաս պտուղ ծառին կպած է, բայց ցած է ընկնում առանց թափ տալու, երբ որ հասած է։ Զարմանալի չէ, որ մոռանում ենք մենք մեզ վճարել, ինչ որ մեզ պարտ ենք։ Ինչ որ կրքի մեջ վճռում ենք գործել, երբ որ կիրքն անցավ, անմիտ է դարձել, թե բուռն վիշտը, թե բուռն խինդը բավ է որ հանգչեն, իրենց սեփական որոշումները իրենք կջնջեն. ուր խնդությունը հրճվում է սաստիկ, վիշտը կսկծում. Չնչին մի դեպքից հրճվում է վիշտը, և խինդն է լացում։ Հավերժական չէ մեր այս աշխարհը, և շատ պարզ բան է, որ մեր թախտի հետ և մարդկանց սերը փոփոխական է, և, մինչև այսօր դեռևս անլուծ է այս հարցը խրթին, թե բախտն է արդյոք սիրո առաջնորդ, թե՞ սերը՛ բախտի։ Մեծ մարդն ընկնելիս մտերիմները թողնում փախչում են, փոքրը մեծնալիս թշնամիները գալիս, փակչում են, և մինչև հիմա բախտին հետևող եղած է սերը ով կատարյալ չէ, նրան պակաս չեն բարեկամները, և ով փորձում է կարոտության մեջ փուք բարեկամին, Նա ինքն իր ձեռքով դարձնում է նրան իր թունդ թշնամին։
Բայց թող որ կարգով եզրակացնեմ, ինչ սկսել եմ։ Մեր բախտն ու կամքը միշտ ընթանում են այնպես հակընդեմ, որ տապալվում են մեր խորհուրդները բախտի բերմունքից, մերն է խորհուրդը, բայց նրա ելքը՛ անկախ մեր կամքից։
Մտածում ես, որ չես լինելու մի երկրորդի կին,
Մեռնում է միտքդ, երբ որ մեռնում է քո տերը նախկին։
ԲԵՄԻ ԹԱԳՀ.
Թող որ երկիրը ինձ սնունդ չտա, և երկինքը՜ լույս,
Գիշեր ու ցերեկ հանգիստ ու հաճույք չտան խղճալուս, որ փոխարկվեն հույս ու հավատս հուսահատության, ճգնավորի պես մատնված լինեմ բանտի տրտմության, ուրախության դեմքը խամրեցնող ցավերն անհամար խուժեն խմբովին, կործանեն ինչ որ թանկ է ինձ համար,
Ոչ այս աշխարհում, ոչ հանդերձյալում ինձ դադար չտան, թե այրի լինեմ և ցանկամ կրկին նոր ամուսնության։
ՀԱՄԼԵՏ (Օֆելյային)
.Թե հիմա դրժի իր երդումները։
ԲԵՄԻ ԹԱԳ. Ահեղ երդումներ։ Այժմ, սիրելիս, թող ինձ մի րոպե, Ոգիս թմրում է, թող քունը մի քիչ տաղտուկս խաբե։
ԲԵՄԻ ԹԱԳՀ.
Քունը ուղեղիդ թոդ օրոր անի,
Եվ ոչ մի փորձանք մեզ չբաժանի։ Թագուհին գնում է։
ՀԱՄԼԵՏ Մայր իմ, ինչպես ես գտնում այս խաղը։
ԹԱԳՈՒՀԻ Տիկինը շատ է երդվում, կարծեմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Օ, բայց խոսքը կպահի։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Նյութին ծանո՞թ ես, վատ բան չկա՞ մեջը։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ, ոչ, կատակ են անում։ Կատակով թույն, ոչ մի վատ բան չկա։ ԹԱԳԱՎՈՐ
Խաղի անունն ի՞նչ է։
ՀԱՄԼԵՏ
Մկան թակարդ, ինչպես այլաբանորեն։ Այս խաղը մի մարդասպանություն է ներկայացնում, որ կատարվել է Վիեննայում։ Գոնզագո է դուքսի անունը, կնոջ անունն էլ Բատիստա։ Հիմա կտեսնեք, սրիկայության մի գլուխգործոց է, բայց մեզ ինչ փույթ։ Դա չի կարող դիպչել Ձերդ վեհափառությանը, ոչ էլ մեզ. մենք մաքուր խիղճ ունենք։ Վերքոտ ձին թող խրտնի, մեր մեջքը պինդ է։
Գալիս է մի դերասան Լուցիանոսի դերում։
Ահա մի մարդ, որի անունը Լուցիանոս է՝ թագավորի եղբորորդին է։
ՕՖԵԼՅԱ
Դուք այնպես լավ եք մեկնաբանում, ինչպես խաղի նախերգակը։
ՀԱՄԼԵՏ
Ես շատ լավ կարող եմ քո և սիրեկանիդ մեջ մեկնաբանի դեր կա¬տարել, միայն թե խամաճիկների կոտրատվելը տեսնեի։
ՕՖԵԼՅԱ
Շատ սուրն եք, տեր իմ, շատ սուրն եք։
ՀԱՄԼԵՏ
Ցավից կգոռայիր. մինչև սայրս բթացնեիր։
ՕՖԵԼՅԱ
Ավելի լավ և ավելի վատ։
ՀԱՄԼԵՏ
Այդպես եք սխալվում ամուսին ընտրելիս։ Դե, սկսի՛ր, մարդասպան, գրողը տանի քեզ, մարդ։ Բաց թող այդ ծամածռությունները և սկսիր։ Ե՛կ. կռկռան ագռավը վրեժ է պահանջում։
ԼՈՒՑԻԱՆՈՍ
Խորհուրդներ խավար և ձեռքեր ճարպիկ և թույներ ազդու, Ոչ մի արարած իբր ականատես և ժամ ձեռնտու, Դու, դժխե՛մ խառնուրդ, կեսգիշերային խոտերից քամված.
Եվ Հեկատեի անեծքով նյութված, երիցս նեխված, Բնական թովքդ, մահառիթ ուժդ թող շուտ ներգործի, Արշավի իսկույն առողջ կյանքի վրա, ավերմունք գործի։
Թույնը թափում է քնածի ականջի մեջ։
ՀԱՄԼԵՏ
Պարտեզի մեջ թունավորում է մարդուն թագավորությունը ձեռք ձգելու համար։ Անունը Գոնզագո է. պատմվածքը իսկապես գոյություն ունի և շատ ընտիր իտալերեն գրված։ Հիմա կտեսնես, թե մարդասպանը ինչպես է ձեռք բերում Գոնզագոյի կնոջ սիրտը։
ՕՖԵԼՅԱ
Թագավորը վեր կացավ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ինչ է, սուտ հրդեհից վախեցա՞վ։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ինչ պատահեց Ձեզ, տեր իմ։
ՊՈԼՈՆԻՈՒԱ
Դադարեցրեք խաղը։
ԹԱԳԱՎՈՐ
ճրագ, ճրագ, գնանք։
ՊՈԼՈՆԻՈՒԱ
ճրագ, ճրագ, ճրագ։
Ամենքը դուրս են գնում, բացի Համլետից և Հորացիոյից։
ՀԱՄԼԵՏ
Խոցված եղնիկը թող ցավից ողբա,
Առողջ եղջերուն ուրախ թոչկոտի.
Մեկը թող քնի, մյուսն արթուն մնա,
Այս հին աշխարհի օրենքը այդ է։
Եվ սրա հետ մեկտեղ, պարոն, մի անտառ փետուր գլխարկիս և
երկու մեծ կարմիր վարդ կոշիկներիս, մի՞թե բավական չի լինի,
Եթե ինձ մի տեղ տան դերասանների մի խմբի մեջ,
Եթե մի օր ամբողջ գույքս մոխիր դառնա։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Գուցե կես բաժին կտան Ձեզ
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ. ոչ, մի ամբողջ բաժին։
Գիտես, Դամոն, ի՛մ սիրելի,
Այս գահն եղավ ավերակ,
Դիոսի տեղ ով է նստել՝
Մի իսկական խեղկատակ
ՀՈՐԱՑԻՈ
Ավելի լավ էր իր հանգով վերջացնեիք։
ՀԱՄԼԵՏ
Սիրելի Հորւսցիո, հազար ոսկի գրավ կդնեմ, որ ուրվականի ասածը ճշմարիտ էր։ Նկատեցի՞ր։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Այո, տե՛ր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Երբ թունավորելու խոսքը եկավ, տեսա՞ր։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Շատ լավ դիտեցի։
ՀԱՄԼԵՏ
Ահա։ Եկեք, մի բան նվագեք, եկեք, սրնգահարներ։ Եթե այս արքան խաղը չսիրեց, Պատճառը այն է, որ չհավանեց։
Գալիս են Ռոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը։
Հայդե՜, մի քիչ երաժշտություն։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Ազնի՛վ տեր, թո՛ւյլ տվեք Ձեզ Երկու խոսք ասել։
ՀԱՄԼԵՏ
Մի ամբողջ պատմություն կարոդ ես, պարո՛ն։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Թագավորը, տեր իմ...
ՀԱՄԼԵՏ
Հը, ի՞նչ կա։
</poem>
</div>
| |||