Մկներն ինչպես կռվեցին կատվի հետ

Մկներն ինչպես կռվեցին կատվի հետ
Մկներն ինչպես կռվեցին կատվի հետ

1

Մի մտիկ դու,
Էսպես կատո՛ւ...
Երեսը կլոր,
Աչքերը շլոր,
Բեղերը արշին
Փռված էն դոշին:
Անդալա-մանդալա, լղլըղոցի,
Երկար փորը մի խնոցի,
Անունը Կոստան:

Մի օր Կոստանին
Տարան բոստան,
Մկաստան:
Խոհանոցի
Դուռը բացին,
Նա խոհանոց գնաց այցի:
Ոտով-գլխով
Մտավ կողով,
Կողովից իրան
Նետեց պատուհան:
Դես-դեն ընկավ, մտմտաց
Անկյուններում հոտմտաց,
Քթին բուրեց մկնահոտ
Ասավ՝ լավ է, լավ ձեզ մոտ:
Էստեղ մկներ՝ մարմալա՛դ…
Էստեղ մկներ՝ շոկոլա՛դ...
Էստեղ կապրեմ մի շաբաթ,
Մուկ կորսամ շատ ու շատ,
Քչից՝ երկու հարյուր հատ.

Պառկեց, փորը նա շփեց,
Պոչը գետին որ խփեց,
Ձենը հասավ մութ աշխարքին:

2

Գետնի տակին
Մկներն ահից չշնչեցին,
— Վա՛յ, նանի՛ ջան, վա՛յ,— կանչեցին.

Ա՛յ տրորանք...
Հերա՛նք, մերա՛նք,
Ախպրա՛նք, քուրա՛ նք...
Մեռա՛նք, կորա՛նք...
Էսպեա խաթա՞...

Էլ ո՞վ կտա գալեթ, գաթա…
Մածուն, կաթ, թան...
Ժաժիկ, չորթան...
Ձավար, կորկոտ…
Բոռո կատու,
Ա՜յ դու չքոտ,
Ա՜յ փսլնքոտ:

3

Երբ ամեն ինչ կերան, պրծան,
Դարձան կմախք, թել ու դերձան,
Հավաքվեցին մկնահավաք
Ու կազմեցին մի կուռ բանակ:
Առան հագան զենք ու զրահ,
Արշավեցին կատվի վրա:
Մուկ Զարզանդը՝ մկնաբաշին,
Երդվեց մաշկել կատվի կաշին:
Ինքը՝ հսկա,
Գլխին դրեց պողպատ կասկա,
Իր հետևից մի գորշ առնետ,
Զորքի առաջ, թմբուկն իր հետ
Բո՛ւմ, բո՛ւմ, բո՛ւմ, բո ւմ...
Ա՛խ դո՜ւ, դո՜ւ,
Ա՜խ դո՜ւ, դո՜ւ,
Բոռո կատու,
Վեր կաց, փախի դռան ծակով,
Զարզանդն եկավ երգ, նվագով:

4

Զորքը դռան՝
Մկնաբաշին մտավ մառան:
Թը՛մբ, թը՛մբ, թը՛մբ, թմբկահարներ
Դո՛ւմ, դո՛ ւմ, դո՛ւմ, թնդանոթներ,
Թնդանոթներ են արձակում,
Գնդակները դուռ-պատ ծակում,
Զորքը խուժեց և խոհանոց...
Ոչ մլավո՛ց, ոչ մռմռո՛ց:

Կատուն մեռել,
Փայտ է դառել
Եվ բեղերը կրծքին փռել:
Զորքը կիտվեց կատվի շուրջը,
Չափչփելով պոչից դունչը:
Թեև նրանք ջոկ-ջոկ քաջ են,
Բայց թե կատվին մոտենալ չեն.
Վեր է ահը,
Քան թե մահը,
Զարզանդն հասավ, քաշեց բեղից,
Բայց չշարժվեց կատուն տեղից:
Թռավ փորին,
Տվեց զոռին,
Ակա՜նջ դրեք
Քաջի ճառին.

Ֆլան ու ֆստան,
Կար մի չար Կոստան
Եկել էր բոստան,
Տունը հանգստյան,
Քանդեր Մկաստան:
Մի վնասատու,
Ժանիքներն հատու,
Շատ անխիղճ կատու:

Բեղերը՝ աղի,
Ինքը՝ կատաղի,
Եկանք իր հախից,
Սատկեց մեր վախից,
Կանգնել եմ փորին,
Էրնեկ էս օրին,
Քեֆ արեք, մկներ,
Նա գողի մեկն էր:

5

Ու սկսվեց պար, պապար,
Զորքը բռնեց մկնապար.
Զորապետը պարբաշի,
Օգնականը թմբկահար:

Մին էլ կատուն՝ տաղտալի,
Ծափին տալով վեր ցատկեց,
Քաջ Զարզանդին թաթի տակ
Արավ ցեղին նահատակ:

Ու չնայած քանակին,
Կռվով հաղթեց բանակին:

Մեծ թե պստիկ,
Բոլորը եղան ճստիկ-վստիկ:

Այսպես քաջ էր էն կատուն,
Ճարպիկ վարպետ ու արթուն.
Խաբեց, որսաց բոլորին,
Մեծ ու պստիկ մկներին:

Կատվի խաղն էր,
Բայց ձեզ հախն էր,
Ա՜յ զավզակներ,
Ավազակնե՜ր,
Փուչ կենդանի
Ոչ-փուչ մկներ:

Դե՜հ, գնացե՜ք,
Սրանից ետ
Չան-շայն-կաշի,
Մկնաբաշի,
Զարզանդի հետ
Էն աշխարհում
Փոր ման ածեք,
Ախտ ու ժանտախտ
Ցավ տարածեք:

Սրանից ետ,
Դե՜հ, գնացեք,
Ժիր ու արի,
Մկնավարի,
Գիշերային
Մեծ ավարի,
Թե բրնձի,
Թե ձավարի:
Ինչ պատահի՝
Տվեք թալան,
Ճոթ ու կտոր
Ճալան-ճոթան
Չափեք-ձևեք,
Վարտիք-շապիկ,
Գդակ կարեք:
Պատռեք պարկեր,
Ցրե՜ք մրգեր,
Մտե՜ք սնդուկ,
Կրե՜ք պնդուկ,
Պստիկ կճուճ,
Համով սպաս,
Գող մկներին
Ի՞նչն է չըհաս:
Դե՜հ, գնացեք,
Հատված հատված,
Գիտությանը
Տվեք հարված:
Պահարանում,
Դարակներում,
Գրակալին,
Ծալը-ծալին
Կրծեք, եղծեք
Հաստ, թանկ գրքեր
Ողբամ ես ձեզ,
Ամենակեր,
Տգե՛տ մկներ:

Դեհ, գնացե՜ք
Մկնահանգի,
Մկնակատակ,
Քնածներին
Հանգիստ մի՜ տաք,
Ննջարանում,
Շեմ, դուռ, հատակ,
Կը՛րթ-ղը՛րթ, առեք
Ատամի տակ:

Դե՜հ, գնացե՜ք
Պար բռնեցեք
Ու խաղացեք,
Ծիլի-վիլի,
Սիլի-բիլի,
Պահմտոցիկ:

Շարվեք օձիք,
Մտեք մանկան
Ու մոր ծոցիկ:
Տվեք նրանց
Խտըտոցիկ,
Մկնավախուկ,
Ափալ-թափալ
Տեղից փախուկ:

Ա՛խ, ինչքա՛ն եք
Վնասատու,
Ձեր ցեղին թույն,
Թակարդ, կատու,
Եվ այն այսպես
Խրատատու,
Մեծ դասատու
Վարպետ Կոստան,
Որ գա բոստան,
Գա ու անի
Ձեզ փոստահան:
Թե ոչ՝ աշխարհ
Կըհեղեղեք,
Շատ անիծված.
Անպե՜տք ցեղ եք,
Եվ էլ շատ, շատ
Աներե՜սն եք,
Դրանից լավ,
Օր չտեսնեք: