Առաջարկություն

---

ԱՌԱՋԱՐԿՈԻԹՅՈԻՆ

Մի շատ հարուստ անգլիացի մեծատուն
Բնակվում էր Նեապոլիս քաղաքում.
Մինչև այժմ նա չգիտե ուր և ում
Պատճառել էր մի վիշտ կամ ցավ յուր կյանքում:

5 Բայց երբ մի օր, երեկոյան ժամանակ,
Տուն դառնալուց, մտավ նա մի մութ փողոց,
Պատահեց մի վարձով բռնած ավազակ,
Որին գիտեր անգլիացին շատ վաղուց:

Բայց ո՛չ որպես մարդ սպանող չարագործ,
10 Այլ որպես լոկ գործակատար մարգերի,
Պատահում էր, որ այդ մարդը շատ անգամ
Անգլիացուց ուղարկվում էր գործերի։

Եվ տարու մեջ աշխատության փոխանակ
նա փոքր արծաթ չէր ստանում նորանից.
15 Բրիտանացին տեսանելով այս ծառան,
Մտքից չանցուց վախենալ մի վտանգից։

Այս միջոցին ծառան գանչեց. «Իմ պարոն,
Լսի՛ր խոսքիս, բայց տե՜ս, դու ձայն չհանես,
Ապա թե ոչ, ահա սուրս... ինձ պատվեր
20 Տվել են քեզ սպանանել, ի՞նչ առնես....

Եվ թեպետ ես այս րոպեիս կարող եմ,
Բայց մի երկու խափանարար պատճառ կա.
Որ մեք բարեկամք ենք միմյանց՝ առաջին,
Երկրորդ՝ քեզնից ես շատ անգամ շահվեցա:

25 Մինչև անգամ ես հիշում եմ շնորհը,
Որ ցուցի՛ր ինձ անցյալ ձմեռի վերջին.

Հավատացիր ինձ փոխ արծաթ, որպես պարտք,
Մինչ ունեի անտանելի նեղություն։

Եվ իմ բանը վերջանալու էր բանդով,
30 Կամ կախաղան պիտի ուտեր գլուխս.
Բայց ի՛նչ կառնունք մեք անցածը հիշելով,
Կյուրակե է այսօր, ահա՛ մեծ ցավս։

Ինձ հայր Վոյլպին պատվիրել է խիստ սաստիկ՝
Տոն օրերում մարդ չսպանել բնավին.
35 Բայց գլխիդ գինն ըստացել եմ հառաջուց,
Լսի′ր, ուրեմն, այս իմ աոաջարկություն.

Ուրիշի հետ վտանգավոր մի բան էր,
Ուրիշն գուցե սուրս առնուր ինձ ըսպաներ,
Բայց դու հոգիդ, գիտեմ, չես կորուսանում
40 Եվ խոստացած, խոսքիցդ հետ չես դառնում։

Մի՛ հրաժարվիր, քան թե իմ տունը քանդես,
Արի մորթի՛ր, դու քո ձեռքով ինքդ քեզ.
Ի՛նչ դանակ է,— ածելու պես սուր սրած,
Մի կարճ աղո՛թք արա շուտով առ աստված»։

45 — Միթե կարելի՞ է․․․

«Այդ մեծ մեղք է, ես գիտեմ,
Բայց, եղբայր, հերետիկոս ես արդեն.
Չես հավատում ո՛չ պապին, ո՛չ աստուծուն,
Քեզ մահի մեջ չկա զանազանություն։

50 Եթե ուրիշը քեզ սպանե, կամ դու քեզ,
Կամ պատահի, որ քո մահով մեռանիս,
Քո ճանապարհը պիտի տանի քեզ դժոխք.
Ուրեմն, վճռի՛ր...»։

    —Չկամիմ։

55 Ո՛հ, պարոն,
Ես կարծեցի, դու որպես անգլիացի
Ունիս մի փոքր հպարտություն․ կարծեցի,

Թե դու չէիր հրաժարվելու այս բանից
Գեթ, ասում եմ, հրապուրվելով պարծանքից։

60 Ուրեմն, ի՛նչ լուր եք հանել սուտ տեղը,
Թե մի փոքր նեղացնում էր ձանձրույթը,
Մի րոպեում սպանում էիք ձեր անձը,
Դեռ որպես թե չէր դողդոջում ձեր ձեռքը.
Բայց ա՞յժմ . . . . . . . . .»։

65 — Չեմ վախեցել. այդ սուտ է,
Եվ թե բաղդը ինձ սրիդ տակ ձգել է,
Փույթ չէ. բայց ես ինձ չար առնել չեմ կարող,
Մորթիր ինքդ...

«Անխի՛ղճ. ինձ սուրբ հայրը պատվիրեց,
70 Տոն օրերում հոգի չկորուսանել»։

— Ուրեմն բա՛ց թող, որ ես գնամ իմ տունը։
«Իրավն ասեմ, չկամեի այդ բանը,
Բայց երևի աստված այդպես վճռել էր.
Մնաս բարյավ մինչև էգուց, իմ ընկեր,
75 Բայց դու այժմ մտքիս մեջ ես ամեն ժամ,
Ազնվաբար չվարվեցար այս անգամ.

Թե մյուս անդամ մի յուր օր իմ ձեռք կընկնես,
Այն ժամանակ ի՛նչ կըլինիս, գիտեմ ես»։