«Համլետ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 950.
Եկեք բոլորս գնանք միասին։ Դուրս են գնում։
<center>ԱՐԱՐՎԱԾ ԵՐԿՐՈՐԴ</center>
ՏԵՍԱՐԱՆ ԱՌԱՋԻՆ
Տող 1524.
Դուրս է գնում։
<center>ԱՐԱՐՎԱԾ ԵՐՐՈՐԴ</center>
ՏԵՍԱՐԱՆ ԱՌԱՋԻՆ
Տող 1922.
ՀԱՄԼԵՏ
Հը, ի՞նչ կա։
ՀԱԱԼԵՏ
Շատ խմելուց։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Ոչ, տեր իմ, բարկությունից։
ՀԱՄԼԵՏ
Եթե խելացի մարդ լինեիք, բժշկին կհայտնեիք, ոչ թե ինձ։ Եթե ես նրան լուծողական տամ, գուցե այդ նրան էլ ավելի կմաղձոտացնի։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Ազնիվ տեր, մի քիչ ավելի կարգ ու կանոն դրեք Ձեր խոսքերի մեջ և այդպես մի խրտնեք խոսքիս նյութից։
ՀԱՄԼԵՏ
Ես հանդարտ եմ, պարոն, խոսի՛ր։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ Թագուհին՝ Ձեր մայրը, սաստիկ վրդովված ինձ ուղարկել է Ձեզ մոտ։
ՀԱՄԼԵՏ
Բարով ես եկել։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Ոչ, տեր իմ, այդ քաղաքավարությունն անտեղի է։ Եթե կբարեհաճեք ինձ օրինավոր պատասխան տալ, Ձեր մոր պատվերը կկատարեմ, թե ոչ, Ձեր ներողությունը և իմ վերադարձը կլինեն պաշտոնիս վերջավորումը։
ՀԱՄԼԵՏ
Պարո՛ն, չեմ կարոդ։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Ի՞նչ չեք կարող։
ՀԱՄԼԵՏ
Օրինավոր պատասխան տալ։ Խելքս խանգարվել է։ Բայց ինչ պատասխան որ կարող եմ տալ, կտամ քեզ կամ, ավելի ճիշտ, մորս։ Ուրեմն կարճ, բանն ի՞նչ է, ասում ես մայրս...
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՅ
Ձեր մայրն ասում է. թե Ձեր վարմունքը նրան շատ զարմացրեց և ապշեցրեց։
ՀԱՄԼԵՏ
Զարմանալի որդի, որ կարողանում է իր մորը այսպես զարմացնել։ Բայց ասա տեսնեմ, այդ մայրական զարմացքը ուրիշ պոչ էլ ունի, թե ոչ, այդ ասա։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Ուզում է քնելուց առաջ խոսել Ձեզ հետ իր առանձնարանում։
ՀԱՄԼԵՏ
Չհնազանդեմ, թեկուզ տասն անգամ էլ մայրս լինի։ Ուրիշ գործ էլ ունես ինձ հետ։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Տեր իմ, մի ժամանակ Դուք ինձ սիրում էիք։
ՀԱՄԼԵՏ
Հիմա էլ սիրում եմ, երդվում եմ այս գողերով և շորթողներով։
(Ձեռքերն է ցույց տալիս)։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Սիրելի իշխան, ինչն է Ձեր այս վրդովմունքի պատճառը, ինքներդ Ձեր ձեռքով փակում եք Ձեր ազատության դուռը, երբ ցավներդ թաքցնում եք Ձեր բարեկամից։
ՀԱՄԼԵՏ
Պարո՛ն, առաջադիմելու մարմաշն է ինձ տանջում։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Ի՞նչպես կարելի է, երբ թագավորն ինքը Ձեզ է նշանակել Դանեմարքայի գահաժառանգ։
ՀԱՄԼԵՏ
Այո, պարո՛ն, բայց «մինչև խոտը բուսնի»։
Առակը մի քիչ մգլոտել է:
Գալիս են դերասանները և երաժիշտները։
Ա՜հ, երաժիշտները, տվեք ինձ այդ սրինգներից մեկը։ (Գիլդենշ– տերնին) ե՛կ քեզ մի բան ասեմ... Ինչո՞ւ Ես այդպես ետևիցս ընկել և չես թողնում, որ շունչ քաշեմ, կարծես որոշած լինես ինձ թակարդի մեջ ձգել։ ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Ահ, տե՛ր իմ, Եթե անձնվիրությունս շատ խիզախ է, պատճառն այն է, որ սերս դեպի Ձեզ քաղաքավարության ուշ չի դարձնում։
ՀԱՄԼԵՏ
Լավ չհասկացա։ Կարո՞ղ ես այս սրնգի վրա մի բան նվագել։
ԳԻԼԴեՆՇՏԵՐՆ
Ոչ, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Խնդրում եմ։
ԳԻԼԳԵՆՇՏԵՐՆ
Հավատացեք չեմ կարող։
ՀԱՄԼԵՏ
Աղաչում եմ։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Կյանքումս սրինգ ձեռք չեմ առել, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Բայց դա նույնչափ դյուրին բան է, որչափ սուտ ասելը։ Մատներդ դիր այս լեզվակների վրա և շարժիր, բերանովդ էլ փչիր և տես ինչ հրաշալի երաժշտություն դուրս կգա։
Նայի՛ր, ահա լեզվակները։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Բայց չեմ կարող մատներս այնպես շարժել, որ մի ներդաշնակ բան դուրս գա, այդ ճարտարությունը չունեմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Դե լավ, հիմա տես, թե ինչ անարժան արարած ես համարում դու ինձ, ուզում ես նվագել ինձ վրա, այնպես ես ձևացնում, որպես թե ծանոթ ես իմ լեզվակների հետ, ուզում ես իմ գաղտնիքը սրտիցս դուրս քաշել, ուզում ես ձայնս փորձել՜ սկսած ամենացածր նոտայից մինչև ձայնաշարիս ամենաբարձրը։ Մյուս կողմից շատ երաժշտություն և հրաշալի հնչյուն կա այս փոքրիկ գործիքի մեջ, և դու չես կարողանում նվագել։ Մարդ Աստծո, կարծում ես, թե ես մի սրնգի չափ էլ չկամ։ Անվանի՛ր ինձ ինչ գործիք որ կուզես, թեև կարող ես ինձ չարչարել, բայց վրաս նվագել չես կարող։ (Գալիս է Պոլոնիուսը)։ Բարև Ձեզ, պարո՛ն։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Տեր իմ, թագուհին կամենում է խոսել Ձեզ հետ և իսկույն։
ՀԱՄԼԵՏ
Տեսնո՞ւմ եք այն ամպը, որ կարծեք ուղտի ձև ունի։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Պատարագը վկա, ուղտի նման է, ճիշտ որ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ինձ թվում է, թե մի աքիսի նման է։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Մեջքը աքիսի է նման։
ՀԱՄԼԵՏ
Կամ կետ ձկան։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Շատ նման է կետ ձկան։
ՀԱՄԼԵՏ
Ուրեմն շուտով կգամ մորս մոտ։ (Առանձին) Սրանք ինձ այնպես հիմարի տեղ են դնում, որ քիչ է մնում սիրտս տրաքվի։ Շուտով կգամ։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Այդպես էլ կասեմ։
Գնում Է։
ՀԱՄԼեՏ
Ի՜նչ դյուրին բան է «շուտով» ասելը։
Մենակ թողեք ինձ, բարեկամներս։
Ամենքը գնում են, բացի Համլետից։
Ահա գիշերվա հուռութքի ժամը,
Երբ հորանջում են գերեզմանները,
Եվ դժոխքն ինքը ժանտախտ է փչում աշխարհի վրա։
Այժմ կարող էի տաք արյուն խմել
Եվ այնպես դաժան գործեր կատարել,
Որ լույս ցերեկը կդողահարվեր վրան նայելուց։
Գնամ մորս մոտ։ Ով սիրտ, մի կորցնիր քո բնությունը։
Ներոնի հոգին թող մուտք չգտնի այս պինդ կրծքի մեջ,
Թող անգութ լինեմ, բայց ոչ հրեշային.
Պետք է մորս հետ դաշույններ խոսեմ, բայց ոչ գործածեմ։
Լեզուս ու հոգիս թող այս բանի մեջ կեղծավոր լինեն,
Որչափ էլ նրան խոսքով նախատեմ,
Հոգիս, մի թույլ տուր, որ գործով դատեմ։
Գնում է դուրս։
ՏԵՍԱՐԱՆ ԵՐՐՈՐԴ
Գալիս են թագավորը, Ռոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Չեմ սիրում նրան, ոչ էլ մեզ համար ապահով բան է Թույլ տալ, որ նրա խելագարությունն ազատ թափառի։ Գնացեք ուրեմն և պատրաստվեք։ Իսկույն կուղարկեմ Ձեր հանձնագիրը. Պետք է նա ձեզ հետ Անգլիա գնա։ Մեր աստիճանի նկատումները չեն կարող թույլ տալ, Որ վտանգը մեզ այնպես մոտ կենա, Ինչ որ ամեն ժամ ծագում է նրա լուսնոտությունից։
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Շուտ կպատրաստվենք։ Շատ նվիրական և սուրբ երկյուղ է Հոգալ այնքան շատ անձերի մասին, Որ Ձեր մեծության շնորհից ապրում և սնվում են։
ՈՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Աոսկ և մասնավոր անհատն էլ պարտ է Իր հոգու բոլոր թափով ու զրահով Իրեն զերծ պահել ամեն փորձանքից։ Որքան ավելի այն անձը, որի բարօրությունից Կախված է մնում շատերի կյանքը։ Վեհափառության վախճանը երբեք մենակ չի լինում, Այլ հորձանքի պես քարշում է իր հետ մերձավորներին։ Մի ծանր անիվ է բարձրաբերձ լեռան ծայրին հաստատված, Որի վիթխարի շառավիղներին:Տասնյակ հազարով փոքրագույն բաներ զոդված, պրկված են. Եվ երբ ընկնում է, ամեն մի կցորդ, չնչին հետևորդ, Ընկերանում է ճայթուն խորտակման։
Երբեք չի եղել, որ թագավորը մենակ հառաչի.
Այլ միշտ ընդհանուր վայնասունի հետ։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Երբեք չի եղել, որ թագավորը մենակ հառաչի. Այլ միշտ ընդհանուր վայնասունի հետ։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Դե, պատրաստվեք, խնդրեմ, շտապով ճամփա ընկնելու.
Պետք է այս ահի ոտքը շղթայենք,
Որ այժմ խիստ ազատ շրջագայում Է։
ՌՈԶ. ԵՎ ԳԻԼԴ. Կշտապենք, տեր իմ։
Ռոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը գնում են դուրս։
Գալիս է Պոլոնիուսը։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Տեր իմ, գնում Է իր մոր սենյակը, ես Էլ կմտնեմ արրասի ետև, որ ականջ դնեմ։
Խոսք եմ տալիս Ձեզ, թագուհին նրան խիստ կպարսավի։ Եվ, այո, ինչպես ինքներդ ասացիք և լավ ասացիք, Հարմար կլինի, որ բարի մորից մի այլ ունկնդիր, (Քանզի մոր սիրտը չի կարող երբեք անաչառ լինել) Թաքստից լսի խոսակցությունը։
Մնաք բարով, տեր, քնելուց առաջ ես նորից կգամ, լսածս կասե
ԹԱԳԱՎՈՐ Շնորհակալ եմ, սիրելի պարոն։
Պոլոնիուսը գնում է։
0՜, գարշ Է մեղքս և մինչև երկինք բուրում Է հոտը,
Այն ամենահին, անդրանիկ անեծքն Է վրան դրված՛
Եղբայրասպանություն։ Աղոթել, ավա՜ղ, չեմ կարողանում,
Թեև փափագս նույնչափ սաստիկ Է, որչափ որ կամքս,
Ավելի զորեղ մեղքս հաղթում Է զորեղ դիտումիս,
Եվ մի մարդու պես, որ կատարելու երկու գործ ունի,
Վարանոտ կանգնած չգիտեմ արդյոք որից սկսեմ՛
Անտես անելով թե մին, թե մյուսը։
Նույնիսկ եթե այս անիծյալ ձեռքը
Եղբոր արյունով թանձրացած լիներ,
Մի՞թե գթառատ երկնքում չկա բավական անձրև,
Որ լվա նրան ձյունի պես ճերմակ։
Ի՞նչ բանի Է պետք ողորմությունը,
Եթե ոչ մեղքին դիմագրավելու,
Եվ աղոթքի մեջ ի՞նչ կա, բայց միայն երկու զորություն՝
Փորձանքից պահվել, քանի չենք ընկած,
Եվ ներում գտնել ընկնելուց հետո։ Վեր նայեմ ուրեմն,
Մեղքս անցավ, բայց, օ՜, աղոթքի ի՞նչ ձև ինձ կծառայե.
«Ների՛ր ինձ իմ ժանտ սպանությունը»։
Ոչ, դա հարմար չէ, քանի դեռ իմս են այն արդյունքները,
Որոնց համար է, որ ես գործեցի սպանությունը՝
Թագս, թագուհիս, ձեռք բերած փառքս։
Կարո՞ղ է մի մարդ ներում ստանալ՛
Պահելով հանդերձ մեղքի արդյունքը։
Այո, աշխարհի եղծ կարգերի մեջ
Կարող է մեղքի ոսկելից ձեռքը
Մեկդի վտարել արդարությունը,
Սակայն այդպես չէ այնտեղ՛ վերևում.
Այնտեղ այդպիսի ձեռնածություններ բանի չեն գալիս,
Այնտեղ ամեն գործ դրվում է մեջտեղ հարազատ գույնով,
Եվ մենք ինքներս հարկադրվում ենք ճակատ առ ճակատ,
Ատամ առ ատամ մեր մեղքերի դեմ վկայություն տալ։
էլ ի՞նչ ուրեմն, էլ ի՞նչ է մնում,
Մնում է փորձել, թե ինչ է կարող ապաշխարանքը
Եվ ինչ չի կարող։ Բայց ինչ, երբ որ մարդ զղջալ չի կարող։
0՜, թշվառ վիճակ, կուրծք սև, ինչպես մահ,
Սոսնձոտ հոգիս, որքան ճգնում ես քեզ ազատել,
Այնքան ավելի կաշկանդում ես քեզ։
Օգնեք, հրեշտակներ, մի փորձ փորձեք,
Լար համառ ծնկներ, սիրտ պողպատալար,
Փափկացիր, ինչպես նորամանուկի մատաղ ջիլերը,
Գուցե ճար կա դեռ։
Հեռանում է և ծնկի չոքում։ Գալիս է Համլետը։
ՀԱՄԼԵՏ
Ա՜յ, կարող էի ճիշտ հիմա անել, աղոթք է անում։ Եվ հիմա կանեմ, և նա այս կերպով երկինք կգնա, Բայց արդյոք այդպես վրեժս կհանվի, պետք է լավ կշռել։
Մի պիղծ սրիկա հորս սպանի և փոխարենը ես՝ միակ որդին, նույն սրիկային երկի՞նք ուղարկեմ։ Բա՜, շնորհ է դա, վարձ է, ոչ թե վրեժ։ Նա հորս բռնեց անազնիվ կերպով, լավ կերած խմած, Բոլոր մեղքերը լրիվ բողբոջած, վառ, ինչպես մայիս, և թե իր հաշիվն ինչ վիճակում է ո՞վ է իմանում, բայց միայն Աստված։ Սակայն դատելով մեր հանգամանքով և մտածությամբ, ծանր է վիճակը։ Ուրեմն ի՛նչ վրեժ է, որ զարկեմ նրան ճիշտ երբ իր հոգին սրբվելու վրա է. երբ որ հարդարված և պատրաստված է իր անցքի համար։ Ոչ, ետ գնա, սուր, ընտրիր ավելի սոսկալից առիթ, երբ գինով քնած կամ կատաղությամբ բորբոքված լինի, կամ իր անկողնի ագգապղծական վայելչության մեջ, կամ թուղթ խաղալիս, կամ հայհոյելիս, մի գործի վրա, որից փրկության հոտ անգամ չգա, և այնպես զարկիր, որ կրունկները երկնքին դիպչեն, և հոգին այնպես պիղծ ու սև դառնա, ինչպես այն դժոխքն, ուր գնալու է։ Մայրս սպասում է։
Այդ դեղը միայն երկարացնում է հիվանդ օրերդ։
ԹԱԳԱՎՈՐ
(Չոքած)
Բառերս թեև թռչում են վերև.
Սակայն մտքերս մնում են ներքև։
Երբեք բառերը առանց մտքերի երկինք չեն հասնի։
Գնում է։
ՏԵՍԱՐԱՆ ՉՈՐՐՈՐԴ
Թագուհու առանձնասենյակը։ Գալիս են թագուհին և Պոլոնիուսը։
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
Նա իսկույն կգա։ Խի՛ստ եղեք իր հետ, ասեք նրան, թե իր խաղերը մի տեղ են հասել,որ էլ հանդուրժել անկարելի է, և թե շատ անգամ Ձեր մեծությունը միջամտել է և պատվար եղել արքայի ցասման և նրա միջև։ Ես կթաքնվեմ հենց այստեղ։
Խնդրեմ, խի՛ստ եղեք իր հետ։
ՀԱՄԼԵՏ (Դրսից)
Մայր, մայր, մայր։
ԹԱԳՈՒՀԻ
(Պոլոնիուսին)
Ապահով եղեք, իմ մասին երբեք վախ մի ունեցեք։
Հեռացեք, լսում եմ իր ոտքի ձայնը։
Պոլոնիուսը թաքնվում է արրասի ետևում։ Գալիս Է Համլետը։
ՀԱՄԼԵՏ Ասա, մայր, ի՞նչ կա։
ԹԱԳՈՒՀԻ Համլե՚տ, դու հորդ խիստ վշտացրել ես։
ՀԱՄԼԵՏ (Դրսից)
Մայր, մայր, մայր։
ԹԱԳՈՒՀԻ
(Պոլոնիուսին)
Ապահով եղեք, իմ մասին երբեք վախ մի ունեցեք։
Հեռացեք, լսում եմ իր ոտքի ձայնը։
Պոլոնիուսը թաքնվում է արրասի ետևում։
Գալիս Է Համլետը։
ՀԱՄԼԵՏ
Ասա, մայր, ի՞նչ կա։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Համլե՚տ, դու հորդ խիստ վշտացրել ես։
ՀԱՄԼեՏ
Մայր իմ, դու հորս խիստ վշտացրել ես։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ամոթ Է, ամոթ, դու վատ լեզվով ես պատասխան տալիս։
ՀԱՄԼԵՏ
Ամոթ է, ամոթ, դու չար լեզվով ես հարցումներ անում։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Վա՜հ, ի՞նչ է, Համլետ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ի՞նչ Է պատահել։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Չե՞ս ճանաչում ինձ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ինչո՞ւ չէ, շատ լավ, Թագուհին ես դու, տեգորդ կինն ես, ոչ բարով, մայրս։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Եթե այդպես է մարդիկ կկանչեմ, քեզ խելքի բերեն։
ՀԱՄԼԵՏ
Թող, թող, եկ, նստիր, չպետք է շարժվես.
Չպետք է գնաս մինչև դիմացդ հայելի պահեմ,
Որի մեջ տեսնես հոգուդ ներքինը։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ի՞նչ ես անելու, ինձ սպանել ես ուզում, օգնություն:
Էհեյ, օգնություն:
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
(Արրասի ետևից)
Էհեյ, օգնություն, հասեք, օգնություն:
ՀԱՄԼԵՏ
(Սուրը քաշելով)
Այս ի՞նչ է մու՞կ է:
Սուրը խրում է արրասի մեջ:
Մեռավ, մեկ դուկատ, որ մեռավ պրծավ:
ՊՈԼՈՆԻՈՒՍ
(Ետևից)
Օ, սպանեց ինձ:
Ընկնում է գետին և մեռնում:
ԹԱԳՈՒՀԻ
Վայ ինձ, ի՞նչ արիր:
ՀԱՄԼԵՏ
Չգիտեմ դեռ ինչ, թագավո՞րն է սա:
ԹԱԳՈՒՀԻ
Օ, ինչ հախուռն, արյունահեղ գործ:
ՀԱՄԼԵՏ
Արյունահեղ գործ, գրեթե նույնչափ վատ, սիրելի մայր,
Որչափ սպանել մի թագավորի
Եվ ամուսնանալ նրա եղբոր հետ:
ԹԱԳՈՒՀԻ
Որչափ սպանել մի թագավորի:
ՀԱՄԼԵՏ
Հենց այդպես տիկին, այդպես ասացի:
Արրասը բարձրացնում է և տեսում, որ Պոլոնիուսն է:
Թշվառ հախուռն, միջամուխ հիմար, բարի ճանապարհ,
Քեզնից մեծի տեղ ենթադրեցի քեզ, ստացի՛ր բախտդ։
Տես ինչ վտանգ կա ուրիշի գործին խառնվելու մեջ։
Թագուհուն
Հերիք ձեռքերդ այդպես գալարես, հանդա՛րտ կաց, նստի՛ր,
Եվ թող տուր որ ես սիրտդ գալարեմ, ես պիտի անեմ, թե կակուղ նյութից հորինված լինի, եթե անիծյալ սովորությունը պղնձացրած չլինի նրան,
Եվ թումբ ու պատնեշ դարձրած ամեն զգացմունքի դեմ։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ես ինչ եմ արել, որ հանդգնում ես այդպես աղմուկով բարբառել իմ դեմ։
ՀԱՄԼԵՏ Այնպիսի մի գործ, որ համեստության շնորհքն ու շիկնումն աղավաղում է, առաքինությունը կեղծ է անվանում, և անմեղ սիրո սիրուն ճակատից պճղում է վարդը և նրա տեղը մի պալար դնում, եվ դարձնում է պսակի ուխտը խաղամոլների սուտ երդումներից ավելի խարդախ, որ ամուսնության դաշինքի միջից քաղում է ոգին, և դարձնում է անուշ կրոնը բառերի հագներգ։ Երկնքի դեմքը բոցավառված է, այո և այս պինդ, կայուն զանգվածը թախծալից դեմքով, որպես մոտեցած աշխարհի վերջին, վշտահարված է արարքիդ վրա։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Վայ ինձ, ի՞նչ արարք, որ հենց նախերգից այսպես գոռգոռում և որոտում ես։
ՀԱՄԼԵՏ
Նայիր դու այստեղ, նախ այս պատկերին և ապա սրան այս երկու եղբոր դիմադիրներին։ Տես ի՞նչ շնորհք կա այս դեմքի վրա: Իսկ Հիպերիոնի գանգուր վարսերը, ճակատը կարծես Արամազդինն է, աչքը՝ Արեսի սաստելու համար և հրամայելու, Կեցվածքը նման բանբեր Հերմեսին, որ երկնահամբույր մի լեռան վրա նոր իջած լինի, Մի համադրություն, մի ձև, իսկապես, որի վրա կարծես ամեն մի Աստված իր կնիքն է դրել, որ հավաստիքը աշխարհին տալու, թե ահա մի մարդ։ Այս էր ամուսինդ։
Իսկ այժմ նայի՛ր, այս մյուսին նայի՛ր։ Այս է ամուսինդ բորբոսնած մի հասկ, որ վարակում է առողջ եղբորը։
Աչքեր ունե՞ս դու և կարողացար այս շքեղ լեռան արոտից իջնել եվ պարարտանալ այս ճահիճի մեջ։
Հա՞, աչքեր ունե՞ս։
Դու հո չես կարող սեր անվանել այդ.
Քո տարիքի մեջ արյան բորբոքը մեղմ է և խոնարհ,
Եվ դատողության սպասարկու է։
Եվ ինչ դատողություն կարոդ է անցնել սրանից սրան։
Զգացում ունես, այլապես իղձեր չէիր ունենա,
Բայց անտարակույս այդ զգացումը կաթված է ստացել,
Քանի որ երբեք խենթությունն այդքան չէր դուրս գա ճամփից,
Ոչ էլ զգացումն այդչափ ցնորքի գերին կդառնար,
Որ ընտրողության մի փոքրիկ քանակ պահած չլիներ
Այսքան ահագին մի տարբերություն զանազանելու։
Ի՞նչ դև է եղել, որ աչքակապուկ խաղալով քեզ հետ՜
Շորթել է խելքդ։ Աչքերը առանց շոշափելիքի,
Շոշափելիքը առանց տեսության,
Ականջներն առանց ձեռքի կամ աչքի,
Հոտառությունը առանց մյուսների
Կամ հավատարիմ մի զգայարանի հիվանդ մասնիկն էլ
Չէր կարող այդքան անզգա լինել։
Ամոթխածությո՚ւն, ո՞ւր է շիկնանքդ։ Ո՛վ ըմբոստ դժոխք,
Եթե կարող ես տարիքվոր կնոջ ոսկորների մեջ
Այսքան հեստանալ, թող հրաբորբոք ջահելության մոտ
Առաքինությունն ինչպես մոմ լինի և բոցից հալվի։
Ամոթ մի կոչիր, երբ գրոհ է տալիս բռնակալ հրայրքը,
Երբ սառույցն անգամ այնպիսի թափով բոցավառվում է,
Եվ դատողությունն ինքն էլ դառնում է կրքի կավատը։
ԹԱԳՈՒՀԻ 0՜, Համլետ, լռիր, աչքերս ուղղում ես դեպ հոգուս խորքը, որտեղ տեսնում եմ սև, խորը բծեր, որոնք չեն ուզում գունաթափ լինել։
ՀԱՄԼԵՏ
Եվ ի՞նչ, և ապրել մի ճարպոտ մահճի գարշ քրտինքի մեջ,
Աղտի մեջ խաշված՛ իրար գգվելով և սիրվտելով
Մի խոզանոցի աղբյուսի վրա։
ԹԱԳՈՒՀԻ
0՜, էլ մի խոսիր, Համլետ, մի խոսիր.
Ամեն մի բառդ մի դաշույնի պես ականջս է խրվում։
էլ բավական է, անուշի՛կ Համլետ։
ՀԱՄԼԵՏ
Մի սրիկա, մարդասպան, մի անարգ ստրուկ,
Որ հին ամուսնուդ մեկ տասներորդի քսաներորդն էլ չէ,
Թագավորների այդ խեղկատակը,
Թագավորության և իշխանության քսակահատը,
Որ պահարանից թագը գողացավ, դրեց գրպանը։
ԹԱԳՈՒՀԻ Ա՛խ, բավական է։
ՀԱՄԼԵՏ Ցնցոտիների, կարկատանների այդ թագավորը...
Գալիս է Ուրվականը։
Ա՜հ, փրկեք ինձ և Ձեր թևերով ճախրեք վրաս,
Երկնայի՚ն պահակներ։
Ի՞նչ է ցանկանում սրբազան ոգիդ։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ավա՜ղ, ցնդել է։
ՀԱՄԼԵՏ
Չէ որ եկել ես դանդաղկոտ որդուդ հանդիմանելու, փչացնելով ժամանակ ու կիրք հետաձգում է ահեղ հրամանիդ ստիպողական գործադրությունը։ Օ՜հ, ասա:
ՈՒՐՎԱԿԱՆ
Մի մոռացիր դու, այցելությունս նրա համար է, որ ցրե կրկին գրեթե բթացած մտադրությունդ, նայիր, զարզանդը պատել է մորդ։ Օ, մտի՛ր նրա ոգորող հոգու և նրա միջև, երևակայությունն ավելի խիստ է տկար մարմնի մեջ։ Խոսիր մորդ հետ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ինչ ունես, տիկին։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Դու ի՞նչ ունես, դու, որ աչք ես հառել դատարկությանը
և խոսակցում ես աննյութ օդի հետ։ Աչքերիդ միջից ոգիդ խուժում է վայրենի թափով, և փողի ձայնից քնից վեր թռած զինվորների պես պառկած մազերդ, կարծես կյանք առած, քսվում են, կանգնում արմատների վրա։
Օ, քաղցրիկ զավակ, հուզմունքիդ տապի և բոցի վրա սառն համբերություն պետք է սրսկես։ Այդ ո՞ւր ես նայում։
ՀԱՄԼԵՏ
Նրան. այ նրան, տես, ինչպես գունատ աչք է ոլորում, տեսքն ու դատը, եթե քարերին քարոզ կարդային, բայց զգայուն կդարձնեին։ Մի նայիր վրաս,
Միգուցե քո այդ գթասրտությամբ
Փոխես իմ դաժան որոշումները, և այն ժամանակ
Իմ անելիքը թափուր կլինի իսկական գույնից,
Արցունքներ գուցե, փոխանակ արյան։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Այդ ում ես խոսում։
ՀԱՄԼԵՏ
Չես տեսնում, այնտեղ։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ոչինչ չեմ տեսնում, թեև տեսնում եմ ամեն ինչ, որ կա։
ՀԱՄԼԵՏ
Եվ ո՞չ էլ լսում։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Եվ ոչ էլ լսում, բացի մեր ձայնից։
ՀԱՄԼԵՏ
Վա՜հ, այնտեղ նայիր, տես, հեռանում է, Հայրս իր զգեստով, ինչպես երբ ողջ էր, Նայի՛ր, հենց հիմա ելնում է դռնից։
Ուրվականն անհետանում է։
ԹԱԳՈՒՀԻ Դա քո ուղեղի դարբնածն է միայն,
Այդպես անմարմին գոյացություններ ստեղծելու մեջ
Երևակայությունը շատ ընդունակ է։
ՀԱԱԼԵՏ
Երևակայություն, երակս նույնքան չափով է խփում,
Որքան որ քոնը, և նույնքան առողջ նվագ է ածում։
Ոչ, ասածներս խենթությունից չեն,
Կուզես վարձի՛ր ինձ, և ես կարող եմ ասածս կրկնել, իսկ խենթությունը շեղումներ կաներ։ Ի սեր Աստծո, մայր իմ, մի դնիր քո հոգու վրա հանգստացուցիչ այն սպեղանին, թե խենթությունս է քեզ հետ խոսողը, ոչ թե քո մեղքը, դա խոցոտ տեղը մաշկով կծածկի, կաշի կբերի, այնինչ գարշելի ապականությունը ներսից փորելով պիտի վարակի անտեսանելի։ Խոստովանք արա երկնքի առաջ. զղջա անցյալը, խո՛ւյս տուր գալիքից, աղբյուս մի շաղ տար վատ խոտերի վրա, որ էլ չուռճանան, ների՛ր ինձ իմ այս առաքինությունը, քանզի այս գիրցած ժամանակների պարարտության մեջ առաքինությունն ինքն է ստիպված մոլությունիցը ներում աղերսել, այո, խոնարհվել և հրաման խնդրել՛ նրան բարություն անելու համար։
ԹԱԳՈՒՀԻ Ա՜հ, Համլետ, սիրտս միջից կես արիր։
ՀԱՄԼԵՏ
Դեն ձգիր քեզնից նրա վատ կեսը և մյուս կիսովը մաքուր կյանք վարիր։ Բարի գիշեր քեզ։ Բայց հորեղբորս գարշ անկողինը մի մտիր կրկին, առաքինություն ստանձնի՛ր գոնե, թեկուզ չունենաս, քանզի այն հրեշ սովորությունը, որ ճարակում է ամեն զգացում, մոլությանց մեջ դև, գոնե այս բանով հրեշտակ է նա, որ նաև ազնիվ և լավ գործերի վարժության համար
Տալիս է հագուստ կամ մի համազգեստ դյուրավ հագնելի։
Զսպի՚ր քեզ այս գիշեր, և դա մի տեսակ դյուրություն կտա:
Հաջորդ գիշերվա ժուժկալությանդ։
Երրորդն ավելի դյուրին կլինի, և վարժությունը
Կարող Է, այո, նույնիսկ բնության դրոշմը փոխել
Կամ հաղթել դևին, կամ թե հրաշալի իր կարողությամբ:
Դուրս ձգել նրան։
Նորից բարի գիշեր,
Եվ երբ դու ուզես օրհնված լինել,
Ես Էլ կխնդրեմ քո օրհնությունը։
Պոլոնիուսին ցույց տալով։
Այս մարդու համար սրտանց զղջում եմ, բայց երկինքն ուզեց
նրան ինձանով և ինձ նրանով պատժելու համար,
Որ ես լինեի իր խարազանը և դատավորը։
Կտանեմ նրան, և նրա մահվան
Ինքս կլինեմ պատասխանատուն։
Կրկին և կրկին բարի գիշեր քեզ։
Թող անգութ լինեմ հենց միայն բարի լինելու համար։
Վատ Է սկսվել, բայց դեռ գալու Է ավելի վատը։
Մեկ բառ Էլ, մայր իմ։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ի՞նչ պետք Է անեմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ այս բաները, որ հիմա կասեմ, ոչ, ամենևին։
Թող փքված արքան նորից քարշի քեզ իր անկողինը,
Եվ փայփայելով թուշդ կսմթի, քեզ «մուկիկ» կանչի
Եվ իր գարշահոտ մի զույգ համբույրով
Կամ թե անիծյալ իր մատներովը վիզդ շոյելով
Բոլոր եղածը խոստովանել տա,
Թե ես Էապես խենթ չեմ, այլ խենթ եմ խորամանկորեն։
Հարմար կլինի, որ հայտնես նրան, քանի որ ո՞վ Է,
Եթե ոչ միայն մի սիրուն, զգաստ, խոհեմ թագուհիդ,
Որ մի չղջիկից կամ մի պադդոկից, արջակատուից
Այսպես թանկագին տեղեկություններ թաքցրած պահեր։
Ոչ, այլ հակառակ գաղտնապահության և ողջամտության
Բաց քո զամբյուղը տանիքի վրա,
Թող թռչունները թռչեն, և ինքդ մտի՛ր նրա մեջ
Եվ հանրածանոթ կապիկի նման փորձելու համար
Կտուրից ընկիր և վիզդ կոտրիր։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ոչ, վստահ եղիր, եթե բառերը շունչ են, շունչը՛ կյանք,
Կյանք չկա իմ մեջ քո ասածները արտաբերելու։
ՀԱՄԼԵՏ
Գիտե՞ս, որ պետք Է Անգլիա գնամ։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Մոռացել էի, այդպես է վճռած։
ՀԱՄԼԵՏ
Նամակ է կնքված, և իմ այն երկու դասընկերները, որոնց կարող եմ այնքան վստահել, որքան իժերի, իրենք են տանում հրամանաթուղթը։ Պետք է ինձ համար ճանապարհ հարթեն եվ առաջնորդեն դեպի որոգայթ։ Հոգ չէ, թող գործեն. զվարճություն է ական փորողին, հենց իր սեփական պայթուցիկներով օդը թռցնել։ Եվ բանս վատ է, եթե ես նրանց ականների տակ դեռ մի կանգուն էլ խորունկ չփորեմ և ցատկեցնեմ մինչև Լուսինը։ Ինչ քաղցր բան է, երբ երկու դավեր գալիս են շիտակ իրար հանդիպում։ Այս մարդն ինձ համար գործ է դառնալու. պետք է փորոտիքը քարշ տամ, տանեմ կողքի սենյակը։ Մայր, բարի գիշեր։ Այս խորհրդականն ինչպես լուռումունջ և խորհրդապահ, և ծանրախոհ է. սա, որ իր կյանքում խենթ ու շաղակրատ մի սրիկա էր։ Ե՛կ, պարոն, պետք է գործդ ավարտեմ։ Մայր, բարի գիշեր։
Հակառակ ուղղությամբ դուրս են գնում։
Համլետը քարշ է տալիս Պոլոնիուսի դիակը։
<center>ԱՐԱՐՎԱԾ ՉՈՐՐՈՐԴ</center>
ՏԵՍԱՐԱՆ ԱՌԱՋԻՆ
Մի սենյակ դղյակում։
Գալիս են թագավորը, Ռոգենկրանցը և Գիլդենշտերնը։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Մի բան կա քո այս հառաչանքների, խոր հևքերի մեջ:
Պետք է բացատրես։ Հարմա՞ր է, որ մենք պատճառն իմանանք։ Որդիդ որտե՛ղ է։
ԹԱԳՈՒՀԻ (Դոզ. և Գիլդ.–ին)
Խնդրեմ, մի րոպե մեզ մենակ թողնեք։
Ռուզենկրանցը և Գիլդենշտերնը դուրս են գնում։
Վա՜յ ինձ, այս գիշեր ի՞նչ տեսա, տեր իմ։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Ի՞նչ, Գերտրուդ , ասա, Համլետն ինչպե՞ս է։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Կատաղած, ինչպես հողմը և ծովը, երբ որ մրցում են, թե որն է զորեղ։ Իր սանձակոտոր մոլեգնության մեջ լսելով մի բան, որ շարժվում էր արրասի ետև, սուրը դուրս քաշեց և «մուկ է, մուկ է» աղաղակելով խոլ խուճապի մեջ սպանեց այն խեղճ բարի ծերուկին, որ թաքնված էր։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Ի՜նչ սոսկալի գործ։ Նույնը կարող էր և մեզ պատահել, եթե ինքներս այնտեղ լինեինք։
Իր ազատությունն ամենքիս համար վտանգավոր է, քեզ համար անգամ, մեզ՛ ամեն մեկիս։
Ավա՜ղ, այսպիսի ժանտ գործի համար ի՞նչ պատասխան տանք։ Այդ էլ մեր վզին պիտի բարդվի, մեզ, որ պարտ էինք այդ խելացնոր երիտասարդին հեռատեսությամբ սանձված, փակված, մեկուսի պահել, բայց, ավաղ, մեր սերն այնքան անբավ էր, որ չհասկացանք, թե ինչ էր պատշաճ, այլ. վատ ախտի տեր մարդու պես թաքուն պահելու համար թողեցինք, որ ախտը ճարակի կյանքի մինչ ուղն ու ծուծը։ Ո՛ւր է գնացել։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Իր սպանածին քարշ տվեց տարավ, և այդ բանի մեջ իր խենթությունն իսկ հանքի ոսկու պես, որ խառը լիներ ավելի նվաստ մետաղների հետ, Փայլում է մաքուր։ Նա արտասվում է եղածի վրա
ԹԱԳԱՎՈՐ
Եկ գնանք, Գերտրուդ։ Պետք է հենց այսօր.
Նախքան արևը լեռան գագաթը շոշափած լինի:
Նրան նավ դրած և ճամփած լինենք, Հետո մեր բոլոր վեհափառությամբ և ճարտարությամբ այս անարգ գործը թե գունավորենք և թե չքմեղենք։ Է հե՜յ, Գիլդենշտերն։
Գալիս են Գիլդենշտերնը և Դոզենկրանցը։
Բարեկամներս, գնացեք, ձեզ հետ նոր մարդիկ առե՛ք,
Համլետը խենթությամբ խեղճ Պոլոնիուսին զարկել է, սպանել
Եվ մոր սենյակից քաշել, դուրս տարել։
Գնացեք, գտեք, քաղցր խոսեք,
Մարմինն էլ տարեք, դրեք մատուռը։ Շուտ արեք, խնդրեմ։
Դոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը դուրս են գնում։
Եկ գնանք, Գերտրուդ, կանչենք մեր խոհեմ բարեկամներին
Եվ հայտնենք նրանց թե այն, ինչ որ մենք ուզում ենք անել,
Թե ձախող դեպքը, գուցե այս կերպով զրպարտությունը,
Որ Երկրագնդի տրամագծի մեկ ծայրից մյուսը
Այնպես շեշտակի սլացնում է իր թունոտ նետը,
Ինչպես թնդանոթն իր նշանակին,
Վրիպի և անցնի մեր անուններից
Եվ անխոցելի օդը հարվածի։ Գնա՛նք, սիրելիս,
Վշտով ու վախով լցված է հոգիս։
Գնում են։
ՏԵՍԱՐԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ
Մի ուրիշ սենյակ դղյակում։
Գալիս է Համլետը։
ՀԱԱԼԵՏ Ապահով տեղ պահեստ է դրված։
Դոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը բեմի ներսից։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ Համլետ, իշխան Համլետ։
ՀԱՄԼԵՏ Կաց. այս ի՞նչ ձայն է, ո՞վ է Համլեւո կանչում։ Ահա եկան։
Դոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը գալիս Են։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Մարմինն ի՞նչ արիք, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Խառնեցի հողին, իր ազգականին։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Ասացեք, թե որտեղ է, որ առնենք, մատուռը տանենք։
ՀԱՄԼԵՏ
Մի՛ հավատացեք։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Ի՞նչ բանի չհավատանք։
ՀԱՄԼԵՏ
Որ ես կարող եմ Ձեր գաղտնիքը պահել, իսկ իմը ոչ։
Բացի դրանից, երբ հարց անողը մի սպունգ է, մի արքայորդի ի՞նչ պատասխան կարող է տալ։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Ինձ սպունգի տեղ ե՞ք դնում, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Այո, պարո՛ն, մի սպունգ, որ ծծում է թագավորի շնորհը, պարգևները, պաշտոնները, բայց այդ տեսակ պաշտոնյաները հետո են թագավորին պետք գալիս։
Թագավորը նրանց պահում է իր բերանի անկյունում, ինչպես կապիկը ընկույզն է պահում, սկզբից դնում է բերանը, որ վերջը կուլ տա։ Երբ նա պետք ունենա Ձեր հավաքածին, մի քիչ հուպ կտա, և դուք՝ սպունգներդ, նորից կցամաքեք։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Ձեր ասածը չեմ հասկանում, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ուրախ եմ, որ չեք հասկանում, սուր խոսքը քնում է հիմար ականջում։
ՌՈԶԵՆԿՐԱՆՑ
Տեր իմ, պետք է մեզ ասեք, թե մարմինը որտեղ է, և ինքներդ էլ գաք թագավորի մոտ։
Մարմինը թագավորի մոտ է, բայց թագավորը մարմնի մոտ չէ. թագավորը մի բան է, որ...
ԳԻԼԴԵՆՇՏԵՐՆ
Մի բա՞ն, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ մի բան, տարեք ինձ նրա մոտ։ Թաքնվիր, աղվես, և ամենքը փնտրեն։
Դուրս են գնում։
</poem>
</div>
| |||