«Համլետ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 3367.
Առայժմ պետք է համբերող լինենք։
Գնում են։
ՏԵՍԱՐԱՆ ԵՐԿՐՈՐԴ
Տող 3382 ⟶ 3383՝
ՀԱՄԼԵՏ
Խցիկից ելա՝ ծովի վերարկուս շուրջս փաթաթած և խավարի մեջ խարխափում էի, որ նրանց գտնեմ։ Հասա փափագիս, մատներով գտա նրանց ծրարը և դարձա, նորից եկա իմ խուցը։ Եվ անձիս վախից կարգ ու կանոնը անտես անելով:
Համարձակվեցի բաց անել նրանց մեծ հանձնագիրը։ Եվ ի՞նչ եմ գտնում մեջը, Հորացիո, 0՜, արքայական սրիկայություն, բացորոշ հրաման՝ համեմված մի շարք երկար ու բարակ նկատումներով Դանեմարքայի և Անգլիայի ողջության մասին և, օ՜, այնպիսի մեծ բոբոխներով և ճիվաղներով, այն պարագայում երբ ողջ մնայի։ Որ կարդան թե չէ, առանց մի րոպե ինձ միջոց տալու, ոչ իսկ տապարը հեսանելու չափ գլուխս կտրեն։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Վա՜հ, ի՞նչ եք ասում։
ՀԱՄԼԵՏ
Ահա հրամանը կարդա, երբ ագատ միջոց ունենաս։
Ուզո՞ւմ ես լսել, թե ես ինչ արեցի։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Պատմե՛ք, խնդրեմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Լինելով այսպես սրիկաներից որոգայթապատ՝ նախքան ուղեղիս մի առաջաբան ասած լինեի նա սկսել էր արդեն իր խաղը։ Գնացի, նստեցի և շարադրեցի մի նոր հանձնագիր, լավ գեղագրեցի։ Ես էլ երբեմն, ինչպես մեր արդի վարչագետները, գեղագրությունը մի ստորություն էի համարում. և շատ ջանք արի այդ սովորությունս մոռանալու, բայց այստեղ, պարոն, դա կյանքս փրկեց։ Ուզո՛ւմ ես ասեմ գրածիս միտքը։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Այո, ազնիվ տեր։
ՀԱՄԼԵՏ
Մի սաստիկ հրաման արքայի կողմից։ Այսպես գրեցի.
«Ըստ որում Անգլիան շատ հավատարիմ մեր հարկատուն է,
Եվ պետք է մեր մեջ սերը դափնու պես միշտ ծաղկած մնա,
Եվ հաշտությունը իր հասկե պսակն անթառամ կրի
Եվ շաղկապ դառնա մեր երկուսի մեջև։
Եվ շատ այսպիսի ահագին խոսքեր և «ըստ որումներ»,
Որ իսկույն ևեթ, ի տես նամակիս բովանդակության,
Առանց հապաղման, քիչ լինի թե շատ:
Գրաբերներին մահվան ենթարկեն
Խոստովանքի էլ միջոց չտալով։
ՀՈՐԱՑԻՈ Ինչպե՞ս կնքեցիք։
ՀԱՄԼԵՏ
Այդ բանումն էլ կար Աստծո մատը.
Հորս կնիքը քսակիս մեջն էր, հենց միևնույնը,
Որ նախատիպն էր Դանեմարքայի պետական դրոշմի։
Թուղթը ծալեցի ճիշտ մյուսի ձևով, ստորագրեցի,
Կնքեցի, դրի նույն ծրարի մեջ.
Այնպես որ ոչ ոք այդ մանկափոխսը չէր կարող տեսնել։
Հետևյալ օրը տեղի ունեցավ ծովի կռիվը,
Եվ այնուհետև պատահածները արդեն լավ գիտես։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Ուրեմն Գիլդենշտերնն ու Ոոգենկրանցը գնում են հիմա...
ՀԱՄԼԵՏ
Բա՜հ, մարդ Աստծո, նրանք ուղղակի հիացած էին իրենց պաշտոնով։ Խիղճս այդ մասին բնավ չի տանջում. իրենց անտեղի միջամտումը նրանց կործանեց։
Փոքրերի համար վտանգավոր է ընկնել գորավոր ախոյանների Շաչուն, կայծասփյուռ սրերի միջև։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Դա ի՞նչ թագավոր է։
ՀԱՄԼԵՏ
Չե՞ս կարծում հիմա, որ պարտք կա վրաս. նա, որ սպանեց իմ թագավորին, նա, որ իմ մորը պոռնիկ դարձրեց, նա, որ ներս խոթվեց իմ ընտրության և հույսերի մեջ, և կարթը ձգեց, որ կյանքս էլ որսա այն էլ այնպիսի չարանենգությամբ, չէ՞ որ կատարյալ խղճմտություն է, որ այս բազուկով վարձը ձեռքը տամ։
Մահացու մեղք չէ՞ թույլ տալ մեր մարմնի այդ պիղծ քաղցկեղին։ Որ էլ ավելի չարիք հասցնի։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Շուտով Անգլիայից նա լուր կստանա,
Թե ուր է հանգել այնտեղի գործը։
ՀԱՄԼԵՏ
Երկար չի տևի, միջնաժամն իմն է։
Եվ մի մարդու կյանքն ինչ բան է միթե՛ «մեկ» չասած պրծավ։ Բայց շատ տխուր եմ, սիրելի Հորացիո, որ Լաերտի հետ այնպես վարվեցի, քանզի սեփական դատիս պատկերով պատկերացնում եմ և նրա դատը։ Պետք է ջանք անեմ, որ սիրտը շահեմ։ Միայն, ճիշտն ասած, իր ողբ ու կոծի այն հոխորտանքը ինձ խիստ բորբոքեց։
ՀՈՐԱՑԻՈ Սո՜ւս, ո՞վ է գալիս։
Գալիս է Օզրիկը։
ՕԶՐԻԿ
Ուրախ եմ, որ Ձերդ բարձրությունը վերադարձել է Դանեմարքա։ Ձեզ գալուստ բարի։
ՀԱՄԼԵՏ
Շատ շնորհակալ եմ, պարոն։
(Հորացիոյին) ճանաչո՞ւմ ես դու այս ջրի ճանճին։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Ոչ, տե՛ր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Երանի քեզ, որովհետև սրան ճանաչելն անգամ անպատվություն է։ Շատ հողեր ունի և խիստ բարեբեր։
Հենց որ մի անասուն ուրիշ անասունների տեր է դառնում,
Նրա ախոռը դնում են թագավորի սեղանին։
Մի կաչաղակ է սա, բայց, ինչպես ասացի, ընդարձակ ցեխի տեր։
ՕԶՐԻԿ
Սիրելի տեր իմ, եթե Ձերդ բարձրությունը ժամանակ ունի, կուզեի Ձեզ մի բան հաղորդել նորին վեհափառության կողմից։
ՀԱՄԼԵՏ
Ամենախորին ուշադրությամբ պատրաստ եմ լսել, պարոն։
Բայց Ձեր գլխարկը այն բանի համար գործածեք,
Ինչի համար որ շինված է:
Դա գլխի համար է։
ՕԶՐԻԿ
Շնորհապարտ եմ Ձերդ բարձրությանը։ Շատ շոգ է։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ, հավատացեք նույնիսկ շատ ցուրտ է. հողմը հյուսիսային է։
ՕԶՐԻԿ
Այո, իսկապես, մի քիչ ցուրտ է։
ՀԱՄԼԵՏ
Բայց և այնպես, կարծեմ շատ խեղդող տոթ է կամ գուցե իմ խառնվածքը...
ՕԶՐԻԿ
Սաստիկ, տեր իմ, շատ խեղդող օդ է, կարծես թե... չեմ կարող ասել որչափ, բայց, տեր իմ, նորին վեհափառությունը հրամայեց ինձ, որ գամ, Ձեզ իմաց տամ, թե նա Ձեզ վրա մի մեծ գրավ է բռնել։ Ահա, տեր իմ, բանն ինչ է։
ՀԱՄԼԵՏ
Խնդրեմ, մի մոռանաք, որ...
Նշան է անում, որ գլխարկը գլուխը դնի։
ՕԶՐԻԿ
Ոչինչ, ազնի՛վ տեր, այսպես հանգիստ եմ, հավատացեք։ Տեր իմ, վերջերս արքունիք է ժամանել Լաերտը։ Հավատացեք մի կատարյալ ջենտլմեն, ամեն տեսակ ընտիր բարեմասնություններով, ընկերության մեջ վերին աստիճանի հաճելի և շատ շքեղ արտաքինով։ Իսկապես, եթե մարդ կամենա գնահատորեն նրան որակել, պետք է ասի, որ նա ազնվականության քարտեզն է և օրացույցը, որովհետև նրա մեջ կգտնեք այն բոլոր հատկությունները, որ մի ազնվական կուզենար տեսնել։
ՀԱՄԼԵՏ
Պարոն, նրա որակումը ոչ մի կորուստ չի կրում Ձեր բերանում, թեև քաջ հայտնի է ինձ, որ նրան ցուցակորեն մանրամասնելը հիշողության թվաբանության համար գլխի պտույտ առաջ կբերեր, բայց և այնպես էլի ետևից չէր հասնի, այնքան սրաթռիչ է նրա առագաստը։
Բայց դրվատանքի ամենայն ճշտությամբ ես նրան համարում եմ շատ բազմաբովանդակ անձնավորություն, և նրա բարեմասնությունները այնքան հազվագյուտ և չնաշխարհիկ են, որ նրան ըստ պատշաճի որակելու համար պետք է ասել, որ նրա հանգունատիպը իր հայելին է միայն, և եթե որևէ ուրիշը ձգտեր նրան ընդօրինակել, կլիներ միայն նրա սոսկ ստվերը, ոչինչ ավե– լին։
ՕԶՐԻԿ
Ձերդ բարձրությունը վերին աստիճանի անսխալորեն է խոսում նրա վրա։
ՀԱՄԼԵՏ
Բայց դա ի՞նչ առնչություն ունի մեզ հետ, պարոն, ինչի համար ենք այդ ազնվականին մեր թերի ներբողներով զգեստավորում։
ՕԶՐԻԿ
Ի՛նչ, տե՛ր իմ։
ՀՈՐԱՑԻՈ (Օզրիկին)
Մի՞թե չի կարելի ուրիշ ոճով բացատրվել, իհարկե, կարող եք, պարոն։
ՀԱՄԼԵՏ
Այդ պարոնի անվանումը ի՞նչ կապ ունի մեզ հետ։
ՕԶՐԻԿ
Ո՞ւմ, Լաերտի՞։
ՀՈՐԱՑԻՐ (Առանձին Համլետին)
Տոպրակը դատարկվեց, բոլոր ճռճռան բառերը վերջացան։
ՀԱՄԼԵՏ
Այո, Լաերտի։
ՕԶՐԻԿ
Գիտեմ, Դուք անգետ չեք...
ՀԱՄԼԵՏ
Երանի թե գիտենայիր, բայց, ճիշտն ասած, գիտենայիր էլ, դա ինձ այնքան պատիվ չէր բերի։
Լավ, հետո, պարո՛ն...
ՕԶՐԻԿ
Անգետ չեք, իհարկե, թե Լաերտը կատարելության ինչ աստիճանի է հասել...
ՀԱՄԼԵՏ
Ես այդ բանը չպետք է խոստովանեմ։ Դա կլիներ ինքս ինձ համեմատել նրա կատարելության հետ։ Ուրիշին լավ ճանաչել նշանակում է ինքն իրեն ճանաչել։
ՕԶՐԻԿ
Ուզում եմ ասել զինախաղի մեջ։
Դատելով նրա համբավից՛
Նա իր այդ շնորհքի մեջ անզուգական է:
ՀԱՄԼԵՏ Ո՞րն է նրա զենքը։
ՕԶՐԻԿ Սուր և դաշույն։
ՀԱՄԼԵՏ
Այդ եղավ երկու զենք, հետո՞...
ՕԶՐԻԿ
Տեր իմ, թագավորը նրա հետ վեց արաբական ձի գրավ է բռնել, որի դեմ Լաերտը, կարծեմ, գրավ է զետեղել վեց ֆրանսիական սուր և դաշույն իրենց պարագաներով, ինչպես գոտի, սրակալ և այլն։ Կողաքարշներից երեքը իսկապես շատ հիանալի գեղարվեստական բաներ են, բոլորովին համապատասխան կոթերին։
Շատ գողտրիկ կողաքարշներ են և ձևով շատ ճաշակավոր։
ՀԱՄԼԵՏ
Ինչի՞ն եք կողաքարշ ասում։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Գիտեի, որ մինչև լուսանցքի բացատրությունը չստանաք, ձեռք չեք վերցնի։
ՕԶՐԻԿ
Կողաքարշը, տեր իմ, սրակալ է նշանակում։
ՀԱՄԼԵՏ
Բանը բառի հետ ավելի հարազատ կլիներ,
Եթե մենք թնդանոթներ քարշ տայինք մեր կողքից։
Մինչ այն թող ասենք սրակալներ։
Բայց շարունակեք։ Վեց արաբական ձի վեց ֆրանսիական սրի դեմ, իրենց պարագաներով և երեք նրբաճաշակ կողաքարշներով, դա է ֆրանսիական գրավը դանիական դրավի դեմ։ Բայց այդ գրավը ի՞նչ բանի վրա է զետեղված, ինչպես ասում եք։
ՕԶՐԻԿ
Թագավորը, տեր իմ, գրավ է բռնել, տե՛ր իմ, որ եթե Դուք և Լաերտը մենամարտեք, նա տասներկու հարվածի մեջ երեք անգամից ավելի ձեզնից առաջ չի ընկնի, այսինքն՛ Լաերտը պետք է տասներկու հարված շահի, իսկ դուք՝ ինը։ Եթե Ձերդ բարձրությունը բարեհաճի հավանություն տալ, իսկույն պետք է սկսվի։
ՀԱՄԼԵՏ
Իսկ եթե պատասխանեմ ոչ։
ՕԶՐԻԿ
Ուզում եմ ասել, տեր իմ, եթե բարեհաճեք հավանություն տալ Ձեր դիմամարտության։
ՀԱՄԼԵՏ
Պարոն, ես այստեղ՛ այս գավթում, զբոսնում եմ։ Հիմա օրվա այն ժամն է, որ ես մի քիչ օդ եմ շնչում այստեղ։ Եթե Նորին վեհափառությանը հակառակ չէ, թող սրերը բերեն այստեղ։ Եթե այդ պարոնը ուզում է, և թագավորն էլ միտքը չի փոխել, կաշխատեմ, եթե կարող եմ, գրավը նրա համար շահել։
Եթե ոչ, միայն մի քիչ ամոթ կշահեմ և մի քանի հարված։
ՕԶՐԻԿ
Այդպե՞ս հայտնեմ Ձեր կողմից։
ՀԱՄԼԵՏ
Այո, պարո՛ն, նյութն այս է, իսկ պաճուճանքը թողնում եմ Ձեր ճաշակին։
ՕԶՐԻԿ
Ես հանձնարարում եմ ինձ Ձերդ բարձրության։
ՀԱՄԼԵՏ
Նույնպես ես, նույնպես ես։
(Օզրիկը գնում է)։
Լավ է անում, որ ինքն Է իրեն հանձնարարում, թե ոչ, ուրիշ լեզու չէր գտնվի, որ նրան հանձնարարեր։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Այո, ծիտը ձվից դուրս չեկած, կճեպը դեռ գլխին վազ է տալիս։
ՀԱՄԼԵՏ
Օծելուց առաջ մոր ստինքներին հաճոյախոսություններ արած կլինի։ Այսպես սա, և շատ շատերը այս սանդրի կտավից, որոնց վրա, գիտեմ, մեր ունայնասեր դարը հիանում է, միայն օրվա եղանակը և վարվեցողության արտաքին ձևերն են յուրացրել, մի տեսակ փրփուրի հավաքածու, որի շնորհիվ նրանք հաջողությամբ են դուրս գալիս ամենից հիմար և ամենից ընտիր խոսակցությունների միջից։ Բայց փորձի համար փչիր վրան, և պղպջակները կպայթեն։
Գալիս է մի ազնվական։
ԱԶՆՎԱԿԱՆ
Տեր իմ. Նորին վեհափառությունը երիտասարդ Օգրիկի բերանով Ձեզ բարև էր ուղարկել, և Օգրիկը եկավ լուր բերեց, թե այստեղ՜ գավթում սպասում եք Նորին վեհափառությանը։ Թագավորն այժմ ուղարկեց ինձ իմանալու, թե արդյոք տրամադի՞ր եք իսկույն Լաերտի հետ սրախաղն սկսել, թե՞ կկամենայիք ուրիշ ժամանակի թողնել։
ՀԱՄԼԵՏ
Ես իմ որոշման մեջ չեմ տատանվում, դա կախված է թագավորի բարի կամքից։ Երբ հրամայում է նրա հարմարությունը, իմս միշտ պատրաստ է։ Հիմա լինի կամ որևէ ժամանակ, միայն թե ես ինձ այնպես լավ զգամ, ինչպես այժմ։
ԱԶՆՎԱԿԱՆ
Թագավորը, թագուհին և ամենքը գալիս են ցած։
ՀԱՄԼԵՏ
Ի դեպ։
ԱԶՆՎԱԿԱՆ
Թագուհին ցանկանում է, որ դուք խաղը սկսելուց առաջ Լաերտին մի քաղցր խոսք ասեք։
ՀԱՄԼԵՏ
Լավ խորհուրդ է։
Ազնվականը դուրս է գնում։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Դուք այս գրավը կկորցնեք, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Չեմ կարծում։ Նրա՝ Ֆրանսիա գնալուց ի վեր ես շարունակ վարժություն եմ արել, տրված տարբերույթով ես կտանեմ։ Բայց չես կարող երևակայել, թե ինչպես սիրտս սեղմվում է։ Բայց հոգ չէ։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Դե լավ, տեր իմ, քանի որ այդպես է...
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչինչ, դատարկ բան է, բայց մի տեսակ նախազգացում է, որ մի կնոջ սիրտը կարող էր վրդովել։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Եթե Ձեր սիրտը չի ուզում, հնազանդեք նրան։ Ես կերթամ. կասեմ չգան և կասեմ, թե Դուք տրամադրված չեք։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ, ոչ, ես նախազգացումներից վախեցողը չեմ։ Մի ճնճղուկի ընկնելու մեջ անգամ հատուկ նախախնամություն կա։ Եթե հիմա պետք է լինի, ապագայում չի լինելու։ Եթե ապագայում չպետք է լինի, հիմա է լինելու։ Եթե հիմա չլինի, մի օր լինելու է։ Խոսքը պատրաստ լինելն է, քանի որ ոչ ոք չգիտի, թե ինչ է թողնում, ինչ փույթ, եթե շուտ թողնի։ Թող լինի։
Գալիս են թագավորը, թագուհին, Լաերտը, ազնվականները, Օզրիկը և ուրիշ սպասավորներ՝ բերելով խաղասրեր և ձեռնապաններ, նաև մի սեղան՝ վրան գինու սրվակներ։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Ե՛կ այստեղ, Համլեւո, առ այս ձեռքն ինձնից։
Լաերտը ձեռքը դնում է Համլետի ձեռքի մեջ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ներիր ինձ, պարո՛ն, իրավ, քո հանդեպ մեղավոր եմ ես։ Բայց ներող եղիր իբրև ազնիվ մարդ, դու, որ ազնիվ ես։ Այս ներկաները գիտեն, և դու էլ լսած կլինես, որ ես շատ ծանր մտացնորությամբ պատուհասված եմ, ինչ որ արել եմ, որ գուցե սիրտդ կամ թե պատիվդ մի քիչ կոպտորեն շոշափած լինի, հայտարարում եմ, թե խենթություն էր։ Համլե՞տն է արդյոք քեզ վիրավորել։ Երբեք Համլետը։ Եթե Համլետը ինքն իր եղածից այլափոխվել է, և փոխված մարդն է, որը Լաերտին վիրավորել է: Ուրեմն անողը ոչ թե Համլետն է։ Նա հերքում է այդ։ Ո՞վ է անողը։ Իր խենթությունը։ Եթե այդպես է, ուրեմն Համլետն անիրավված է, ոչ անիրավող, և խեղճ Համլետի թշնամին ո՞վ է։ Իր խենթությունը։ Տե՛ր իմ, բոլորի ներկայությանը թող դիտավորյալ ամեն չարության այս ուրացումս անմեղացնի ինձ քո անհիշաչար կարծիքի առաջ, այնպես դատիր ինձ, որպեսեԵթե ես պատի վրայից մի նետ արձակած և իմ եղբորս զարկած լինեի։
ԼԱԵՐՏ
Բավարարված եմ բնությանս մեջ, որը, այս դեպքում, ինքը պետք է ինձ ավելի դրդեր, բայց ինչ իմ պատվին վերաբերում է, դեռ ձեռնպահ եմ Եվ չեմ հաշտվի, մինչև մի քանի երեց վարպետներ, պատվի մեջ ծանոթ, նման դեպքերի հետևողությամբ Խորհուրդ չտան ինձ, այնպես որ անունս անաղարտ մնւս։ Մինչ այն կընդունեմ Ձեր առաջարկած սերը իբրև սեր, որին չեմ դրժի։
ՀԱՄԼԵՏ
Ես էլ բաց սրտով ընդունում եմ այդ և Եղբայրական այս զինամարտը պատրաստ եմ խաղալ առանց որևէ մտախոհության։ Տվեք սրերը։ Սկսենք, հայդե՜։
ԼԱԵՐՏ
Սկսե՛նք, մի սուր ինձ։
ՀԱՄԼԵՏ
Լաերտ, այսօր քեգ մեծ փայլ պիտի տամ։ Իմ խակության մոտ քո ճարպկությունը այնպես կփայլի, ինչպես վառ աստղը մթին գիշերում։
ԼԱԵՐՏ
Ծաղրում եք, տեր իմ։
ԼԱԵՐՏ Ծաղրում եք, տեր իմ։
ՀԱՄԼԵՏ Ոչ, ձեռքս վկա։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Խաղասրերը իրենց տուր, Օզրիկ։ Սիրելի Համլետ. գրավը գիտե՞ս։
ՀԱՄԼԵՏ
Այո, տեր արքա, Ձերդ մեծությունը թույլ կողմի վրա գրավ է բռնել։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Ես չեմ վախենում, Ձեգ երկուսիդ էլ տեսել եմ խաղում, բայց քանի որ նա առաջադիմել է, մենք էլ տարբերույթ նշանակեցինք։
ԼԱԵՐՏ
Այս սուրը ծանր է, մեկ ուրիշը տուր։
ՀԱՄԼԵՏ
Այս մեկը լավ է։ Արդյոք բոլորն էլ նույնչա՞փ երկար են։
ՕԶՐԻԿ
Այո, ազնիվ տեր։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Գավաթները դիր սեղանի վրա։
Եթե առաջին կամ երկրորդ անգամ Համլետ հարված տա կամ թե երրորդին զարկը ետ մղի, թող մարտկոցները արձակեն իրենց թնդանոթները, և թագավորը կըմպի Համլետի առողջությանը և գավաթի մեջ կձգի մի մեծ անզույգ մարգարիտ Ավելի արժող, քան թե այն մեկը, որ հաջորդաբար Դանեմարքայի չորս թագավորներ կրել են իրենց թագի ճակատին։ Տո՛ւր գավաթները, և թող թմբուկը շեփորին հայտնի, ծեփորը՝ դրսի թնդանոթներին, թնդանոթները երկնքին գոռան, երկինքն էլ՛ երկրին, որ թագավորը այժմ խմում է Համլետի բախտին։ Դե, սկսեք, և դատավորներ, ուշադիր եղեք։
ՀԱՄԼԵՏ
Սկսենք, պարոն։
ԼԱԵՐՏ
Սկսենք, տե՛ր իմ։
Խաղում են։
ՀԱՄԼԵՏ
Մեկ։
ԼԱԵՐՏ
Ոչ։
ՀԱՄԼԵՏ
Վճռեք։
ՕԶՐԻԿ
Կպավ, հայտնի է։
ԼԱԵՐՏ
Լավ, նորից։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Կացեք։ Գինի բերեք ինծ։ Համլետ, ահա քեզ այս մարգարիտը, քո ողջությանը։
Փողերը հնչում են և թնդանոթ է արձակվում դրսում։
Տար այս բաժակը և Համլետին տուր։
ՀԱՄԼԵՏ
Ցած դիր մի րոպե, առաջ ուզում եմ դեռ մեկ էլ չափվել։
Հայդե՜ (խաղում են)։ Մի զարկ էլ, լավ, ընդունողս՜ ես։
ԼԱԵՐՏ
Այո, լավ կպավ, խոստովանում եմ։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Որդիս կշահի։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Նա գեր է մի քիչ և շունչը պակաս։ Առ թաշկինակս, սիրելի՛ Համլետ, սրբիր ճակատդ։ Համլետ, թագուհին բախտիդ է խմում։
ՀԱՄԼԵՏ
Բարի եք, տիկի ն։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Գերտրուդ, մի խմիր։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ուզում եմ խմել, թույլ տուր ինձ, տեր իմ։
Խմում է։
ԹԱԳԱՎՈՐ (Առանձին)
Թունոտ բաժակն է, ա՜խ, ուշ է արդեն։
ՀԱՄԼԵՏ
Չեմ համարձակվում խմել դեռևս, քիչ հետո, տիկին։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Եկ դեմքդ սրբեմ։
ԼԱԵՐՏ (Թագավորին)
Տեր իմ, այս անգամ ես եմ դիպչելու։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Չեմ կարծում։
ԼԱԵՐՏ (Առանձին)
Բայց ինչ էլ լինի, խիղճս տանջում է։
ՀԱՄԼԵՏ
Առ քեզ երրորդը, բայց ի՞նչ է, Լաերտ, կատա՞կ ես անում: Խնդրեմ, հարձակվիր քո բոլոր թափով, Ինչ է, բանի տեղ չե՞ս դնում դու ինձ։
ԼԱԵՐՏ
Այդպե՞ս եք կարծում, եկե՛ք ուրեմն։
Խաղում են։
ՕԶՐԻԿ
Երկուստեք ոչինչ։
ԼԱԵՐՏ
Ահա, ստացիր։
Լաերտը վիրավորում է Համլետին, հետո խառնաշփոթության մեջ սրերը փոփոխվում են։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Բաժանեք դրանց, շատ են բորբոքվել։
ՀԱՄԼԵՏ
Ոչ, մեկ անգամ էլ։
Խաղում են, Համլետը վիրավորում Է Լաերտին։ Թագուհին ընկնում Է գետին։
ՕԶՐԻԿ
Թագուհուն տեսեք։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Երկու կողմերն էլ արյունոտվել են, ի՞նչ եղավ, տեր իմ։
ՕԶՐԻԿ
Ի՞նչ եղավ. Լաերտ։
ԼԱԵՐՏ
Կտցարի նման ես ինքս ընկա իմ թակարդի մեջ,
Ինքս իմ դավով ինձ սպանեցի և արդար կերպով։
ՀԱՄԼԵՏ
Բայց թագուհու հետ ի՞նչ է պատահել։
ԹԱԳԱՎՈՐ
Ոչինչ, նվաղեց արյուն տեսնելով։
ԹԱԳՈՒՀԻ
Ոչ, ըմպելիքը, այն ըմպելիքը, օ՜, քաղցրիկ Համլետ,
Այն ըմպելիքը... թունավորված եմ։
Մեռնում է։
ՀԱՄԼԵՏ
Դավաճանության, էհե՜յ, ծառաներ, փակեք դուռը,
Դավաճանաթյուն, գտեք անողին։
Լաերտն ընկնում է գետին։
ԼԱԵՐՏ
Այստեղ է, Համլետ։ Համլետ, մեռած ես։
Չկա աշխարհում ոչ մի դեղ, որ քեզ փրկել կարենա։
Մի կես ժամի կյանք հազիվ կա քո մեջ.
Մահացու զենքը ձեռքիդ է ահա սուր և թունավոր։
Իմ անարգ դավը իմ գլխին եկավ։
Այնպես ընկել եմ, որ էլ չեմ կանգնի,
Նույնպես և մայրդ թունավորված է։
էլ ուժ չմնաց... Ա՜խ, թագավո՜րը, թագավորն արեց։
ՀԱՄԼԵՏ
Եվ ծայրը թունո՞տ, ուրեմն, ով թույն, կատարի՛ր գործդ։
Վիրավորում է թագավորին։
Դավաճանությո՜ւն, դավաճանությո՜ւն...
ԹԱԳԱՎՈՐ
Պաշտպանեք ինձ, օ՜, բարեկամներ։ Ես միայն մի քիչ վիրավորված եմ։
ՀԱՄԼԵՏ
Ա՛ռ, դու ազգապիղծ, դու մարդախոշոշ, դու պիղծ Դանիացի,
Խմի՛ր այս թույնը։ Մարգարիտն ո՞ւր է։ Հետևիր մորս։
Թագավորը մեռնում Է։
ԼԱԵՐՏ
Իր վարձն ստացավ, ինքն էր իր ձեռքով այդ թույնը խառնել,
Ե՛կ. ազնիվ Համլետ, թող ներենք իրար։
Ոչ հորս արյունը և ոչ էլ իմս թափվեն քո գլխին,
Եվ ոչ էլ քոնը իմ գլխին թափվի։
Մեռնում Է։
ՀԱՄԼԵՏ
Թող երկինքը քեզ անպարտ արձակի, գալիս եմ ես էլ։ Մեռա, Հորացիո: Թշվառ թագուհի, օ՜, մնաս բարով։ Դուք, որ գունատվել և դողդողում եք այս պատահարից, դուք, որ պապանձված հանդիսատես եք այս արարվածին։ Եթե ժամանակ ունենայի դեռ... Բայց մահը՝ դաժան այն ոստիկանը, խիստ անողորմ է. երբ կալանում է։ Օ՜, կարող էի ձեզ բաներ պատմել, բայց ոչ, թող մնա։ Հորացիո, մեռա, բայց դու ապրում ես, պատմիր իմ դատը և գլխիս անցքը անտեղյակներին։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Մի կարծիր այդպես.
Ես շատ ավելի մի հնադարյան հռովմայեցի եմ,
Քան մի դանիացի, մի քիչ էլ դեռ կա այս ըմպելիքից։
ՀԱՄԼԵՏ
Թե ազնիվ մարդ ես. ինձ տուր գավաթը,
Ի սեր Աստծո, բաց թող, տուր ինձ այդ։
Բարի Հորացիո, եթե այս բոլորն անծանոթ մնա,
Ինչ կոտրած անուն պետք է թողնեմ ես ինձանից հետո։
Եթե սրտիդ մեջ մի տեղ ունեմ ես,
Զրկի՚ր քեզ առայժմ Երանությունից:
Եվ շնչի՚ր դեռևս այս ժանտ ւսշխարհում,
Որ իմ պատմությունն ամենքին պատմես։
Քայլերդ բեմի ետևից և թնդանոթի ձայն։
Ի՞նչ պատերազմի շառաչյուն է այս։
ՕԶՐԻԿ
Ֆորտինբրասն է, որ Լեհաստանից հաղթությամբ դարձել
Եվ Անգլիայի պատվիրակներին
Այս զինվորական ողջույնն է տալիս։
ՀԱՄԼԵՏ
Մեռնում եմ, Հորացիո, զորավոր թույնը հաղթում է ոգուս,այնքան չեմ ապրի, որ Անգլիայի լուրերը լսեմ, բայց գուշակում եմ, որ ընտրությունը վիճակվելու է քաջ Ֆորտինբրասին։ Նրան եմ տալիս մահամերձ ձայնս։ Պատմի՛ր այս նրան, այն դեպքերի հետ ավել կամ պակաս։ Որ պատճառ դարձան... մնացորդը լռութո՜ւն։
Մեռնում է։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Մի ազնիվ սիրտ պայթեց։ Բարի գիշեր քեզ, անուշիկ իշխան։
Թող հրեշտակների դասեր խմբովին քեզ հանգիստ երգեն։
Քայլերգ բեմի ետևից։
Ինչո՞ւ է թմբուկն այս կողմը գալիս։
Գալիս են Ֆորտինբրասը, Անգլիայի պատվիրակները թմբուկներով, դրոշակնեով և հետևորդներով։
ՖՈՐՏԻՆԲՐԱՍ
Որտե՞ղ է արդյոք այդ տեսարանը։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Ի՞նչ է փնտրածդ, Եթե ողբալիք և զարմանալիք, էլ մի որոնիր։
ՖՈՐՏԻՆԲՐԱՍ
Այս դիակույտը նախճիրք է պոռում։
Ո՛վ գոռոզ դու մահ, ի՞նչ տոն է տոնվում հավիտենական քո խոռոչի մեջ,
Որ մեկ հարվածով այսքան իշխաններ գետին ես փռել Արյունաթաթավ։
Ա. ՊԱՏՎԻՐԱԿ
Դժպի՜հ տեսարան։
Մեր՝ Անգլիայից բերած լուրերը շատ ուշ մնացին,
Եվ անզգա են այն ականջները,
Որոնք պետք է այժմ ունկնդրեին մեզ,
Որ մենք հայտնեինք նրա հրամանի գործադրությունը,
Թե Ռոզենկրանցը և Գիլդենշտերնը չկան այլևս։
Ո՞ւմից ստանանք շնորհակալություն։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Ոչ նրա բերնից, եթե մինչև իսկ կենդանի լիներ
Եվ կարողանար շնորհակալ լինել։
Նա ամենևին հրաման չի տվել, որ նրանց սպանեն։
Բայց քանի որ Դուք ճիշտ արյունահեղ այս դեպքի պահին
Նոր եք ետ դարձել լեհական կռվից, Դուք էլ՛ Անգլիայից,
Հրամայեք, որ ի ցույց դնեն այս մարմինները
Մի բեմի վրա և ինձ թույլ տվեք խոսել և պատմել
Անգետ աշխարհին, թե այս բոլորը ինչպես պատահեց։
Եվ դուք կլսեք լկտի, արյունռուշտ, հրեշավոր գործեր,
Անկարծ դատաստան և պատահական սպանություններ,
Մահեր սարքված խորամանկորեն և հարկադրված,
Եվ ի կատարում դավեր, որ շնորհիվ թյուրիմացության
Ընկան հենց իրենց նյութողի գլխին։
Ես այդ բոլորը կարող եմ պատմել հարազատորեն։
ՖՈՐՏԻՆԲՐԱՄ
Շտապենք լսել, ժողով կանչեք մեծամեծներին։ Գալով ինձ ցավով գրկում եմ բախտս, բայց ունեմ նաև հին իրավունքներ այս երկրի վրա, և հաղթությունս հրավիրում է ինձ, որ պահանջեմ այժմ։
ՀՈՐԱՑԻՈ
Ես էլ խոսք ունեմ, և այն այնպիսի մի մարդու բերնից, որի ձայնն իր հետ շատ ձայն կբերի։ Եվ լավ է, որ դա հենց այժմ լինի, երբ որ մտքերը գրգռված են դեռ։
Միգուցե դավեր և սխալանքներ նորանոր փորձանք բերեն մեր գլխին։
ՖՈՐՏԻՆԲՐԱՄ
Թող չորս գնդապետ տանեն Համլետին՛ որպես զինվորի,
Եվ ցույցի դնեն մի բեմի վրա։
Եթե նա ապրեր և փորձի դրվեր,
Հավանական է, որ մեծ թագավոր կհանդիսանար,
Եվ նրա անցքը պատվելու համար
Թող զինվորական երաժշտություն և ռազմի ծեսեր
Թնդան բարձրագոչ։
Եկեք, դուրս տարեք այս մարմինները։
Այս տեսարանը դաշտին է հարմար,
Խիստ ժանտատեսիլ այս տեղի համար։
Գնա, հրամայիր, որ զինվորները ողջույն արձակեն։
Թաղման քայլերգ։
Ամենքը դուրս են գնում տանելով մարմինները,
Հետո լսվում է թնդանոթի արձակում։
Վ Ե Ր Ջ
</poem>
</div>
| |||