@@ Էջի մարմին (ներառվելու է). / Էջի մարմին (ներառվելու է). @@
@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 վեցար» (1966) թաաերգությունները,
 «Վարձու պուպրիկներ» (1970), «Մեղքի
-արահետեն» (1978) պատմվածքների ժո¬
+արահետեն» (1978) պատմվածքների ժո–
 ղովածուները։ Տպագրվել են նաե «Նամակ
-ամերիկահայ բարեկամիս» (1966, տպա¬
+ամերիկահայ բարեկամիս» (1966, տպա–
 վորություններ, խորհրդածություններ) և «Հրաչյա Քոչարի «Մպիտակ գիրքը» (1967,
 գրական վերլուծություն) գործերը։ 1975-ից
-Ն․ ապրում է Սովետական Հայաստա¬
+Ն․ ապրում է Սովետական Հայաստա–
 նում։
 «ՆՈՐՔ», մանկական տուբերկուլո զային
@@ Տող 13. / Տող 13. @@
 բարձր։ Հիմնադրվել է 1932-ին։ Կլիման
 մեղմ է, արեոտ, օդը՝ մաքուր, տեղանքը՝
-քամիներից պաշտպանված։ Առողջարա¬
+քամիներից պաշտպանված։ Առողջարա–
-նում կան բժշկ․, ատամնաբուժական կա¬
+նում կան բժշկ․, ատամնաբուժական կա–
 բինետներ, բուժական ֆիզկուլտուրայի
-դահլիճ, կլինիկա-ախտորոշիչ լաբորա¬
+դահլիճ, կլինիկա–ախտորոշիչ լաբորա–
-տորիա։ Բուժիչ միջոցներն են՝ առավոտ¬
+տորիա։ Բուժիչ միջոցներն են՝ առավոտ–
-յան լիցքային վարժությունները, բուժա¬
+յան լիցքային վարժությունները, բուժա–
 կան ֆիզկուլտուրան, ռացիոնալ սնունդը,
-բացօթյա քունը, վիտամինային, անհրա¬
+բացօթյա քունը, վիտամինային, անհրա–
-ժեշտության դեպքում՝ դեղորայքային բու¬
+ժեշտության դեպքում՝ դեղորայքային բու–
 ժումը են։ Բուժվում են տուբերկուլոզով
 հիվանդների հետ շփում ունեցողները,
-տուբերկուլո զի գեղձային ձևերով (պարա¬
+տուբերկուլո զի գեղձային ձևերով (պարա–
-նոցային, շնչափողաբրոնխային և միջ¬
+նոցային, շնչափողաբրոնխային և միջ–
-ընդերքի), բրոնխադենիտներով (ինֆիլ-
+ընդերքի), բրոնխադենիտներով (ինֆիլ–
-տրատիվ տեսակները՝ առանց քայքայ¬
+տրատիվ տեսակները՝ առանց քայքայ–
 ման հակման), թոքամզի քրոնիկական
-բորբոքումներով (առանց թոքային պրո¬
+բորբոքումներով (առանց թոքային պրո–
-ցեսի) և բրոնխային հեղձուկով տառա¬
+ցեսի) և բրոնխային հեղձուկով տառա–
 պողները։ Գործում է ամբողջ տարին։
-«ՆՈՐ£», գրական, գիտական և քաղա¬
+«ՆՈՐ£», գրական, գիտական և քաղա–
-քական հանդես։ Լույս է տեսել 1922—
+քական հանդես։ Լույս է տեսել 1922–
-, 1928-ին, Երևանում (8 գիրք)։ Իղւմ-
+, 1928-ին, Երևանում (8 գիրք)։ Իղւմ–
-բագիրներ՝ Ա․ Հովհաննիսյան, Ա․ Մռավ¬
+բագիրներ՝ Ա․ Հովհաննիսյան, Ա․ Մռավ–
-յան, այնուհետև՝ խմբագրական կոլե¬
+յան, այնուհետև՝ խմբագրական կոլե–
-գիա (1928-ին)։ Նպատակն էր արձանա¬
+գիա (1928-ին)։ Նպատակն էր արձանա–
-գրել նոր կյանքի ճանապարհին հայ աշ¬
+գրել նոր կյանքի ճանապարհին հայ աշ–
-խատավորի ձեռք բերած հաջողություն¬
+խատավորի ձեռք բերած հաջողություն–
 ները, պարզաբանել տնտեսության ու
 մշակույթի բնագավառների անելիքները,
-լուսաբանել անցյալի իրադարձություն¬
+լուսաբանել անցյալի իրադարձություն–
 ները մարքսիստական պատմագիտության
-տեսանկյունով։ Հանդեսը ճիշտ դիրքորո¬
+տեսանկյունով։ Հանդեսը ճիշտ դիրքորո–
-շում ուներ գրական և մշակութային ժա¬
+շում ուներ գրական և մշակութային ժա–
 ռանգության գնահատման հարցերում,
 մերժում էր պրոլետկուլտականությունը։
-Հ․ Թումանյանի, Վ․ Տերյանի, Ա․ Շիր-
+Հ․ Թումանյանի, Վ․ Տերյանի, Ա․ Շիր–
-վանզադեի, Լեոյի գործերի կողքին տպա¬
+վանզադեի, Լեոյի գործերի կողքին տպա–
 գրել է Ե․ Չարենցի, Դ․ Դեմիրճյանի,
 Մ․ Արազու, Մ․ Մանվելյանի, Մ․ Զորյանի,
@@ Տող 55. / Տող 55. @@
 և այլոց ստեղծագործություններ։ «Ն․»-ի
 գործունեության էական մասն են կազմել
-գրական-քննադատական հոդվածները
+գրական–քննադատական հոդվածները
-(Ա․ Հովհաննիսյան, Ա․ Կարինյան և ուրիշ¬
+(Ա․ Հովհաննիսյան, Ա․ Կարինյան և ուրիշ–
 ներ), որոնցում մերժվում էին ժամանակի
-անընդունելի տեսակետները։ Թարգմա¬
+անընդունելի տեսակետները։ Թարգմա–
 նական բաժինը ներկայացրել է ռուս և
 եվրոպական գրականության լավագույն
-նմուշներ։ Գիտական և քաղ․ բաժիննե¬
+նմուշներ։ Գիտական և քաղ․ բաժիննե–
-րում հրատարակված Ս․ Կասյանի, Թ․ Ավ-
+րում հրատարակված Ս․ Կասյանի, Թ․ Ավ–
-դալբեգյանի, Ե» Շահազիզի, Աշխարհբե-
+դալբեգյանի, Ե» Շահազիզի, Աշխարհբե–
-գի և ուրիշների հոդվածները հիմնակա¬
+գի և ուրիշների հոդվածները հիմնակա–
-նում առնչվում են հայ ժողովրդի պատմու¬
+նում առնչվում են հայ ժողովրդի պատմու–
 թյան տարբեր շրջանների խնդիրներին։
-«Մոտիկ անցյալից» խորագիրը ներկա¬
+«Մոտիկ անցյալից» խորագիրը ներկա–
-յացրել է հուշագրություններ, վավերա¬
+յացրել է հուշագրություններ, վավերա–
 գրեր, մեկնաբանություններ ևն, որոնք
-վերաբերում են XX դ․ հասարակական-
+վերաբերում են XX դ․ հասարակական–
-քաղ․ կացությանը Անդրկովկասում (մաս¬
+քաղ․ կացությանը Անդրկովկասում (մաս–
-նավորապես Հայաստանում)։ Անդրադար¬
+նավորապես Հայաստանում)։ Անդրադար–
-ձել է նաև հայ սովե՛տական պարբերական¬
+ձել է նաև հայ սովե՛տական պարբերական–
-ների գործունեությանը, տպագրել մամու¬
+ների գործունեությանը, տպագրել մամու–
 լի տեսություններ։
-ՆՈՐ&Ի ՋՐԱՆՑՔ, շահագործման է հանձ-
+ՆՈՐ&Ի ՋՐԱՆՑՔ, շահագործման է հանձ–
-նըվել 1946-ին։ Սկիզբ է առնում Քանա-
+նըվել 1946-ին։ Սկիզբ է առնում Քանա–
-քեռի ՀԷԿ-ի ճնշման ավազանից, Նոր Դալ-
+քեռի ՀԷԿ–ի ճնշման ավազանից, Նոր Դալ–
-մայի ջրանցքի հետ ունի ընդհանուր գա-
+մայի ջրանցքի հետ ունի ընդհանուր գա–
-խային հանգույց։ Ոռոգում է 2 հզ․ հա հո¬
+խային հանգույց։ Ոռոգում է 2 հզ․ հա հո–
-ղատարածություն։ Ն․ ջ-ի շնորհիվ ոռո¬
+ղատարածություն։ Ն․ ջ–ի շնորհիվ ոռո–
-գումից ազատված Կաթնաղբյուրի բարձր¬
+գումից ազատված Կաթնաղբյուրի բարձր–
 որակ ջրերն օգտագործվում են Երևանի
 ջրամատակարարման համար։ Ջրանցքի
-երկարությունը 13 կմ է, երեսպատված է բետոնով։ Ունի հիդրոտեխնիկական բազ¬
+երկարությունը 13 կմ է, երեսպատված է բետոնով։ Ունի հիդրոտեխնիկական բազ–
 մաթիվ կառույցներ, որոնց թվում մոտ
 կմ ընդհանուր երկարությամբ մետաղյա
 դյուկեր՝ Գետառ և Ողջաբերդ ձորերի
 հետ հատման տեղերում։
-«ՆՈՈհ-ՀԱՈհ» (անգլ․ knoy-how, բառա¬
+«ՆՈՈհ–ՀԱՈհ» (անգլ․ knoy-how, բառա–
-ցի՝ գիտեմ ինչպես), տերմին, որ միջազ¬
+ցի՝ գիտեմ ինչպես), տերմին, որ միջազ–
-գային հարաբերություններում օգտագործ¬
+գային հարաբերություններում օգտագործ–
-վում է փաստագրված տեխնիկական գի¬
+վում է փաստագրված տեխնիկական գի–
 տելիքները, փորձը, նորույթները մի այլ
-երկիր փոխանցելու (միաժամանակ, ար¬
+երկիր փոխանցելու (միաժամանակ, ար–
-տադրության պրոցեսը կարգավորելու, ար¬
+տադրության պրոցեսը կարգավորելու, ար–
-տադրանք թողարկելու համար մասնա¬
+տադրանք թողարկելու համար մասնա–
 գետներ ուղարկելու) պարտավորությունը
-նշելու նպատակով։ Կիրառվում է լիցեն-
+նշելու նպատակով։ Կիրառվում է լիցեն–
-զային համաձայնագրերում, տեխ․ հա¬
+զային համաձայնագրերում, տեխ․ հա–
 մագործակցության պայմանագրերում ևն։
-ՆՈ ՈՒՍ՛ԵՆ (< հուն, voijjibvov — ըմբըռ-
+ՆՈ ՈՒՍ՛ԵՆ (< հուն, voijjibvov – ըմբըռ–
 նելի), փիլիսոփայական տերմին, որը,
-ի հակադրություն ֆենոմենի, նշանակում է մտքով հասանելի էություն։ Մուծել է Պլա¬
+ի հակադրություն ֆենոմենի, նշանակում է մտքով հասանելի էություն։ Մուծել է Պլա–
-տոնը՝ նկատի ունենալով ինքնին գոյու¬
+տոնը՝ նկատի ունենալով ինքնին գոյու–
-թյուն ունեցող իրականությունը և մտահա¬
+թյուն ունեցող իրականությունը և մտահա–
 յեցողական իմացության առարկան։
 Ի․ Կանտի ուսմունքում Ն․ <ինքնին իրի>
 հոմանիշն է։
-ՆՈՔՍԻՐՈՆ (Noxyron), հանգստացնող և քնաբեր դեղամիջոց։ Քունն առաջանում է ընդունումից 20—30 ր անց և տևում 5—
+ՆՈՔՍԻՐՈՆ (Noxyron), հանգստացնող և քնաբեր դեղամիջոց։ Քունն առաջանում է ընդունումից 20–30 ր անց և տևում 5–
-ժ։ Ակտիվությամբ զիջում է բարբիտու-
+ժ։ Ակտիվությամբ զիջում է բարբիտու–
 րատներին, քիչ թունավոր է։ Նշանակում
 են ներքին ընդունման համար, որպես
-քնաբեր՝ 0,25—0,5 գ, որպես հանգստաց¬
+քնաբեր՝ 0,25–0,5 գ, որպես հանգստաց–
-նող՝ 0,1—0,25 գ։ Օգտագործման ընթաց¬
+նող՝ 0,1–0,25 գ։ Օգտագործման ընթաց–
-քում հնարավոր են ալերգիական երևույթ¬
+քում հնարավոր են ալերգիական երևույթ–
 ներ (եդնջա^ան, մարմնի ջերմաստիճանի
 բարձրացում)։
 ՆՊԱՍՏ ԱՐՁԱԿՄԱՆ, ըստ սովետական
 աշխատանքային իրավունքի, դրամական
-գումար, որն օրենքով նախատեսված դեպ¬
+գումար, որն օրենքով նախատեսված դեպ–
-քերում միանվագ վճարվում է բանվորնե¬
+քերում միանվագ վճարվում է բանվորնե–
-րին և ծառայողներին՝ աշխատանքից ազա¬
+րին և ծառայողներին՝ աշխատանքից ազա–
 տելիս։ Ն․ ա․ մշտական աշխատողներին
 վճարվում է երկու շաբաթվա, սեզոնային
 աշխատողներին՝ մեկ շաբաթվա, որոշակի
-ժամկետով ընդունված ժամանակավոր աշ¬
+ժամկետով ընդունված ժամանակավոր աշ–
-խատողներին՝ 3 օրվա, անորոշ ժամկե¬
+խատողներին՝ 3 օրվա, անորոշ ժամկե–
-տով ընդունված ժամանակավոր աշխա¬
+տով ընդունված ժամանակավոր աշխա–
-տողներին՝ 1 օրվա միջին վաստակի չա¬
+տողներին՝ 1 օրվա միջին վաստակի չա–
 փով։ Սովետական բանակ զորակոչված
-սեզոնային և ժամանակավոր աշխատող¬
+սեզոնային և ժամանակավոր աշխատող–
 ներին Ն․ ա․ վճարվում է 2 շաբաթվա,
-ռազմ, ուսումնարան ընդունվելու կապակ¬
+ռազմ, ուսումնարան ընդունվելու կապակ–
-ցությամբ աշխատանքից արձակվածնե¬
+ցությամբ աշխատանքից արձակվածնե–
 րին՝ 1 ամսվա միջին վաստակի չափով։
 ՀՍՍՀ աշխատանքային օրենսգրքի 39
 հոդվածի համաձայն, Ն․ ա․ վճարվում է՝
-բանվորի կամ ծառայողի սովետական բա¬
+բանվորի կամ ծառայողի սովետական բա–
-նակ զորակոչվելու կամ զինվորական ծա¬
+նակ զորակոչվելու կամ զինվորական ծա–
 ռայության ընդունվելու, ձեռնարկության,
-հիմնարկի հետ միասին այլ վայր աշխա¬
+հիմնարկի հետ միասին այլ վայր աշխա–
-տանքի փոխադրվելուց բանվորի կամ ծա¬
+տանքի փոխադրվելուց բանվորի կամ ծա–
-ռայողի հրաժարվելու, ադմինիստրացիա¬
+ռայողի հրաժարվելու, ադմինիստրացիա–
-յի կողմից աշխատանքային օրենսդրու¬
+յի կողմից աշխատանքային օրենսդրու–
 թյունը, կոլեկտիվ կամ աշխատանքային
 պայմանագիրը խախտելու հետևանքով
-աշխատողի նախաձեռնությամբ այն ժամ¬
+աշխատողի նախաձեռնությամբ այն ժամ–
 կետից շուտ լուծելու, ձեռնարկության,
 հիմնարկի լուծարքի, աշխատողների թվի
 կամ հաստիքի կրճատման հետևանքով
-բանվորին կամ ծառայողին ցածր որակա¬
+բանվորին կամ ծառայողին ցածր որակա–
 վորում կամ անբավարար առողջական
 վիճակ ունենալու պատճառով, նախկին
-աշխատողին նույն աշխատանքում վերա¬
+աշխատողին նույն աշխատանքում վերա–
-կանգնելու կապակցությամբ նոր ընդուն¬
+կանգնելու կապակցությամբ նոր ընդուն–
-ված բանվորին կամ ծառայողին աշխա¬
+ված բանվորին կամ ծառայողին աշխա–
 տանքից արձակելու դեպքերում։
-Ն․ ա․ վճարվում է նաև ատեստավոր¬
+Ն․ ա․ վճարվում է նաև ատեստավոր–
-ման արդյունքների պատճառով աշխա¬
+ման արդյունքների պատճառով աշխա–
 տանքից արձակվողին։ Արհմիութենական
-մարմիններում ընտրովի պաշտոններ ըգ-
+մարմիններում ընտրովի պաշտոններ ըգ–
 բաղեցնող աշխատողներին, ժամկետը
-լրանալուց հետո, Ն․ ա․ վճարվում է նոր¬
+լրանալուց հետո, Ն․ ա․ վճարվում է նոր–
-ընտիր արհմիութենական մարմնի որոշ-
+ընտիր արհմիութենական մարմնի որոշ–
 մամբ։
-Համատեղությամբ պաշտոններ զբա¬
+Համատեղությամբ պաշտոններ զբա–
 ղեցրած աշխատողներին արձակելիս Ն․ ա․
+չի վճարվում։ խ․ ՍիմոնյաԱ
-չի վճարվում։tխ․tՍիմոնյաԱ
-ՆՊԱՍՏ ԳՈՐԾԱԶՐԿՈՒԹՅԱՆ, կապիտա¬
+ՆՊԱՍՏ ԳՈՐԾԱԶՐԿՈՒԹՅԱՆ, կապիտա–
 լիստական երկրներում աշխատանքից
 զրկված և գոյության որևէ միջոց չունեցող
 անձանց դրամական հատուկ օգնություն։
-Որպես կանոն, գյուղատնտ․ բանվորնե¬
+Որպես կանոն, գյուղատնտ․ բանվորնե–
-րին չի տրվում; Նպաստի համար դրամա¬
+րին չի տրվում; Նպաստի համար դրամա–
 կան հատկացումները հաճախ կատարում
-են աշխատավորները և ձեռնարկատերե¬
+են աշխատավորները և ձեռնարկատերե–
-րը՝ հավասար չափով, երբեմն միայն ձեռ¬
+րը՝ հավասար չափով, երբեմն միայն ձեռ–
-նարկատերերը (ԱՄՆ-ում և Իտալիայում),
+նարկատերերը (ԱՄՆ–ում և Իտալիայում),
-կամ նպաստները տրվում են ամբողջա¬
+կամ նպաստները տրվում են ամբողջա–
-պես պետ․ միջոցների հաշվին (Ավստրա-
+պես պետ․ միջոցների հաշվին (Ավստրա–
-լիայում․ Նոր Զելանդիայում, Լյուքսեմ-
+լիայում․ Նոր Զելանդիայում, Լյուքսեմ–
 բուրգում)։ Դանիայում, Ֆինլանդիայում,
-Շվեդիայում նպաստը տրվում է արհմիու¬
+Շվեդիայում նպաստը տրվում է արհմիու–
 թյունների կազմակերպած կամավորական
 ֆոնդերի անդամներին։ Այդ ֆոնդերին
-հատկացումները կատարում են բանվոր¬
+հատկացումները կատարում են բանվոր–
-ները, որոշ դոտացիաներ է տալիս պե¬
+ները, որոշ դոտացիաներ է տալիս պե–
 տությունը։ Ն․ գ․ բոլոր համակարգերում
-գործազրկության առաջին 2—7 օրերի
+գործազրկության առաջին 2–7 օրերի
-(սպասման ժամանակաշրջան) համար նը-
+(սպասման ժամանակաշրջան) համար նը–
-պաստ չի տրվում։ Վճարման առավելա¬
+պաստ չի տրվում։ Վճարման առավելա–
-գույն ժամկետը 3—6 ամիս է։ Ն․ գ․ սո¬
+գույն ժամկետը 3–6 ամիս է։ Ն․ գ․ սո–

«Էջ:Հայկական Սովետական Հանրագիտարան (Soviet Armenian Encyclopedia) 8.djvu/395»–ի խմբագրումների տարբերություն