«Էջ:Թումանյանի ԵԼԺ հ3.djvu/536»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ խմբագրում

@@ Էջի կարգավիճակ / Էջի կարգավիճակ @@
-Սրբագրված
+Հաստատված
@@ Էջի մարմին (ներառվելու է). / Էջի մարմին (ներառվելու է). @@
@@ Տող 1. / Տող 1. @@
-{{Poemx||<poem>Կոմիտասի ձեռագրերը, «Ծովետական արվեստ», 1955, № 4: Ս. Գասպարյան, Կոմիտաս, Երևան, 1961, Էջ 144 — 150)։
+Կոմիտասի ձեռագրերը, «Սովետական արվեստ», 1955, № 4: Ս. Գասպարյան, Կոմիտաս, Երևան, 1961, Էջ 144—150)։
-Դարասկզբիս «Անուշ» սպերա գրելսլ գաղափարով օզևսրվեվ են նաև ուրիշ կոմպոզիտորներ, սակայն ասանս Թումանյանի անձնական որևէ մասնակցության։ Այսպես, 1906—1909 թթ. Եղիշե Բաղդասարյանը պոեմի հիման վրա ստեղծեց մի քանի երգեր ու պատկերներ, որանք լայն տարածում ստացան։ Ծարգիս բարխուզարյանը 1917 թ. գրեց «Անուշ» սիմֆոնիկ պոեմը, իսկ 1919 թ. պոեմը բեմադրվեց Կ. Պոլսոմ՝ Վարգան Սարդոսյանի երաժշտությամբ կսմպսզիտսր Ա, Տ. Գրեչանինսվը։
+Դարասկզբին «Անուշ» օպերա գրելու գաղափարով ոգևորվել են նաև ուրիշ կոմպոզիտորներ, սակայն առանց Թումանյանի անձնական որևէ մասնակցության։ Այսպես, 1906—1909 թթ. Եղիշե Բաղդասարյանը պոեմի հիման վրա ստեղծեց մի քանի երգեր ու պատկերներ, որանք լայն տարածում ստացան։ Սարգիս Բարխուդարյանը 1917 թ. գրեց «Անուշ» սիմֆոնիկ պոեմը, իսկ 1919 թ. պոեմը բեմադրվեց Կ. Պոլսոմ՝ Վարդան Սարգսյանի երաժշտությամբ: Պոեմի մոտիվներով օպերա գրելու ցանկություն է ունեցել նաև ռուս կոմպոզիտոր Ա. Տ. Գրեչանինովը։
-Սակայն այդ բոլոր փորձերից լիակատար հաջողությամբ պսակվեց միայն Արմեն Տիգրանյանի աշխատանքը։ 1908-1912 թթ. նա ստեղծեց իր հանրահռչակ սպերայի նախնական տարբերակը, որ առաջին անգամ բեմադրվեց Ալեքսանդրապոլում, 1912 թ. օգոստոսի 4-ին։ Թսւմանյանը հրավիրվել է մասնակցելու այդ առաջին ներկայացմանը, բայց ի վիճակի չի եղել մամանելու Ալևքս անղրապոլ։ Այդ մասին նա գրել է կոմպոզիտորի քրոջը՝ Աըմենուհի Տիգրան յանին, Դսեղից, 1912 թ. օգոստոսի 2-ի նամակում, ուր նաև ասված է. «Տանկանում եմ հաջողությամբ պսակվեն սլ. Արմենալի ու բոլորը մասնակցողների սերն ու ջանքերը։ Սրտագին–արևներ ինձանից Անուշին, Աարոյին, Մոսնին, մեր սարերի փերինեըին ու բոլոր մասնակցողներին...» (Եժ V, 380); Ալեքսանդրս՛ պոլիզ հետո Ա. Տիգրանյանի փպեբան 1910-ական թթ. բեմադրվել է նաև Անդրը կովկասի բազմաթիվ հայաշատ քաղաքներում (Թումանյանը դրանց միքիչ մեկին ներկա չի եղել)։ Հետագայում՝ 1920-ական թթ. կոմպոզիտորը հիմնովին վերամշակեց և լրացրեց «Անուշ» սպերան՝ ստեղծելով հայ ազգային երաժշտական թատրոնի դասական լավագույն երկերից մեկը։
+Սակայն այդ բոլոր փորձերից լիակատար հաջողությամբ պսակվեց միայն Արմեն Տիգրանյանի աշխատանքը։ 1908-1912 թթ. նա ստեղծեց իր հանրահռչակ սպերայի նախնական տարբերակը, որ առաջին անգամ բեմադրվեց Ալեքսանդրապոլում, 1912 թ. օգոստոսի 4-ին։ Թումանյանը հրավիրվել է մասնակցելու այդ առաջին ներկայացմանը, բայց ի վիճակի չի եղել ժամանելու Ալեքսանդրապոլ։ Այդ մասին նա գրել է կոմպոզիտորի քրոջը՝ Արմենուհի Տիգրանյանին, Դսեղից, 1912 թ. օգոստոսի 2-ի նամակում, ուր նաև ասված է. «Ցանկանում եմ հաջողությամբ պսակվեն պ. Արմենակի ու բոլորը մասնակցողների սերն ու ջանքերը։ Սրտագին բարևներ ինձանից Անուշին, Սարոյին, Մոսնին, մեր սարերի փերիներին ու բոլոր մասնակցողներին...» (Եժ V, 380): Ալեքսանդրապոլից հետո Ա. Տիգրանյանի օպերան 1910-ական թթ. բեմադրվել է նաև Անդրկովկասի բազմաթիվ հայաշատ քաղաքներում (Թումանյանը դրանցից ոչ մեկին ներկա չի եղել)։ Հետագայում՝ 1920-ական թթ. կոմպոզիտորը հիմնովին վերամշակեց և լրացրեց «Անուշ» օպերան՝ ստեղծելով հայ ազգային երաժշտական թատրոնի դասական լավագույն երկերից մեկը։
--ական թթ. «Անուշ» պոեմը վերածվել է ն աև թատերական ներկայացման (Երևանի դրամատիկական թատրոնում), ավելի ուշ նկարահանվել է համանուն երաժշտական ֆիլմ։
+-ական թթ. «Անուշ» պոեմը վերածվել է նաև թատերական ներկայացման (Երևանի դրամատիկական թատրոնում), ավելի ուշ նկարահանվել է համանուն երաժշտական ֆիլմ։
-«Անուշի» առաջին հրատարակության մեջ (ԲՄ II) հեղինակը տողատակում տվել է մի շարք բառերի և արտահայտությունների բացատրությունը։ Այդ ծանոթադրություններր (ընդամենը՝ 12) սույն հատորում զետեղված են տարբերակների բաժնում՝ պոեմի առաջին խմբագրությունից անմիջապես հետո։ Ստորև ծանոթագրվում են պոեմի այդ տարբերակի մի քանի այլ տողեր՝ նրանք համարակալման կարգով։
+«Անուշի» առաջին հրատարակության մեջ (ԲՄ II) հեղինակը տողատակում տվել է մի շարք բառերի և արտահայտությունների բացատրությունը։ Այդ ծանոթագրությունները (ընդամենը՝ 12) սույն հատորում զետեղված են տարբերակների բաժնում՝ պոեմի առաջին խմբագրությունից անմիջապես հետո։ Ստորև ծանոթագրվում են պոեմի այդ տարբերակի մի քանի այլ տողեր՝ նրանց համարակալման կարգով։
 {{Կենտրոն|17 Շեն ու շրջակայք գրկել է Մորփեն}}
-Մորփեն (Մորփեոս) ըստ հունական դիցաբանության երազատեսության աստվածն էր։ Պատկերվում էր թևավոր ծերունոլ տեսքով, որը քաղցր քուն է պարգևում մարդկանց։
+Մորփեն (Մորփեոս) ըստ հունական դիցաբանության երազատեսության աստվածն էր։ Պատկերվում էր թևավոր ծերունու տեսքով, որը քաղցր քուն է պարգևում մարդկանց։
--36 Այս ձորերամն Էր, որ Բագրատունին
-Բախտի հետ խաղաց իր խաղը վերջին,
+<poem>29-36 Այս ձորերումն Էր, որ Բագրատունին
-</poem>|}}
+Բախտի հետ խաղաց իր խաղը վերջին,</poem>